Bu soru özgür irade var mı yok mu sorusuna da neden olur. Sadece hisler degil düşünceler de biyokimyasal sürecin eseri olacaktır ki bu durumda özgür iradeden bahsedemeyiz. Özgür iradenin var olabilmesi bilincin madde üstü bir durumda konumlanmasını gerektirir ki bilinç ve bilincin ürettiği düşünceler maddenin kontrolünde olmasın yani düşüncelerimiz biyokimyasal süreçlerin sebebi haline gelsin. Diğer olasılıkta yani düşüncelerimiz biyokimyasal sürecin nedeni değil sonucu olursa bu durumda düşüncelerimizi belirleyen şey maddenin kontrolündeki biyokimya olacaktır ki özgür irademiz olduğundan bu durumda bahsedemeyiz.
Tam da bu sebepten bazı bilim insanları beynin atom altı süreçlerinde klasik fiziği aşan şekilde kuantum mekaniğine göre isleyen süreçler olması gerektiğini iddia ediyor veya düşünüyor. Çünkü kuantum fiziginde atom altı seviyede belirsizlik ilkesi geçerlidir. Yani atomik veya atom altı hareketler mutlak belirlenimci bir durumda değildir. Kuantum fiziginde atom altı seviyede dolanıklık ve süper pozisyon gibi sıradışı fenomenler vardır. Mesela kuantum bilinç teorisi ileri süren ünlü fizikçi Roger Penrose kuantum mekaniğinin sıradışı özelliklerine dayalı işleyen bir bilinç teorisi ileri sürüyor. Roger Penrose beyinde bu özelliği taşıyan 'miktotibüller' olduğunu ileri sürüyor. Tabi beyin gibi ıslak ve kompleks bir yapıda kuantum fiziğin sıradışı özelliklerini sürdürmesi çok zor ve bunun nasıl olabileceği hala belirsiz ve deneysel olarak ispat edilmemiş durumda. Ancak bir çok kişi sorduğunuz sorudaki gibi klasik fizik anlayışının bilinci açıklamaya yetmeyeceğini düşünüyor. Çünkü klasik fizik beklentisinin yolu her zaman önceden belirlenebilir bir duruma çıkıyor ve bu da özgür irade problemine neden oluyor.
Kısacası sorunuzun cevabı bilimsel olarak henüz netleşmiş değil. Bilince dair aslında çok az şey biliyoruz. Bilinç nedir nasıl ortaya çıkıyor gibi sorular netlesmeden sorduğunuz soruya cevap vermek ve hisler mi önce oluşuyor ve biyokimyaya neden oluyor yoksa biyokimya mi önce geliyor ve hislere neden oluyor cevaplamak mümkün değil.
