Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
2

Bilim etiği tam olarak nedir?

547 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Silinmiş Üye
Silinmiş Üye Akıl yürütmeyi öğrenmeye çalışan bir öğretmenim.

CEVABINDA UZLAŞILMASI ZOR BİR SORU!

Zorluk, bilim nedir sorusundan öte bilim ne içindir sorusuna verilecek cevaptan kaynaklı.

Bilimin şahsına münhasır etiği olmaz. Çünkü bilim bizleri kuşatan doğayı, evreni ve ona dahil her şeyi, akla dayalı, gözlem, deney ve öngörü üzerinden kanıt temelli anlama ve anlamlandırma süreçlerinin toplamıdır.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak bilim özelinde bu işi icra eden bilim insanlarının elbette etiği vardır. Tıpkı tıp gibi, hukuk gibi, öğretmenlik gibi ve nice meslek dalında olduğu gibi, mesleğin icracılarını bağlayan etik kurallar vardır ve toplumsal genel ve yazısız ahlak kurallarından farklı olarak yazılı şekilde.

Genel bir ifade ile; Bilim etiği kişiye araştırma yaparken ve bulgularını yayınlarken uyması gereken ahlaki yolu gösterir ve bilimcilere bunlarla ilgili yükümlülükler getirir. Bilim etiği araştırma etiği ve yayın etiğini kapsar. Genellikle de liyakat, özgürlük, dürüstlük şeklinde özetlenir.

Ancak kanımca bu yeterli değildir. Çünkü bu tanımlama bilime tespit misyonunu yüklerken; onu, dünyayı ve evreni tüm barındırdıkları ile barışık temelde daha iyiye, doğruya, güzele ve adil olana doğru değiştirme misyonundan azade eder. Oysa bilim aynı zamanda değiştirmek içindir.

Kim adına ve nasıl: Onu yaratan birikimli kolektif emek ve bu emeği asırlardır var eden halklar ile yaşadıkları doğa adına ve yararına…

Tüm Reklamları Kapat

Bu nedenle bilim etiği; aramada ve tespitte akla sadakat, eşyaya adıyla hitap. Yani aklın, gözün, elin nesneye, nesnel gerçekliğe koşulsuz saygısı.

Biçmede ve paylaşmada ise emeğe, insana ve doğaya sadakat. Yani bilimin bir ortak miras alanı olduğu ve sayısız medeniyet ile insanın kolektif birikimli katkısının bir ürünü olduğu gerçeğinin aynı zamanda onu yaratan tüm süreç ve taraflara vefa borcuna mahsup ödenmesi.

İcracısı bilim insanı özelinde;

Bilimde tekel olmaz.

Bilim tespitle yetinmez.

Bilimde ticaret olmaz.

Bilim yaşatmak, düzeltmek, geliştirmek, yaşamı oluşturan tüm bileşenlerle barıştırmak içindir.

Bilim yalan söylemez.

Bilim manipüle etmez.

Bilim pazarlık yapmaz.

Tüm Reklamları Kapat

Bilim kandırmaz.

Bilim yalancı şahitlik yapmaz.

Bu gün bu alanda ve camiada ağırlıklı olarak bunların tersinin egemen olması kanımca bu gerçeği değiştirmez.

Tüm Reklamları Kapat

Şayet bu ayırımı net koyamaz isek; atomdan nükleer reaktör yapanı da, bomba yapanı da ilk başta sıraladığımız üç ilke üzerinden aynı kefeye koyarız. Adildir, caizdir diyene diyecek lafımız yok…

Fakat ne olursa olsun bilimin kendisi bundan muaftır. Neticede bıçak ekmek de doğrar başka şey de. Kusur bıçakta değil o bıçağı tutan elde.

Kaynaklar

  1. Friedrich Engels. (2016). Doğanın Diyalektiği. ISBN: 9786059317672. Yayınevi: Yason Yayınları. sf: 356.
  2. Boguslavski-Karpuşin-Rakitov, et al. (1994). Diyalektik Ve Tarihsel Materyalizmin Abecesi. ISBN: 9789757399384. Yayınevi: Sol yayınları. sf: 336.
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close