Kabaca bahsetmem gerekirse, duyular hayatta kalmamız için diğer hayvan türlerinde olduğu gibi önemli bir yere sahiptir. Koku duyusunun saklanışını daha iyi anlayabilmek için evrimsel tarihimizle ilgili küçük bir örneklemeden faydalanmak yararlı olabilir. Bir yırtıcının kokusunu duymak; oradan uzaklaşmanıza veya hayatınıza kastedecek bir etkileşimden kaçınmak üzere yapılacak eyleme yönelik hazırlığınıza önayak olacaktır. Bir leşin kokusunu duymak bizi besin alamadığımız günlerde avantajlı duruma getirebilir yahut leş kokusu etrafında toplanan yırtıcılara karşı ihtiyatlı olmamızı sağlayabilir. Sadece bu gibi tehdit edici uyarımlar dışında, koku duyusu feromonlar aracılığıyla sosyal iletişim yetisinin artmasına, dolayısıyla üreme şansının ve sürü iletişiminin lehimize olmasını sağlar.
Koku uyarımını algıladığımız anda, sinir sistemimiz bu veriyi iletir, veri işlenir, duyunun sebep olduğu duygulanım belirlenir ve nöron yolları üretilir. Bu nöron yolları, aynı uyaranla karşılaştığımızda aktif olup bize erken davranmamız için şans yaratır.
Sorunuza gelecek olursam, duygusal veya hayati açıdan güçlü bir olay yaşadığınızda bu olayın size hissettirdikleri hafızanızda saklanır. Sadece tecrübe ettiğiniz an değil; Konuya ilişkin çevresel etkenler de aynı derecede önemli olduğu ve muhafaza edildiği için, benzer bir çevresel etkenle karşılaştığınızda âna dair anımsamalar alabilirsiniz. Yahut beyniniz tarafından aşina olunan bir ânı tecrübe ederseniz, aynı şekilde yakınsanan olaya ilişikin bir koku duyusu hissedebilirsiniz.
Umarım faydalı olmuştur.
Kaynaklar
- G.E Robinson. (2017). Epigenetics And The Evolution Of Instincts. Science, sf: 26-27. doi: 10.1126/science.aam6142. | Arşiv Bağlantısı
- Y.İzci. (2015). Hipokampus: Yapısı Ve Fonksiyonları. Türk Nöroşir Dergisi, sf: 291-292-29. | Arşiv Bağlantısı
- A. Keller-L. B. Vosshall, et al. (2008). Better Smelling Through Genetics: Mammalian Odor Perception. Current Opinion in Neurology, sf: 364-365. doi: 10.1016/j.conb.2008.09.020. | Arşiv Bağlantısı