Duyguların metamatiginde 1=100 veya bazen 1=1000 edebilir. Duygular bu yüzden "matematiğe" aykırıdır. Tek birşeyi kaybetmek bazen insan için herşeyi kaybetmek hükmündedir. Bunu mesela sevgi deneyiminde görürüz. Eğer çok akılcı rasyonel olabilse insan bu durum oluşmazdı. Sevgi örneği duygulardaki iyiliğin bir örneğiydi ama hiç birşey tek yönlü değildir. Bu nedenle Benzer durum 'öfkelerin matematiğinde' 'nefretin matematiğinde' de ortaya çıkar. Anlık veya olaysal bir durumda öyle bir öfke haline girebilir ki insan cinayet bile işleyebilir kişi. Bunları akılcılıkla açıklamak mümkün değildir. Daha doğrusu akılcılıkta gözetilen dengeler bu gibi durumlarda kaybolur. Akılcılığın matematiği 2=2 gibi dengeleri gözetir. Gidenin yerine geleni koyabilir. Ama duygular da iş çok başkadır. Gidenin yerine koymak şöyle dursun, gidenin yerine çok daha büyüğünden vazgeçebilir. Ata sözü tabiriyle ifade edersek pire için yorgan yaktıırabilir duygular.
Bunları gözetirsek duyguların iyi halleri örneğin sevgi merhameti ve fedakarlığı doğurur. Ama tersine nefret vahşeti doğurabilir. Duyguların yerine akılcılık gelirse Rasyonellik daha çok aritmetik gözetir. Bu da özgecilik (fedakarlık) yerine bencilliği getirecek demektir. Yani insan sadece kendi yararını gözeterek akılcı biçimde yaşayan duruma gelirdi muhtemelen. Öyle ki kendi kan bağı olanlara dahi hiç bir duygu beslemediğini varsayarsak onları dahi düşünmeyeceğini, gözetmeyeceğini, onlar için dahi fedakarlık yapmayacağını düşünebiliriz. Kısacası duygular olmasa çok daha bencil bir dünyada yaşıyor olacağımızı düşünebiliriz. Tabi diğer yandan öfke ve nefret gibi duygular da aradan çıkar ve başka bir yönden daha huzurlu bir dünya olabilirdi. Yani bencil ama huzurlu bir dünya olurdu diyebiliriz. [1]
Son olarak duyguların insan için anlamsal içerikleri olduğundan insan bilişsel süreçlerine dahil olduğu yani salt içgüdü niteliğinde olmadığı, kökenleri iç güdüler olsa da duyguların bilişsel olarak işlendiği ve bilinçte anlamsal içerikler oluşturduğuna dair görüşler olduğunu da bilmek gerekir.
Kaynaklar
- D. Goleman. Duygusal Zeka.