Bir çok otöre göre benliğin %5-1'i bilinç, %95-99'u bilinçdışı dır. İlk canlıdan beri gelen, yaşamda kalmayla ilgili dev bir miras olan bilinçdışı, bu tecrübe ağını kullanarak bireyi yaşamda tutmak için (bilincin kavramları dışı yöntemlerle) korumakta, uyarmakta, yönlendirmektedir. Biz bir çok faaliyetimizi -bilinç- ile yaptığımızı zannederiz. Aslında fizik evrenle olan temas, alışverişi sağlayan bilinç, aracın direksiyonu gibi düşünülebilir kabaca. Sürücü bilinçdışıdır. Biz faaliyetlerimizi -yönettiğimizi- düşündüğümüz için, aynı mantıkla bilinçdışını da bilinçle yönetebilme üzerine düşünebiliyoruz. Oysa bilinç kendi başına pek bir şey yapmıyor gibi görünmekte. Bir çok deney, karar verme mekanizmalarının -belirlenmiş- sonuçları uygulayan bir bilince işaret etmekte. Canlılık - yaşamda kalma ikileminde en önemli katalizör, bilinçdışının koordinasyonudur. Bilince ait kriterlerin yetişkinlik kavramına göre bilinçdışı maksimum 4 yaşında bir çocuk gibidir. Ancak -bilince ait- yetişkinlik referansı üzerinden bir okumadır bu. Canlılık tarihi boyunca oluşup gelişmiş bir arka plan yazılımı olarak bakarsak, bilinç gibi yüzeysel bir yazılım ile bilinçdışını anlamak imkansıza yakın gibidir. Bilinçdışında -zaman- kavramı yoktur. -Kelime- yoktur. Bilince ait örgütlenmiş yapılanma ile karşılaştırılamaz yapısı. Temel olan bilinçdışı olduğu için, bilinç gibi bir aracı ile temel bir yazılımı kontrol etme istemi, insan türünün henüz kendini anlama konusunda yetersizliğini ortaya koymakta. Bilinç ve mantık somutluk üzerinden ilerlemek istediği için, bilinçdışının işleyişi, bilincin mantığından bağımsız yöntemleri gibi -mantıksız-(!) faaliyetleri kendi kriterlerine indirgemeden anlayamamakta. İnsanın taraflı, indirgenmiş, yüzeysel mantık kurgusu, bilinçdışının ilk canlıdan beri var olagelen algı yorumlama kapasitesi açısından yorumlanmalı. Bilinci referans almak (bir çok açıdan buna mecburuz) her ne kadar vazgeçilmez, aksi düşünülemez bir yöntem olsa da, bilinçdışını anlamak için farklı yöntemler kullanmak da bir o kadar vazgeçilmez gibi görünmekte.