n-boyutlu bir cismi m-boyutlu bir uzayda düşünelim. Elbette m>n ya da m=n.
Cismin n boyutlu olması demek, m-n boyutta uzunluğunun sıfır olması demek. Örneği n=1 m=3 ise (bildiğimiz uzayda ince bir tel), bu cismin 2 boyutu sıfır uzunlukta (eni ve derinliği sıfır, sadece boyu var). Yine n=2 m=3 ise de (bildiğimiz uzayda ince bir levha), bu cismin bir boyutu sıfır uzunluğunda (eni ve boyu var, derinliği sıfır).
Şimdi bir ışık kaynağı düşünelim, ve bu ışık kaynağından çıkan ışıklar cismimize çarpıp arkasında bir gölge oluştursun. Eğer cismin uzaydaki konumu gereği (oryantasyonu), ışığın geçiş yolundaki boyutu sıfır ise, cismin n boyutlu gölgesi oluşur. Örneğin ışığa dik bir şekilde bir ince telin ya da levhanın gölgeleri de kendileriyle aynı boyuttadır (1 ve 2).
Eğer ki cismin oryantasyonu gereği ışığa paralel bir boyutta da sıfır uzunlukta değilse, gölgesi n-1 boyutlu olur: örneğin ışığa paralel tuttuğumuz bir ince telin gölgesi sadece bir nokta olur, levhanın gölgesi de bir tel gibi tek boyutlu gözükür.
Bir başka deyişle, ışık cisim boyunca sıfırdan farklı bir uzunlukta ilerliyorsa biz cismin o boyuttaki bilgisini gölgesinde kaybederiz: bu boyut sıfırsa da gölge cisimle aynı boyutta kalır (bilgi kaybolmaz).
Son olarak şunu da ekleyelim: ışık kaynağı sonsuz uzaklıktaysa gelen ışıklar paraleldir, bu yüzden gölgede bir deformasyon olmaz; fakat ışık kaynağı cisme yakınsa, aralarındaki göreli oryantasyona göre bozulmuş bir gölge görürüz: fakat bu gölgenin boyutunu değiştirmez, o yüzden sorunun cevabı ışık kaynağının konumundan bağımsız.[1]
Kaynaklar
- Coxeter. Projective Geometry. Alındığı Tarih: 25 Kasım 2022. Alındığı Yer: Amazon | Arşiv Bağlantısı