Merhaba, bu konuya ilişkin merakının olması gerçekten çok güzel. Biyoambalajların üretilmesinin sebebi doğaya toksik yan madde bırakan çoğu plastiğin kullanımının artması. Ambalaj uygulamalarının çoğunluğunda sentetik veya yarı sentetik plastikler kullanılmaktadır. Biyobozunur plastiklerin çoğu bu anlamda atık yönetimini destekler ve böylelikle doğanın korunmasına yardımcı olur. Biyobozunur plastiklerin büyük bir çoğunluğunun doğaya geri bırakılma şekli gübreleştirilmedir (İng: "composting").[2] Bu süreci desteklerken hangi tür plastiğin seçildiği önemlidir. Örneğin yenilenebilir kaynaklardan elde edilen biyoplastik türlerine polilaktik asit (PLA), ya da polyhydroxyalkanoate (PHB) örnek verilebilir. Bu ürünler çoğunlukla kısa ömürlü ürünlerin paketlenmesinde tercih edilmektedir.[1] Bu sebeple bir biyoplastik seçilirken neyin paketleneceği, ne kadar süre saklanmak istediği, paketlendiği ana maddeyle olan etkileşimi önemlidir. Aynı zamanda ambalajın ısıya, pH değişikliğine, oksijen içeriğine ve sıcaklık ayarlamalarına dikkat edilmelidir. Bu sebeple seçmek istediğin plastikte aşağıdaki tabloyu kendine hedef edinebilirsin.
Merak ettiğin konuya gelirsek evet günümüzde kahve telvesinden biyoambalaj üretimleri yapılmaktadır. Ama bu aynı ham maddeyi kullanarak farklı bir ambalaj üretilemez demek değildir. Ambalajlar tek bir ana madde olabileceği gibi yanında destek maddeler de kullanılabilir. Mesela biz yosunlardan elde edilebilen sodyum aljinat ile gümüş nanopartikülleri üzerine çalışıyorduk. Bunun için ambalaj modifikasyonlarının nasıl yapıldığına bakabilirsin:
Örneğin bir araştırmada buna göz atmanı mutlaka tavsiye ederim kahve telvesi ve PHA kullanılarak plastik film üretilmiş ve daha çok esnek ambalajlarda tercih ediliyormuş. [3] Senin bu durumda yapabileceğin kahve telvesiyle hangi biyoplastik ürünün birleştirildiğini araştırıp yeni kombinasyonlar denemek olacaktır. Biyoplastiklerin %100 çözünür olduğunu söylemek oldukça güç. Ama daha az toksik ya da doğada kullanılabilecek materyallere dönüşmesi de aynı şekilde yeterli. Araştırmaktan sakın vazgeçme umarım yardımcı olabilmişimdir.
Kaynaklar
- Ö. KÖKSAL, et al. (2019). Biyoplastiklerin Biyodegradasyonu. Sinop Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, sf: 151-167. doi: 10.33484/sinopfbd.499862. | Arşiv Bağlantısı
- X. Ren. (2003). Biodegradable Plastics: A Solution Or A Challenge?. Journal of Cleaner Production, sf: 27-40. doi: 10.1016/S0959-6526(02)00020-3. | Arşiv Bağlantısı
- yagmur. Aimplas Kahve Atıklarından Plastik Film Üretiyor. Alındığı Tarih: 15 Eylül 2023. Alındığı Yer: Plastik & Ambalaj Teknolojisi | Arşiv Bağlantısı