Memleketimizde çok güzel mühendislik işleri olmasının yanı sıra çöp denebilecek işlerde yapılmakta. Ben de aslen bir makina mühendisliği mezunuyum ve uluslarası büyük şirketlerde AR-GE mühendisi olarak çalıştım ve çalışmaya devam ediyorum. Öncelikle söylemeliyim ki çok mutluyum. Mesleğimi kesinlikle başka bir meslekle değiştirmek istemezdim. Ancak bunun yanında maalesef mühendislik mezunlarının ciddi büyük bir kısmı bu şekilde çalışmıyor. Hem kendilerinde böyle bir arzu yok hem de böyle bir imkanı bulamıyorlar.
Üniversite kesinlikle çok önemli, iyi ve köklü bir okulda okumuş olmanın bir çok avantajını yaşadım. Üniversitenin önemi bence kesinlikle derslerde değil, her üniversitede aynı dersler aşağı yukarı aynı şekilde anlatılıyordur herhalde. Öyle olmasa bile önemli değil dil bariyerini aşarsan dünyanın en iyi üniversitelerinde verilen dersleri ücretsiz izleyebiliyorsun. Üniversitenin önemi bence ders dışı faktörlerde ortaya çıkıyor. Örneğin öğrenci kulübü imkanları, laboratuvar imkanları, proje yapmak istediğinde danışman hoca bulabilme imkanı gibi. Üniversiteni seçmeden önce akademisyen sayısına, akademisyenlerin akademik performansına(scholar gibi yerlerden), bölümün laboratuvar sayısına, ders planına, bölüm ile alakalı öğrenci kulüplerine vs bakmanı ve buna göre seçim yapmanı öneririm. Bir çok makina mühendisliği bölümünde 3-4 tane laboratvar bulunuyor. Bu kadar az lab olan bir mühendislik bölümü olamaz. Benim bölümümde 14 tane laboratuvar vardı ve ben seçtiğim alanlara göre 9 tanesinde oldukça aktif çalıştım. Gerçekten oldukça fazla katkısı olduğunu düşünüyorum lab konusunun.
Diğer yandan ben okulumda formula student isimli yarışlara katılan ve Türkiye'de 6 üniversitede bu yarışlara katılan takımı olan bir takımda 3.5 sene çalıştım. Bu sırada öğrendiğim şeyleri saysam bitiremem. Keza bu takımdan çıkan her arakadaşımda şu anda sektörde üstlerde olan şirketlerde mühendislik yapıyor. Tüm bunların yanında bir de uzun dönem stajlar yapmak henüz mezun olmadan bilgi birkiminin artmasına çok fayda sağlıyor.
Gel gelelim sanayi sektörünü nasıl öğreneceğin konusuna. Aslında cevabı verdim. Üniversitede öğreneceksin. Gittiğin üniversite sanayi ile ortak işler yapıyorsa ve hocalar sanayi ile yakınsa daha adımını atar atmaz ilk ayından bir sürü firma öğreneceksin. İlk meslek dersimizde hocamızdan önceden duymadığım niş bir çok şirket öğreniyordum mesela. Sanayi şirketleri de bölümün açılış gününde tanıtım standları açmıştı. Daha sonra okul takımlrında fiziksel çıktısı olan mühendislik işleri yapacaksın ve o sırada sanayi firmaları hakkındaki bilgin belki 10a katlanacak. Kataloglar inceleyeceksin, makaleler okuyacaksın ve orada ürünlerin isimlerini görüp araştıracaksın. Bir parça tasarlarken sorunla karşılaşacaksın ve eski mezunlarla iletişime geçip soru soracaksın. Onlardan bir ton şey öğreneceksin. Üretim yapmaya gelecek sıra ve nasıl üreteceğini veya nereye ürettireceğini bilmek için haftalarca çabalayacaksın. Ardından da mümkünse son senende bir veya iki tane iyi şirkette uzun dönemli part-time çalışacaksın ve bir çok partner firmayla iş yapıldığını göreceksin. Rakip firmaları tanıyacaksın. Kendi firmanda kullanılan sanayi makinelerini, test cihazlarını, laboratuavar cihazlarını vs görecek ve onların datasheetlerini okuyacaksın.
Bitmez bu yazı artık burada bitireyim ancak mühendislik okumaya başlamadan şimdiden şirketler hakkında mühendislik düzeyinde bilgi edinemezsin. Örneğin ismi çok meşhur olan bir savunma sanayi şirketi hakkında bilgiler edineceksin okurken ve anlayacaksın ki yapılan işler abartıldığı gibi değilmiş aslında. Şirketin yönetim biçimi çok kötüymüş aslında vs. Bir tavsiye daha, uzun dönem stajlarını büyük uluslararası şirketlerde yap. Ben öğrenciken 6 ay TÜBİTAK'da 1 sene General Electric firmasının uçak motoru argesinde 6 ay kadar da robotik kol argesinde part-time çalıştım. TÜBİTAK da gerçekten üst düzey işler ve mühendislik yapılıyordu ancak mühendislik harici konular sebebiyle GE şirketinden bir kaç gömlek altta kalıyordu. Şuan çalıştığım şirket bunların hiçbirinin olduğu sektörde faaliyet göstermiyor ama mühendislik bir bütündür ve disiplinlerarası çalışılması gerekir. Bu sebepler buralarda yaptığım işlerden edindiğim tecrübeyi halen daha her gün kullanıyorum desem yeridir.
Son tavsiyem, üniversitede göreceğin temel mühendislik derslerinin hiçbirisi boşuna değil ve hepsi işe yarıyor. Mezun olunca gerçekten mühendislik yapcaksan o derslerde aldığın notlar ve kitaplara sürekli ihtiyaç duyacaksın. Isı Transferi, Akışkanlar Mekaniği, Otomatik Kontrol, Ölçme Tekniği ve Makina Dinamiği kitapları işyerinde masamın üstünde durur çünkü gerçekten mühendislik yapan bir yerde çalışırsan, o hesapları yaparak çalışman gerekecek. Bilgisayarlı analiz de kullanıyor olsan el hesabı yapman gerekecek. Ama amiyane tabirle ismi mühendis olan yaptıkları iş teknisyenlik hatta ustalık olmaktan öteye geçemeyen firmalarda senelerce bu ktiaplara ihtiyacın olmayacak ve zaten onlara sorarsan mühendislik üniversitede değil işte öğrenilir diyeceklerdir. Kanma onlara. Mühendislik üniversitede öğrenilir. Meslek yapış tarzı işte öğrenilir. İkisi bambaşka şeylerdir.