Besinlerden enerji üretmemiz gerek. Karbonhidratlar, yağlar ve proteinler sindirilir, emilir ve kan/lenf yoluyla hücrelerimize ulaşır. Hücre içinde bu maddeler parçalanır. Enerji açığa çıktıktan sonra oluşan bazı atıklar vardır. Bu atıkların vücuttan uzaklaştırılması da boşaltım sistemimizin görevidir. Bu atıklardan biri olan karbondioksit, solunum sistemiyle atılır.
Ancak tuzlar, asitler, bazlar, amonyak gibi toksik atıklar, ilaçların aktif maddeleri ise idrar yoluyla atılır. İşte idrarın görevleri:
1) Üre, ürik asit ve amonyağı vücuttan uzaklaştırmak: Protein metabolizması sonucu oluşan azotlu atıkların uzaklaştırılması. İnsanlarda en fazla üretileni üredir. Balıklarda amonyak, sürüngenlerde ürik asittir.
2) Vücudun sıvı miktarını ayarlamak: Bu yolla idrara süzülen suyun miktarı kan basıncını ayarlamada etkilidir. Hipertansiyon hastalarının aldığı ilaçlar genellikle atılan sıvı miktarını arttırmaya çalışır. ADH gibi bazı hormonlar susuzluk durumunda böbrekteki suyun geri emilimini arttırarak kandaki sıvıyı arttırır.
3) Vücudun pH değerini sabit aralıkta tutmak. Kanımızdaki tampon çözeltiler kan pH'ı düştüğünde idrarda H+ atılımını arttırarak pH değerini sabit tutar.
4) İyon dengesi. Özellikle sodyum ve klor miktarı idrarla doğrudan ilişkilidir. Aldosteron hormonu idrardan sodyum geri emilimini arttırır.
5) Toksinlerin uzaklaştırılması. Bazı ilaçlar, zehirler, hastalık yapan mikroorganizmaların ürettiği proteinler vb. idrarla vücuttan uzaklaştırılır. Bu yüzden hastayken bol bol su içmek gerekir.[1]
Kaynaklar
- A. C. Guyton. (2013). Guyton Ve Hall Tıbbi Fizyoloji. ISBN: 9789754209563. Yayınevi: Nobel Tıp Kitabevi.
