Ses moleküllerin titreşmesi ile oluşan bir basınç dalgasıdır ve boyuna dalga özelliği gösterir. Oluşan tüm seslerde bu özellikler ortaktır. Yani bir maddesel ortam gerekir. Basınç farkı ile iletilirler ve boyuna dalga olarak yani yayılma doğrultusu ile titreşim doğrultusu paralel olacak biçimde ilerlerler. Bu dalganın frekansı, dalga boyu ve ilerleme hızı vardır. Bu üçü arasında;
Hız = Dalga boyu x frekans
ilişkisi bulunur. Sesin hızı, yalnızca yayıldığı maddesel ortama ve bu ortamın özelliklerine bağlıdır. Yani aynı ortamda sabittir. Sesin frekansı kaynağın titreşim sıklığına bağlıdır ve dalga boyu da ona göre değişir. İşte frekans bu noktada sesin tizliğini veya baslığını, yani ince veya kalın oluşunu, perdesini belirler. Teoride 16 Hz.'den binlerce Hz.e dek tüm frekanslardaki sesleri algılayabilir insan kulakları. Ancak bu yaşa ve sağlığa göre değişebilir. Algılayamadığımız aralıktaki frekanslardaki sesler de vardır. Birçok hayvanın algı aralığı daha geniştir. Ancak temelde tüm ses dalgaları aynıdır. Şimdi gelelim seslerin farkına...
Frekans ve tını farklı kavramlar. İnsanlar aynı frekansta sesler çıkarsalar bile tınıları arasındaki fark nedneiyle seslerin kime ait olduğunu anlayabiliriz. Aynı şey müzik aletleri için de geçerli. Ayı frekansta aynı notayı çalan (örneğin 440 Hz. ile La notası) bir gitar ile bir flüt arasındaki farkı tını ile anlarız. Yoksa frekansları aynıdır. Frekans, müzikte notaları belirler. Belirli frekanslar belirli notaları gösterir. Ancak notalara karşılık gelemeyn frekans değerleri de vardır. La için 440 Hz. Sol için 392 Hz. frekans karşılıklarını örnen alırsak, arasındaki 8 Hz.'lik farktaki sesler bir notaya karşılık gelmez ama yine de nota ile aynı biçimde oluşturulurlar. Yalnızca biz onlara özel bir ad vermemişizdir. Duymada olduğu gibi, sesleri çıkarmada da canlılar farklı frekans aralıklarında olabilirler. Ancak aynı aralıklara da sahip olabilirler. Yalnızca sesi çıkaran düzeneğin fiziksel özellikleri sesin tınısını değiştirir. Gerisi aynıdır.
Kaynaklar
- Yazar Yok. Güçlü Titreşimler - Müziğin Fiziği. (3 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 3 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı