Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Selçuk Ataselim
Üye
1

Çoklu kişilik sendromu tam olarak ne?

Çoklu kişilik sendromu ya da kişilik bölünmesi ve yahut çoklu kişilik bozukluğu; artık hangi ad ile anılıyor ise, bu gerçek mi? Bazı insanlar zırva olduğunu, sorumluluk üstlenmekten kaçınmak için bir manevra olarak kullanıldığını düşünüyor. Bazı uzmanlar bunun gerçek olduğunu savunuyor. Gerçek mi değil mi? Gerçek ile sahteyi nasıl ayırt ederiz?
560 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Burak Albayrak
Burak Albayrak

Merhaba,

Bozukluğun adı güncel tanı kılavuzlarında Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu olarak geçiyor. Bozukluğun gelişimiyle ilgili kapsayıcı tek bir açıklama mevcut değil. Zaman içerisinde, bozukluğu farklı açılardan açıklamaya çalışan çeşitli modeller ortaya atılmıştır, bu açıdan hastalığın teorik etiyolojisi oldukça karmaşık ve her birine burada değinmek mümkün değil.

Kişilik, çoğu birey için kendi zihninde algıladığı ya da temas kurduğu ayrı bir olgu değildir; bireyin kendisidir, bir bütündür. Bu nedenle, Dissosiyatif Kimlik Bozukluğuna adını veren dissosiyatif fenomenin psikopatolojisi yeterince iyi anlaşılmadığında, insanların "kişilik bölünmesini" kavramsallaştırması genelde zordur. Çünkü kişilik, bireyin düşündüğü, hissettiği ve davrandığı doğal yoldur, kendisinden ayırabileceği bir şey değildir. Bu açıdan hastalığın tanımı (yani ne olduğu), kişilik sistemi ve psikopatolojisi gibi farklı başlıklar hakkında detaylı bilgi almak için Evrim Ağacı'nın şu yazısını okuyabilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Hastalığın gerçek olup olmadığıyla ilgili sorunuz doğrudan "evet gerçek! / hayır gerçek değil!" gibi bir cevap vermek mümkün değil.

Bozuklukla ilgili en sık eleştirilen nokta teşhisin genellikle, duruma yol açtığı düşünülen kötü muamelenin yaşanmasından çok sonra konulmasıdır. Çünkü hastalığın kabul edilen yaygın nedeni olan bu kötü muamele (aşırı fiziksel veya cinsel istismar içeren erken dönem çocukluk travmaları), hasta tarafından geriye dönük olarak sunulur ve dolayısıyla nesnel doğrulamadan yoksundur.

"Bölünen"kimlikler/kişilikler çoğu durumda birbirleriyle aynı anda var olmazlar. Travmatik olay anında, kişi o süreci yaşamamak için (bir savunma mekanizması olarak) diğer kimliği ortaya çıkarır, fakat kendisi o an için amnezi yaşar (yani o anı unutur).

Bu noktada yapılan eleştirilerin odağı, sizin belirttiğiniz gibi "hastaların sorumluluktan kaçmak için bir şeyler uydurmasından ziyade (ki bozukluğa sahip bireylerin hayatlarında işlev görememe noktasına gelebildikleri unutulmamalıdır, hastaların sırf sorumluluktan kaçmak için yıllar boyunca süren seanslara para ödemeleri veya buna zaman ayırmayı kabul etmeleri pek mantıklı değildir), amnestik durumlarda yaşanabilen "konfabulasyon" gibi çeşitli bellek hataları nedeniyle hasta öyküsünün geçerliliğiyle ilgilidir. Fakat konfabulasyon tek başına unutulup hatırlanan anıları geçersiz saymak için yeterli değildir, üstelik sırasında kurtarılan veya sonradan hatırlanan anılar sıklıkla doğrulabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Bazı uzmanlar bozukluğun terapist kaynaklı olduğunu (hastalar yarı sedatif haldeyken uygulanan yanlış hipnoz teknikleri) iddia etmişlerdir. Ancak bildiğim kadarıyla bununla ilgili de iddiayı destekleyecek bir kanıt sunulmadığı için bu ve benzeri eleştiriler spekülatif olmaktan öteye geçmemiştir. (Bu karşıt iddialarla ilgili kapsamlı bir tarama yapmadığını belirteyim, farklı iddiaların her biri için kaynak araştırması yapmak isteyebilirsiniz.)

Her ne kadar Amerikan Psikiyatri Birliği gibi kurumlar bozukluğu gerçek olarak kabul edip, buna yönelik kılavuzlar oluştursa da, klinik bir tanı olarak Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu'nun (özellikle etiyolojisinde) daha farklı bir açıklanmaya ihtiyaç duyduğu bazı noktaları olduğunu söylenebilir. Fakat herhangi birinin bozukluğun gerçek olmadığını söyleyebilmesi (en azından dikkate alınabilmesi) için yıllar içinde biriken, onlarca vaka çalışması ve yayınlanmış makalelerden oluşan literatürün (yani"zırvaların") altından kalkması gerekir.

Kaynaklar

  1. P. Mitra, et al. (2022). Dissociative Identity Disorder. StatPearls [Internet]. | Arşiv Bağlantısı
  2.  Mayo Clinic. Dissociative Disorders - Symptoms And Causes. (17 Kasım 2017). Alındığı Tarih: 22 Kasım 2022. Alındığı Yer:  Mayo Clinic | Arşiv Bağlantısı
  3. J. Drescher. What Are Dissociative Disorders?. (1 Ekim 2022). Alındığı Tarih: 22 Kasım 2022. Alındığı Yer: Psychiatry | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
6
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close