Küre, yarıçapı her yerde aynı olan kusursuz simetriye sahip olan bir geometrik şekildir. Evrende bulunan kütleler yakınlıklarına bağlı olarak birbirlerine bir çekim uygularlar. Bu çekimin sonucunda en nihayetinde öbeklenerek gruplar, kümeler oluştururlar. Bu gruplar ve öbekler de giderek küresel veya çembere ait bir geometri oluştururlar. Bu tamamen çekim kuvvetinin ve kürenin kusursuz simetrisinin bir sonucudur.
Yıldızlar gibi gazlardan oluşan gökcisimleri bu sebepten dolayı neredeyse kusursuz bir küre şeklinde sahiptir, kütleçekim kuvveti gazları küresel bir biçimde sıkıştırırken bir noktada gazların basıncıyla dengelenir, bu noktaya hidrostatik denge denir...[1] Fakat gezegenlerde durum farklıdır, hiçbir gezegen kusursuz bir küre şeklinde değildir. Çünkü kütleçekim kuvveti kusursuz bir simetrik yapı oluşturmaya çalışsa da bir noktadan sonra katıların direncinden dolayı yetersiz kalır. Ayrıca dönen her cisim, ekvator bölgesinden dış yönde savrulur. Ucuna top bağlı bir ipi çevirdiğinizde, yeterli hızlarda çevirirseniz dışarıya doğru fırlamaya çalışacaktır. Bu sebeple gezegenlerde ekvator yönünde daha büyük yarıçap ortaya çıkar. Dünya'nın ekvator yarıçapının, kutup yarıçapından 21 km fazla olmasının nedeni de budur.[2]
Sonuç olarak evrende gözlemlediğimiz birçok gökcismi, kütleçekim kuvvetinden dolayı küresel bir yapıya veya çembersel bir şekle sahiptir. Fakat her zaman merkezkaç kuvveti veya katıların direnç göstermesi gibi etkilerden dolayı kusursuz bir küre şekli oluşmamaktadır.[3]
Kaynaklar
- Ö. Kayalı. Yıldız Astrofiziği: Hidrostatik Denge • Kozmik Anafor. (3 Mart 2019). Alındığı Yer: Kozmik Anafor | Arşiv Bağlantısı
- Ö. Kayalı. Yıldız Astrofiziği: Disk Oluşumu. (25 Eylül 2018). Alındığı Yer: Rasyonalist Bilim | Arşiv Bağlantısı
- Ö. Kayalı. Gezegenler Ve Yıldızlar Neden Küre Şeklindedir? • Kozmik Anafor. (18 Mart 2021). Alındığı Yer: Kozmik Anafor | Arşiv Bağlantısı