Dünyanını kutupları belirlenirken neden şu anki kuzey kutbuna kuzey güney kutbuna güney denmiştir?
Uzayda belirli bir referans almadığımızda, bakış açımıza göre kutupları tam tersi de isimlendirebilirdik. Kuzeyin üstte olması bakış açısı ve karaların büyük çoğunluğunun bu tarafta bulunması, insan algısı ve psikolojik bir nedenle mi, yoksa dünya ve güneş sistemimizdeki hareketlerin mantıklı bir yorumu ile mi belirlenmiştir?
Londra’daki Imperial College Üniversitesi'nden astrofizikçi Daniel Mortlock, bu konu hakkında aşağı güney, yukarı kuzey gibi algıların yanlış olduğunu ama yön bulmada evrenin küçük noktalarında bunun doğru olabileceğini söylüyor.
Peki neden kuzey değil de güney veya güney değil de kuzey diyoruz?
Bu Reklamı Kapat
Queen Mary Üniversitesi’nden harita tarihçisi, bununla ilgili şu açıklamayı yapıyor: "Kuzey karanlığın geldiği yer olduğu için haritanın üst kısmına pek konmamıştır. Güneşin battığı yer olduğu için batının da yukarıda olması pek mümkün değildir." Çinliler ise tam olarak bunu yapmıştı. Aslında pusulayı çok iyi biliyor olmalarına rağmen kuzeyi harita göstermelerinin sebebi bu değildi. Aksine Çinlilere ait ilk pusulalar güneyi gösteriyordu, fakat imparator kuzeyde yaşadığı ve halkının aşağıdan yukarı doğru baktığı için haritada kuzey hep yukarıda görünürdü.
Peki ne oldu da herkes birden kuzeyi üste koymaya karar verdi? Buna Colombus ve Magellan’nın Kuzey Yıldızı’na göre yönünü belirleme eğiminin neden olduğu söylenebilir.
Bu Reklamı Kapat
Mercator’un hazırladığı dünya haritası, kuzeyi esas alan harita açısından çok önemliydi. Dünya’nın küre şeklinde olduğuna ilk kez O değinmişti. Bunun sebebi belki de o dönem çoğu keşiflerin Avrupalılar tarafından yapılmasıydı.
Artık kuzeyi haritanın üstünde tutma fikri iyiden iyiye yerleşmişti. Hatta NASA’nın 1973’te çektiği bir fotoğraf, astronotun dönmesi sebebiyle güneyin yukarıda görünmesini "kafa karıştırmasın" diye düzeltilmişti.
Yani kısacası bu durum, tarihsel bir nedene dayanıyor.
Dünya'nın bu görüntüsü bu şekilde fotoğraflandı, ancak yayınlanmadan önce çevrildi.
161 görüntülenme
Kaynaklar
C. Williams. Maps Have ‘North’ At The Top, But It Could’ve Been Different. (5 Kasım 2021). Alındığı Tarih: 5 Kasım 2021. Alındığı Yer:
| Arşiv Bağlantısı
-. Haritalarda Kuzey Neden Hep Yukarıda Kalır?. (5 Kasım 2021). Alındığı Tarih: 5 Kasım 2021. Alındığı Yer:
| Arşiv Bağlantısı
E. Şahin. Haritaların Kuzeyi Neden Yukarıda Gösterdiğini Hiç Merak Ettiniz Mi?. (5 Kasım 2021). Alındığı Tarih: 5 Kasım 2021. Alındığı Yer: Webtekno
| Arşiv Bağlantısı
-. Dünya'nın Ters Görüntüsü. (5 Kasım 2021). Alındığı Tarih: 5 Kasım 2021. Alındığı Yer:
| Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından kabul edilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz
denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından
yayınlanan
makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru
olup
olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu
platformda
yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti
etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla
işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla
platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim
Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak
için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden
oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi
eğitim
girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz.
Daha fazla bilgi için
buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya
bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu
var?
Etkinlik & İlan Platformumuzda
paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini
biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast
Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify,
iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Bakmadığın zamanlarda da Evrim Ağacı Evreni'nde düşen ağaçların ses çıkardığını biliyor
muydun? Sen bakmazken yaşananları kaçırmamak için, anlık bildirimleri şimdi aç
(istediğinde kapatabilirsin).
Güncelleniyor...
Anlık Bildirimleri Aç
Anlık Bildirimleri Kapat
Giriş Yap | Kayıt Ol
“Bilimin sahtebilimden çok daha şaşırtıcı olduğunu düşünüyorum. Hem bilimin sahtebilim üzerine ek bir özelliği daha vardır: Gerçektir.” Carl Sagan
“
Cehalette utanılacak hiçbir şey yoktur. Utanılası olan, cehaleti başkalarına dayatmaktır. Cahil olanlar değil, cehaletini bile bile sonraki nesle aktaranlar suçlanmalıdır.” Daniel Dennett
Evrim Ağacı'nda reklamları 2 şekilde kapatabilirsiniz:
Ücretsiz üye girişi yapmak: Sitedeki reklamların %50 kadarını
kapatmak için ücretsiz bir Evrim Ağacı üyeliği açmanız ve
sitemizi/uygulamamızı giriş
yaparak kullanmanız
yeterli!
Maddi destekçilerimiz arasına katılmak: Evrim Ağacı'nın
çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem
Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve
uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim,
sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek
çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi
sunmaktadır.
Kreosus
Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek
seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı
bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye
girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
Patreon
Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek
oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik
e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin
devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTube
YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar
ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını
sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını
okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra
YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime
erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu
doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer Platformlar
Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim
ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi
sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!
Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza
üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş
yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam
edeceksinizdir.
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki
tuşa tıklayarak
uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri
artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini
kullanabilirsiniz.
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu
tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza
sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine
tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini
kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle
tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için
yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.
Evrim Ağacı, tamamen okur ve izleyen desteğiyle sürdürülen, bağımsız bir bilim oluşumu.
Ücretsiz bir Evrim Ağacı üyeliği oluşturmanın çok sayıda avantajından
biri, sitedeki reklamları %50 oranında azaltmak (destekçilerimiz arasına katılarak
reklamların %100'ünü kapatabilirsiniz). Evrim Ağacı'nda geçirdiğiniz zamanı
zenginleştirmek için, sadece 30 saniyenizi ayırarak üye olun (üyeyseniz, giriş yapmanızı
tavsiye ederiz).
Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne
geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya
cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul
edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye
çalışın veya diğer kullanıcıları oylama, teşekkür ve kabul edilen cevap araçları ile
daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri
eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar
geliştirmekteyiz.
Bu Eseri Neden Tavsiye Ediyorsun?
Aşağıdaki kutuya, isimli neden
tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri
[OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin
faydalı bulunması halinde Evrim Ağacı kullanıcılarından daha fazla UP kazanman
mümkün olacak. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi
kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu
lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.