Geleceğe yönelik muhtemel insan evrimi ile ilgili olarak örneğin 2.5 milyar yıl sonraya gidersek bizi karşılayacak olan insanlar nasıl görünürdü?

Sorduğunuz soruya net biçimde bir cevap verilebilmesinin çok zor olduğu kanısındayım.

Evrim, temel olarak canlıların çevre şartlarına uyum sağlaması ise, bahsettiğiniz sürelerde Dünyada bir felaket olmayacak dahi olsa bırakın milyar yılı, milyon ya da yüzbinlerce yıl için bile Dünyanın nasıl bir dönüşüm yaşayacağını öngörmek pek olası görünmüyor. Bu nedenle insan nasıl bir evrimsel değişim gösterir kestirmek güçtür.

Buna karşılık, sorunuzun cevabını ortaya çıkacak esas dinamik bence evrim değil teknolojik gelişmeler olacaktır. Mİlyon, yüzbin yıl gibi sürelerden bahsediyoruz ki teknolojik gelişmenin hızı düşünülürse bırakın bu süreleri, bin yıl hatta yüz yıl sonra insan, organik bedene sahip bir canlı olarak hayatiyetini sürdürmeyebilir. Evrim gibi doğa kaynaklı mekanizmalardan tamamen soyut bir canlıya dönüşebiliriz.

Bu durumda da zaten konu, insanın ne olup olmadığı, insanı meydana getiren bileşenlerin ne olup olmadığı gibi kısmen felsefi, kısmen teknolojik, kısmen bilimsel, kısmen doğal ve evrimsel dinamiklere gelir ki bunları öngörmek hepten olanaksız bence. Her birimiz tüm kişiliğimiz, bilgilerimiz, birikimlerimiz, algılarımızla sadece 100 yıl bizi yaşatabilen, sayısız dış etkiye hastalığa karşı zayıf, sorunlu bu et bedenle neden yaşayalım ki? Buna gerek var mı? Olacak mı? Evrimleşmek için neden binlerce yüzbinlerce yıl bekleyelim ki? Neden evrimimizi, yazabileceğimiz kodlarla binlerce kat hızlandırabilecek iken doğanın bizi dönüştürmesini bekleyelim, neden doğal seçilime sırtımızı dayayalım, neden acı, ızdırap, sınav, felaket dolu bu süreçleri tekrar tekrar yaşayalım? Ve bu gerçeğe odaklanıp insanı yeniden tanımlayacak olursak (ki bu süreç çoktan başladı) evrimimiz tamamen dijital bir evrim olacaktır. Doğal değil.

Çoook daha uzun bir metin derlenebilir ama bahsettiğiniz sorunun cevabı açıkça "öngörülemez" niteliktedir. Çünkü bugün 1000 liraya aldığımız bir telefon, 50 yıl öncesinin bilimkurgu filmlerinde bulunan uçuk buluşları bünyesine sığdırmayı başardı. 200 yıl sonra insan ve dünyadaki yaşam öyle bir seviyeye gelecek ki insanı biçimlendiren şey evrim olmayacak. Bence gelecek hakkında öngörebileceğimiz tek şey, öngöremeyeceğimizdir.

Bu konu ile ilgili kaynak istemişsiniz ama nasıl bir kaynak göstermem uygun olur emin olamadım. O nedenle direk insanın evrimini vereyim ama dediğim gibi, gelecekteki evrimimiz aynı perspektifte sürmeyecektir. Çünkü o kadar zamanımız yok ve beklememiz de gerekmeyecek.