Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Ece Müker
Ece Müker
515K UP
Üye 3 Aralık 2022 2 Cevap
0

Bilimsel olarak kanıtlayamayacağımız bir şey var mı?

663 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Görkem Öge
Sinema yazarı 5 Aralık 2022

Bir çok şey var.

Bilimsel herhangi bir çalışma için veri gerekli. Güvenilir veri. Ancak üzerine güvenilir veri elde edemeyeceğimiz sayısız disiplin var.

Bir kişinin, kime hangi sebeple aşık olduğu sorusunu bilimsel olarak cevaplayamaz ve kanıtlayamazsınız. Çünkü bu soruyu inceleyecek verileri elde edemezsiniz. Ama bu bir gerçektir ve ortadadır.

Tüm Reklamları Kapat

Cem Yılmaz'ın neden komik olduğu sorusuna bilimsel olarak cevap veremezsiniz. Çünkü Cem Yılmaz'ın komikliğini veriye dökemezsiniz. Bir denklemin parçası haline getiremezsiniz.

Sanatı bilimsel olarak tanımlayamazsınız. Neden geleneksel sanat bitti de modern sanat başladı sorusunu bilimsel olarak kanıtlayamazsınız. 150 yıl sonra hangi sanat akımı ortaya çıkacak bilemezsiniz. Çünkü böyle bir soruyu inceleyecek verilere ulaşma şansınız yoktur.

Daha bir çok şey sayabiliriz. Bilimsel yöntem dediğimiz şey bu zaten biraz. Veri. Güvenilir veri. Güvenilir veriye ulaşabileceğiniz disiplinler bilimin konusu olabilir. Güvenilir veri yoksa kanıt da yoktur. Sadece hipotezler vardır. Bir hipotezi ancak veri bütünlüğü ile test edebilirsiniz. O hipoteze uyum sağlamayan bir veri elde etmeye çalışırsınız. Ama veri elde edecek kanalımız yok ise, o hipotezi test edemeyiz. Yani "Cem Yılmaz zeki olduğu için komik" diye bir hipotez savurursak, tüm zeki insanların komik olmasını bekleriz ama öyle değildir.

Kabaca böyle...

6
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Esat Kudret
Akıl yürütmeyi öğrenmeye çalışan bir öğretmenim. 6 Aralık 2022

Hem evet hem hayır!

Bir şeyi bilimsel olarak kanıtlayabilmek için en asgari seviyede o şeyin gözlemlenebilir, deneye tabi tutulabilir ve ölçülebilir olması gerekir. Bunun için de maddi evrenin doğrudan bir ürünü olması gerekir.

Bir şeyin bilimsel olarak kanıtlanıp kanıtlanamayacağını söyleyebilmek için birkaç soru daha sormamız gerekebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Kastettiğimiz şey maddi evrene yönelik bir şey ise cevap farklı, geleceği de içeriyorsa cevap farklı, manevi dünyamız ile ilgili ise cevap farklı olur.

Bilimsel olarak maddi evrene yönelik her şey kanıtlanabilir. Kimi kısa sürede kimi zamanla. En azından bilimin evrimsel tarihi bugüne kadar ve bu konuda bizi hiç yanıltmadı.

Bilimsel olarak inanç evrenine yönelik hiçbir şey kanıtlanamaz. Tanrının var veya yok oluşuna yönelik tartışmaların eninde sonunda bir çıkmaza mahkûm oluşu gibi. Tıpkı zevklerin ve tercihlerin adı üzerinde zevk ve tercih (kişiye özgü-öznel) oluşundan dolayı kanıtlanmasının zorluğu gibi.

İmkânsızlığı demedim dikkat edilirse. Çünkü bilim her ne kadar nesnel dünyanın dili ile konuşsa da ve her ne kadar inanç dahil, zevkler ve tercihler kişiye özgü ve öznel bir nitelik taşısa da; bilim bunlara yönelik doğrudan, onaylayan veya reddeden ispatlı bir söylem geliştirmeyebilir fakat bu öznelliğin fiziksel, kimyasal, biyolojik, sosyolojik, psikolojik vb. temellerine yönelik çok isabetli çok şey söyleyebilir ve söylemektedir.

Tüm Reklamları Kapat

İnsanların neden inanma ihtiyacı duyduğundan, tercihlerimizi belirleyen süreçlerin genetiğine, zevklerimizi şekillendiren psikolojik, biyolojik, sosyolojik süreçlerin arka planından öznel sandığımız her duygu durumunun ve yansımasının evrimsel kökenine kadar…

Bilim muazzam bir şey...

2
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close