Daha az gelişmiş canlılarda inanç gözlemleri hakkında bilginiz var mı? Varsa nelerdir?

Bu konuyu anlayabilmek için öncelikle inancın ne olduğunu ve nasıl oluştuğunu anlamamız gerekiyor. Biz insanlar belli bi' zeka seviyesine ulaştığımızda etrafımızda ki olayları anlamağa ve anlamlandırmağa karşı yoğun bir ilgi duymaya başladık. Algıladığımız nesneler ve olaylar arasında sebep-sonuç ilişkileri kurmaya ve kendi ilkel hayal güçlerimizde onlara mistik anlamlar yüklemeye başladık. Çevremizde görüp açıklamakta zorlandığımız ve bizi feci halde korkutan olaylara karşılık akli sağlığımızı korumaya yönelik yalan söylemeyi öğrendik. Yalan söylemek kolaydır, sorumluluktan kaçırır. Bizleri doğru olmasa dahi güvende tutar. Yıldırım düşmesi, dapremler, yangınlar, hastalıklar, kıtlıklar ve nihayetinde ölüm. Tüm bunlar açıklaması hiçte kolay olamayan şeyler. Fakat, açıklanması zaruri şeyler. Böyle bir durumda yapılabilecek tek ve en iyi şey yalan söylemek. Tüm bu olup biten arasında ilahi bağlamlar kurup tüm sorumluluğu başkasına yüklemek, ardından ona güvenmek. Ondan yardım dilenmek ve yalnız onun için yaşamak. Temelinde hepsi bizim içinde bulunduğumuz kaotik dünya'yı anlama ve anlamlandırma çabamızdan ibaret. İnancın ne olduğu ve nasıl oluştuğunu anladığımıza göre şimdi soruna dönebiliriz. İnanç insana özgü bir davranış mıdır? Cevabı hayır. Hem teorik hemde pratik olarak. Söyle ki biz insanlar oldukça uzun bir süre içinde yaşadığımız Dünya'da etrafını anlama ve anlamdırma yeteneğine sahip tek canlı olduğumuzu zannettik. Halbuki bu yanlıştı. Hemde çok yanlıştı. Son zamanlarda yapılan gözlemlerde gördük ki yaşayan en yakın akrabalarımız olan şempanzeler etraflarını anlama, öğrenme ve ilişki kurma konusunda çok ciddi başarılar elde ediyorlar ve bu durum pek çok yerde meyvesini veriyor. Bazı şempanze popülasyonlarında korkudan doğan çeşitli ritüellerin ve inanç kavramının olduştuğunu görüyoruz. Şempanze guruplarının ''ruhani liderlere'' sahip olduğunu, yağmur yağdığında garip danslar ederek ''tanrı/tanrıları'' ile iletişime geçmeye çalıştıklarını, ağaçlara taşlar ile mabetler yaptıkları gözlemlenmiştir. Tüm bunlar bizlere herhangi bir hayvanın yeterli bir bilinç seviyesinde ulaşınca tıplı biz insanlarda görüldüğü gibi inançlar oluşturacağını gösteriyor.