Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Enes Dallı
Enes Dallı
112K UP
Üye 24 Ocak 2024 1 Cevap
5

Genellikle kısa vadeli hazları orta-uzun vadeli hazlara neden tercih ederiz?

476 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
İrfan Subaşı
Hobi olarak psikolojik araştırmalar yapıyorum. 24 Ocak 2024

Kısa vadeli hazları ben "Ucuz Dopamin" olarak adlandırıyorum, açıkçası. Kısa vadeli hazlardan önce orta ve uzun vadeli hazlara değinmek istiyorum. Orta ve uzun vadeli hazlar genellikle elde etmesi zor, ancak elde edildiğinde kısa süreli hazlardan insanı uzak tutacak kadar faydalıdır. Neden zordur genellikle?

Örneğin, hayat kalitenizi arttıracak bir aktivite yapmaya karar verdiniz. Buna spor yapmak gibi basit bir örnek verilebilir. Spor yapmak size fit bir vücut, güçlü bir bağışıklık sistemi, daha dayanıklı bir kondisyon ve sağlığınızı olumlu yönde etkileyecek birçok fayda sağlayacaktır. Bildiğimiz gibi canlı biyolojisi dış faktörlere anında tepki vermez, bu yüzden yapılan sporun istikrarlı bir şekilde aylarca hatta belki yıllarca devam etmesi gerekebilir. Bu istikrarın sonucu orta ve uzun vadede sağlığın ve dayanıklılığın getirdiği hazzı almamak mümkün değil. Bu tarz uzun vadeli hazlar, disiplin ve bazı fedakarlıklar gerektirdiğinden birçok insan maalesef ya tercih etmiyor ya da yarı yolda bırakıyor. Sebebi nedir? Kısa vadeli hazlar. Kendi adlandırdığım gibi "Ucuz Dopaminler".

İnsan psikolojisi çoğu konuda çoğu zaman kolay yolu daha avantajlı görür. Çünkü kolay yol seçilirse yorulmak, fedakarlık yapmak veya daha da iyisi beklemek yok! Pornografik içeriklere bağımlılık, mastürbasyon bağımlılığı, alkolün aşırı kullanımı, uyuşturucu maddeler, sosyal medyaya bağımlılık, bilgisayar oyunlarının aşırıya kaçması gibi çeşitli ve benzeri birçok unsur dopamin seviyemizi anlık olarak yükseltir, ancak maalesef bu unsurları gerçekleştirdiğimizde dopamin seviyemiz geri yerine çekilir. Hatta öncekinden daha da düşük bir seviyeye bile gerileyebilir. Bunun sonucunda ise kısa vadeli hazzın bitiminden sonra yerini nörolojik ve ruhsal sıkıntılar alabilir. Tabii fark ettiğiniz gibi, bu unsurları yazarken bağımlılık ve aşırıya kaçma derecesinde yazdım. İlişkilerimize, sağlığımıza ve hukuka aykırı gelmediği sürece, bu unsurları dozunda olarak tabii ki herkesin ihtiyacı var.

Tüm Reklamları Kapat

Bunların altında yatan psikolojik sebep aslında klasik koşullanmadır. Meşhur "Pavlov'un Köpeği" deneyini hemen hemen hepimiz duymuşuzdur. Hayatımızın içinde her yerde olan şartlandırılmamış uyarıcılar, biz farkında bile olmadan şartlandırılmış uyarıcılara dönüşür. Kullandığımız sosyal medyalardaki bildirim kısmında yeni bir bildirim olduğunu bize söyleyen o ikonu gördüğümüzde, bu bizim için şartlandırılmış bir uyarıcı haline gelebilir. O ikonun çekiciliği bizi bizden alır ve hemen ona basmak isteriz. Bastığımızda birinden yeni bir beğeni aldığımızı görür, beğenilme arzumuz tatmin olmuş olur ve şartlandırılmış uyarıcı görevini yaparak ödülümüzü verir, yani dopamin seviyemizi geçici olarak doldurur. Eğer bunu kontrol altında tutamazsak dürtüsel/bağımlılık yapıcı davranışlara dönüşebilir.

Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
4
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close