Bu soru aslında birkaç farklı açıdan incelenebilir. Takdir edersiniz ki okun veya merminin vücutta nereye isabet edeceği bizler için oldukça önemlidir ve temel hasar buna bağlıdır. Örneğin attığımız ok yada mermi kişinin kalbine saplanırsa hızlı bir ölüme sebebiyet verebilir. Ancak bunlar kişinin bacağına (uygun şekilde) isabet ettiğinde hızlı bir müdahale ile yaralı kurtulabilir. Dolayısıyla sorunuza bir cevap ararken okun da merminin de kişide tamamen aynı yere saplanacağını ve kemik dokulara isabet etmeyeceğini varsayacağız.
Şimdi olayı fiziksel açıdan incelemeliyiz. Ok, kütle bakımından avantajlıyken mermi de hızı bakımından oka üstün gelmektedir. Bu durumda iki cisim için de momentum hesabı (kütle*hız) yapalım. Ahşap bir ok, yaklaşık 20-30 gram kütleye sahiptir. Biz kolaylık olması açısından 20 gram diyelim. Tipik bir ok, normal bir okçunun elinde yaklaşık 70m/s hız kazanır. Yani okun momentumu 0,02*70=1,4kg*m/s'dir. Şimdi aynı işlemi bir mermi için yapalım. Tipik ve aşırı güçlü olmayan bir tabanca mermisi yaklaşık 3 gram kütleye sahiptir ve silahtan çıkış hızı yaklaşık 500m/s'dir. Bu durumda merminin momentumu 0,003*500=1,5kg*m/s'dir. Merminin başlangıç hızı 1200m/s değerine kadar çıkabileceğinden bu momentum değeri artış gösterebilir özelliktedir. Elde ettiğimiz verilere dayanarak genellikle bir tabanca mermisinin bir oka göre daha fazla momentuma sahip olacağını ve daha çok hasar verebileceğini (derinlere inmek bakımından) gözlemleyebiliriz.
Burada yapmış olduğum hesaplamalar gerçek hayat için oldukça varsayımsaldır. Zira okun daha geniş bir alanı kesmesi vb. göz ardı edilmiştir. Ancak çarpışmanın şiddeti için konuşacak olursak bir tabanca mermisinin "çoğunlukla" bir oka göre daha derinlere ineceğini söyleyebilmekteyiz. Tabii burada oku atan kişi, okun türü, merminin türü vb. etkenler de çok önemlidir.
Kaynaklar
- trkhanacademyorg. Khan Academy. Alındığı Tarih: 13 Kasım 2024. Alındığı Yer: trkhanacademyorg | Arşiv Bağlantısı