Gece görüş sistemlerinin iki çeşidi var; ilki uzun süredir kullanılan yöntem, diğeri ise dijital kameraların ortaya çıkmasından sonra kullanılmaya başlayan yöntem. Optik ile alakalı kısmını sorduğun için bizi ilgilendiren daha çok ilki oluyor, ikincisi çoğunlukla elektronik.
Eski yöntemin çalışma şekli crt ekranların çalışmasına benzer bir yöntemle işliyor. Önce ortamdaki düşük yoğunluklu normal ışık ve yakın kızılötesi ışınlar dürbünlerin işleyişine benzer bir şekilde toplanıyor ve bir tür katot tüpüne yönlendiriliyor. Ancak bu tüp televizyonda kullanılanlar gibi elektron tabancası ve elektromanyetizma ile değil fotoelektrik etki ile çalışıyor.
Normal katot tüpünde, elektron tabancası adlı parçada anten aracılığı ile elektrik akımına dönüştürülmüş radyo dalgalarının (tv yayını) şiddetine göre üretilen elektronlar, içi vakumlanmış tüpün içinde ekrana doğru hareket ederken ilk olarak bir elektromıknatıs ile karşılaşır. Bu elektromıknatıs gelen elektronları yolundan saptırır ve arkadaki ekranın üzerine tüm ekranı tarayacak şekilde düşürür. Ekran fosforlu olduğu için de (fosfor uyarıldığında parlar) ekran foton saçmaya başlar. Tarama çok hızlı olur, o yüzden gözle fark edilmez. Ancak kimi noktalarda elektron çarpmadığından o noktalar karanlık kalır, ve bu şeklide ışık yayan ve yaymayan yerler bir görüntü oluşmasına sebep olur.
İşte gece görüş dürbününde elektron tabancasının yerini dışarıdan gelen ışınlar tarafından uyarıldığında elektron salan bir tüp alır. Bu aslında daha çok bir güneş paneli gibi çalışır, yani ışığı elektriğe (yani elektronlara) çevirir. Geri kalanı crt ekranlar ile aynı şekilde çalışıyor, elektron ekrana çarpıp görüntü oluşturuyor.
Tabi her dürbün aynı değil. Kimi dürbünler (özellikle eski olanlar) bu şekilde çalışırken kimi elektronik yöntemler ile eski yöntemlerin bir karışımını kullanıyor, kimi ise sadece elektronik olarak çalışıyor. Ekte konu ile ilgili daha fazla bilgi bulabilirsiniz.
Kaynaklar
- Jeff Tyson & Carmen Carmack. How Computer Monitors Work. (22 Mart 2021). Alındığı Tarih: 22 Mart 2021. Alındığı Yer: howstuffworks | Arşiv Bağlantısı
- Team Bushnell. How Does Night Vision Work? The Science Behind It. (20 Ekim 2019). Alındığı Tarih: 22 Mart 2021. Alındığı Yer: Bushnell | Arşiv Bağlantısı