Glikojen Nedir?
Karbonhidratların polisakkaritler grubunda yer alan doğal organik bileşiğe glikojen denmektedir.
Her glikojen moleküllerden oluşmaktadır. Bu yapılar birbirine bağlı yüzlerce glikoz molekülünden meydana gelerek karmaşık bir yapı oluşturmaktadır.
Glikojen Ne İşe Yarar?
Glikojen tanımından da anlaşılacağı gibi glikojen bir nevi aslında glikoz külçesi olarak ifade edilir. Enzimler tarafından hızlı bir şekilde yapılıp parçalanır. Bakteri, pek çok hayvan ve mantarlarda enerjinin depolanması işine yaramaktadır.
Karbonhidrat içeren yiyecekleri tükettiğimizde vücut belirli süreçlerden geçer. Bu süreçlerin ilki tüketilen karbonhidratlı yiyecekleri parçalamaktır. İkinci aşama ise karbonhidratların glikoz adı verilen şekere dönüştürülme aşamasıdır.
Glikojen Nelerde Bulunur?
Glikojen suda çok az çözünür. İyotla kahverengi ve kırmızı rengi almaktadır. Vücutta depo halinde yer alan glikojen belirli besinler sayesinde vücuda alınır. Doğal olarak bazı besinlerde glikojen bulunmaktadır.
Glikojen maddesi biyokimya ile ilgili bir maddedir. Glikojen ismi glikoz maddesinin depo edilmiş haline verilen addır. Doğal olarak depo edilen ve yiyeceklerde bulunan aslında glikozdur.
Besinlerde bulunan glikoz bir şekerdir. Karbonhidrat içerikli besinler alınır ve glikoz sağlanmış olur. Çok tüketildiğinde de vücut glikojen olarak vücutta depolar.
Birçok tahıl ürününde, baklagillerde, meyve sebzelerde bulunmaktadır. Bu ürünler bal, üzüm, kayısı, incir, hurma, erik, şekerlemeler, toz şeker, şurup, pudra şekeri, alkolsüz içecekler, enerji içecekleri, bebek mamaları, meyve suyu olarak sayılmaktadır.
Tahıl ürünü, baklagiller ve sebze düşünüldüğünde barbunya, patates, badem, brokoli, salatalık, buğday ekmeği, fıstık, süt, reçel, kahvaltılık gevrek, çikolata besinlerinde bulunmaktadır.
Glikojen Nerede Depolanır?
Besinlerden alınan glikoz maddesinin fazlasının vücutta glikojen olarak depolandığını bildirdik. Vücutta yer alan karaciğer ve kas hücreleri glikojenin depolandığı alanlardır.
Bakteriler ve mantarlar düşünüldüğünde de glikoz maddesi glikojen şeklinde depolanmaktadır.
Glikozun hayvan ve insan vücudunda depo hali glikojen ismini alırken bitkilerde nişasta ismini almaktadır.
Glikojen insan vücudunda karaciğer ve çizgili kaslarda depo edilse de birçok hücrede yer almaktadır. Karaciğer organında ortalama olarak 80 ve 100 gram arasında glikojen depolanmaktadır.
Çizgili kaslarda bu oran 300 ile 500 gram olarak depo edilmektedir. Glikozun hücrelere girişi karbonhidrat alınması ve insülin hormonunun salgılanmasıyla gerçekleşmektedir.
Depo edilme aşaması glikoz molekülünün glikoz 6 fosfata dönüşmesiyle başlar. Glikoz 6 fosfat da glikoliz döngüsünde hücre tarafından hemen kullanılmak üzere ATP ya da depo edilmek amacıyla glikojen maddesine çevrilir.
Bu bilgilerden de anlaşılacağı gibi glikojen deposu sürekli hareket halinde bulunan bireyler için önem arz etmektedir. Sürekli hareket halinde eylemine spor yapmak da girmektedir.
[1]
Bu bilgilere ilave olarak bu bir hidroliz tepkimesidir. O yüzden su harcanır.
Hidroliz:büyük moleküllerin su harcanarak yapı birimlerine ayrılmasına hidroliz denir .
Kaynaklar
- Hürriyet. Glilojen Nedir Ve Ne İşe Yarar? Glikojen Nelerde Bulunur Ve Nerede Depolanır. (24 Haziran 2021). Alındığı Tarih: 14 Kasım 2022. Alındığı Yer: Hürriyet | Arşiv Bağlantısı
