[1]Yüksek enerji fiziği ve kozmolojik olaylarda enerjinin maddeye dönüşebileceğini biliyoruz. Büyük Patlama olarak tanımladığımız ve evrenin başlangıcı olarak kabul ettiğimiz olayda, mevcut enerjinin en azından bir kısmının maddeye dönüşmesi söz konusudur.
Parçacık hızlandırıcı tesislerinde, (CERN gibi) kütlesi olmayan fotonların çarpıştırılarak kinetik enerjilerinin kütleye, yani maddeye dönüşmesi sağlanabiliyor. Çarpışma sonucu, negatif yüklü elektron ve anti parçacığı olan pozitron elde edilebiliyor.
Deney ortamlarında gerçekleştirilen bu gözlemlere evrenin doğal işleyişinde de rastlayabilirsiniz; gama ışını patlamaları, karadelik veya nötron yıldızları etrafında oluşan yüksek enerjili parçacıkların çarpışması, yüksek enerjili parçacıkların atmosfere çarparak kütleli parçacıkları oluşturması, süpernova patlamaları gibi aşırı yüksek enerjili ortamlarda kuarklar bir araya gelerek proton ve nötron, yani baryonik madde oluşturması gibi.
Dikkat edilirse enerji maddeye dönüşürken madde, anti maddesi ile meydana geliyor ve bunlar tekrar bir araya geldiklerinde, kütle saf enerjiye dönüşebiliyor. Büyük Patlama dönemimde de aslında benzer süreç gerçekleşmiştir. Fakat bir şekilde evrenin simetrisi kırılmış ve madde, anti maddesinden ya bir fazla oluşmuş veya bir şekilde birbirlerini yok edemeden madde fazlası oluşmuştur. Hawking'e göre negatif olan kütleçekimsel enerji bu duruma neden olmuş olabilir.
Pozitif enerji tarafında; tüm madde, radyasyon ve kinetik enerji varken, negatif enerjiyi kütleçekimsel alanlar oluşturur. Çünkü kütleçekim evrenin hızlıca genişlemesini engelleyici iş yapar ve enerjiyi borç alarak negatif tarafta kalır.
Sonuç olarak; everenin işleyişi Einstein'ın bize öğrettiği şekilde kütle-enerji, enerji-kütle eşdeğerliği şeklinde çalışmaktadır. Her ne kadar pratikte füzyon ve fisyon (kütlenin enerjiye dönüşümü) tepkimelerini günlük hayatımızda enerji elde edebilme veya silah teknolojisinde kullanabilsek de, enerjinin kütleye dönüştürülmesi fayda/maliyet anlamında pratikliği pek yoktur.
Kaynaklar
- R. Priestley. The Elegant Universe Of Albert Einstein (Awa Science). ISBN: 9780958262927.
