Hava direncinin olduğu bir ortamda yüksekten atılan bir cisim hızlanarak(ivmelenerek) düşey yönde düşüş yapar, ancak hızı arttıkça cisme hava tarafından uygulanan direnç kuvveti de artar ve ivmesi giderek düşmeye başlar (yavaşlamaz! Hızlanması azalır).
Bir süre sonra cismin ağırlığı (mg), direnç kuvvetine (Fdirenç,sürtünme) eşit olur ve sabit hızda düşmeye başlar bu anda cismin ivmesi sıfırdır, artık hızlanmıyordur, işte bu duruma LİMİT HIZ diyoruz.
Kilometrelerce yüksekten düşen yağmur damlalarının canımızı yakmamasının nedeni hava direncidir. Ayrıca dolu tanelerinin de vereceği zararı azalmasının nedeni limit hıza ulaşmalarıdır.
Serbest düşmede, yani yerçekimi sayesinde düşey olarak hava direncine karşı olan düşüşte,Fd(k•A•V²)> mg durumu olamaz ! Çünkü, zaten hava direnci cismin hızlanmasına karşı oluşmuş bir tepki kuvvetidir, yani hava direnci cismin hızlanmasına göre artıyor bunun sebebi de Newton'un 3. Yasası, "Her etkiye karşılık eşit ve zıt bir tepki vardır".
Örnek verdiğin durum, hava direncine karşı yapılan ve itiş kuvveti kullanılan durumlarda geçerlidir, çünkü bu durumda hava direncinin uyguladığı tepki kuvveti(Fd), cismin ağırlığından (mg) fazladır,ancak burada itiş kuvveti onu yenerek hareketin sürmesini sağlar,hatta hava direncini düşürmek için yüzey alanını (A) küçültürler, bu yüzden roketlerin ve uçakların önü sivridir.
Direnç ya da sürtünme bir kuvvete olan zıt kuvvetlerdir yani öncesinde bir etki olmalı ki tepki oluşsun ve etki tepkiye eşittir.
Şunu demek istiyorum Fd>mg durumu olduğunda ortada bir direnç ya da sürtünmeden bahsedemeyiz, bu durumda artık hava itici bir kuvvet olmuş olur, buna Fd,Fs demek te yanlış gösterim olur havanın itiş kuvveti denilebilir örnek olarakta fırtına, rüzgar, vantilatörden çıkan hava gibi durumlar verilebilir.
Kaynaklar
- Fizik dersi. Limit Hız. (12 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 12 Temmuz 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
