Evet kozmolojide böyle modeller var. Açıkçası bunlar, evrenin genişlediğinin keşfinden önce eğer yanlış hatırlamıyorsam daha popülerdi. Çünkü kapalı modellerde bunu sağlamanın bir kolaylığı var. Lakin şu anda evren düz bir geometriye sahip, bundan oldukça eminiz. Fakat hala bu tür düşünceler kozmoloji camiasında tartışılıyor, ara ara popülerleşiyor. Üstelik bunlar arasında oldukça büyük fizikçiler de yer alıyor. Fakat bunlar pek kabul görmüyor, çünkü gözlemsel olarak buna işaret edebilecek net bir olguya sahip değiliz.
Bu tür bir model, osilasyon modeli (ya da cyclic model olarak da geçer), aslında bizim algılarımızla oldukça örtüşen bir yapıya sahip. Bu tür şişip büzülen yıldızlar var, örneğin Cepheid yıldızları, biz bunlara zonklayan yıldızlar diyoruz. İçlerinde bir mekanizma şişmelerine neden oluyor, fakat şiştikçe de soğuyor ve geri çökmeye başlıyor, çökmenin etkisiyle bu süreç tekrar tetikleniyor ve böyle bir döngü içerisinde ilerliyor.
Lakin bu tür metaforlardan etkilenip evrende de böyle olacaktır demek çok tehlikeli ve hatalı. Birçok okurdan böyle fikirler işitiyorum. Bir yerde böyle bir olgu görülmesi, tamamen başka bir mekanizmayla sürülen başka bir yerde aynısını olmasını kesinlikle gerektirmiyor. Elbette bilim dünyası da zaten bunu değil, başka açıklamaları temel alıyor. Özetle bu tür metaforlar, genelde işin romantizmi.
Kozmolojiyle ilgili bu tür konuların bazılarını, özellikle ilişkili olan geometrisini, ele aldığımız kapsamlı bir yazı dizimiz var. Faydalı olabileceğini düşünerek referansa bağlantı bırakıyorum.
Kaynaklar
- Ö. Kayalı. Kozmoloji Yazı Dizi. (31 Aralık 2020). Alındığı Tarih: 31 Aralık 2020. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
