Evrimin öncülü nedir?

İzlediğiniz videoda anlaşılan nedensellik tersinmesi olarak ifade edilen görüş savunulmuş.

Bu görüş savunulurken de muhtemelen çift yarık deneyinin farklı bir kurgusu olan gecikmeli seçim kuantum deneyinden esinlenmişler.

Gecikmeli seçim kuantum deneyinde ise bir atom altı parçacık veya foton dalga olarak her iki yarıktan geçtikten sonra ölçüm yapılması bir nevi geçmişi etkileyerek veya değiştirerek dalga olarak her iki yarıktan geçmiş görünen parçacığın geçmişe yönelik olarak davranışını değiştirip parçacık olarak davranarak yarıklardan sadece birinden geçmesi sonucunun ortaya çıktığı deneydir. Deneye göre gelecekteki ölçüm geçmişi etkilemekte veya belirlemektedir. ^[1]

Bu durum fizikte 'geri nedensellik' veya 'geriye nedensellik' olarak da ifade edilmiş ve fizikçiler arasında 'sonuçlar da nedenleri etkiler veya belirler mi' tartışmasının ortaya çıkmasına neden olmuştur.

Gecikmeli seçim kuantum durumuna kuantum geçmiş silgisi gibi adlar da verilmiştir. Ancak bu durum bilinen şekliyle atom altı dünyada görülen diğer kunatum haller olan parça-dalga ikiliği, kuantum tünelleme, kuantum dolanıklık veya süper pozisyon gibi sağduyuya (mantıksal beklentimize) aykırı sıradışı durumlardan biridir.

Görünen o ki sizin verdiğiniz örnekteki leğen kemiği örneğinde de nedensellik sıralaması farklı ele alınmış, normal olarak bildiğimiz nedenselligin zaman sıralaması olan kafatasının büyümesi leğen kemiğinin genişlemesine neden olur durumu tersten ele alınarak geriye nedensellik durumu olarak leğen kemiğinin büyümesi kafatasının ve beynin büyümesine etki etmiş gibi bir görüş dile getirilmiş.

Ancak burada dikkat edilmesi gereken şey dinlediğiniz kişi veya kişiler gecikmeli seçim deneyindeki sonuçları gözlemlediğimiz makro nesnelerin boyutuna taşımışlar.

Oysa kuantum özelliklerin geçerli olduğu atom altı Dünya ile gözlemlediğimiz makro nesnelerin dünyası arasında nasıl bir etkileşim var, etkileşim ne ölçüde henüz tam bir bilgiye sahip değiliz. Bana kalırsa hiç etkilemez diyen de hep etkiler diyen de muhtemelen yanılıyor. Zaten popüler olan Schrödinger'in kedi düşünce deneyi de aslında bu konuyla ilgili olarak mikro dünya makroyu nasıl etkiler sorusu konusunda özel kurgulanmış düşünülmüş bir düşünce deneyi. Deney o kadar özel şartlarda kurgulanarak düşünülmüş ki finalde kutudaki kedi kutu açılana kadar ölü mü canlı mı yada hem canlı hem ölü hallerinde gibi tartışmaları yaratıyor. Kutunun açılması ise deneyde çift yarık deneyindeki ölçüm yani etkileşim kurulması yerine geçiyor.

Makro nesnelerin dünyası kuantum özelliklerden etkilenir mi veya ne ölçüde etkilenir gibi sorulara dair başka bir arkadaşın sorusuna cevap yazmıştım. Kaynak bağlantısından bakarsanız bu konuda hangi aşamada olduğumuz konusunda bir fikir ve perspektif edinmenizi kolaylaştırabilir. ^[2]