Gezegenlerin kendi etrafına dönüş hızı yer çekim kuvvetinin büyüklüğünü veyahut yer çekiminin olmasını etkiler mi?

Evet, gezegenlerin kendi etrafında dönüş hızı yer çekimini etkiler. Gezegenler döndükçe, merkezkaç kuvveti adı verilen bir kuvvet oluşur. Bu kuvvet, gezegenin şeklini değiştirerek kutuplarda basık ve ekvatorda şişkin olmasına neden olur. Ayrıca, merkezkaç kuvveti yer çekimine karşı gelir ve ekvatorda yer çekiminin daha az hissedilmesine neden olur. Örneğin, Dünya’nın ekvatorunda yer çekimi 9.78 m/s² iken, kutuplarda 9.83 m/s²’dir. Bu da ekvatorda ağırlığınızın kutuplara göre daha az olacağı anlamına gelir. Gezegenlerin dönüş hızları farklı olduğu için, yer çekimi de gezegenden gezegene değişir. Bu konuyla ilgili daha fazla bilgi için Muhalif’in makalesini okuyabilirsiniz.

Yapay yer çekimi için dönen çember gibi bir yapının iç kısmında olmanız gerekir. Çemberin dış kısmında olmanız sizi boşluğa fırlatacaktır veya sıkıca bir yerlere tutunmanız gerekecektir. Gezegeni de çember gibi düşünürsek, çemberin dış kısmında olacağımızdan hayal edilemeyecek kadar hızlı yörünge dönüşünde, yer çekimini daha çok hissedeceğimize, daha az hissederiz. Tüm bunların nedeni ise merkezkaç kuvvetidir. Unutulmaması gereken bir konu da Dünya çember değil küredir, dolayısıyla ekvatorda olan bir kişi ile kutuplara yakın olan kişi arasında etki aynı olmaz. Elbetteki ekvatordaki dönüş hızı daha fazla olduğundan o kısımda bulunan nesne daha çok etkilenecektir.

^[1]