Bebeklik anılarını hatırlamak mümkün mü?

İnsanlar, 2-3 yaşından önceki anıları çok nadir; 4-7 yaşları arasındaki anıları ise belli belirsiz bir şekilde hatırlar. Bunun bilimsel bir ismi de vardır: Buna “infatil amnezi” ya da “çocukluk amnezisi” denir.

Çocukluk amnezisinin nedeni ne olabilir diye düşündüğümüzde akıllara gelebilecek ilk olasılıklardan biri; bu anıların çok uzak bir geçmişe ait olmalarıdır. Ancak hepimizin çok iyi bildiği gibi 50 yaşındaki bir yetişkin, 30 yıl önceki anılarını çok canlı bir şekilde hatırlayabilir ama 17 yaşındaki bir genç 15 yıl öncesine ait anılarını hatırlayamaz.

Aslında bebeklerin de belleği vardır ama bebeklerin hafızasının bir de son kullanma tarihi vardır. Uzun yıllar çocukluk çağlarına ait anılarımızın olmama nedeninin bu çağlarda hafızamızın henüz yeterince gelişmemiş olmasından kaynaklandığına inanılmıştır. Ancak konu ile ilgili çalışan pek çok araştırmacı, bebeklerin hem örtülü hem de açık belleğe sahip olduklarını kanıtlayan çalışmalar yapmışlardır. Örtük bellek, basit görevleri yerine getirmemizi sağlayan prosedural belleğin alanına girer. Örneğin nasıl yürüyeceğimizi hatırlamak örtük belleğin işidir.

Hatırda tutma kabiliyeti çocukluk çağında gelişiyor

Patricia Bauer, araştırmalarında bir şeyleri hatırlama yeteneğimizin çocukluk çağı boyunca giderek arttığını keşfetmiştir. Bebeklerin hatırlama yeteneklerini test etmek için tasarladığı deneyinde bebeklere bir eylemi taklit etmeleri öğretilir. Daha sonra bu görevi ne kadar süre hatırlayabildikleri gözlemlenir. Sonuçta;

• 6 aylık bebeklerin 24-48 saat kadar,
• 9 aylık bebeklerin 1-3 ay kadar,
• 2 yaşındaki çocukların ise 1 yıldan daha uzun bir süre öğrendikleri davranışı hatırlayabildikleri tespit edilir.