Oldukça güzel bir soru, öncelikle baş ağrılarından basitçe bahsetmek istiyorum. İnsanlarda baş ağrıları temelde ikiye ayrılmaktadır: Birincil ve ikincil baş ağrıları. Birincil ağrılar tüm baş ağrılarının %90'ını oluşturur. Bunları küme tipi baş ağrısı, trigeminal veya oksipital nevralji, migren ve gerilim tipi baş ağrıları olarak saymak mümkündür. İkincil nedenler ise daha nadir görülür. Bunları ise beyin tümörü, hemorajik felç, iskemik felç, menenjit ve beyin kanaması şeklinde sıralayabiliriz.[1] Beyin fiziksel ağrılara nosireseptörleri olmadığı iin duyarlı değildir. Nosireseptörler (Latince zarar vermek anlamına gelen "nocere" kelimesinden türemiştir), vücut dokusunu tehdit eden yaralanmalara karşı tepki gösteren reseptörlerdir. Eğer beyin bu dokudaki tehdidi yeterli bulursa vücudu uyarmak için orda ağrı hissine sebep olur. Beyinde acı reseptörleri olmadığı için beyin acıyı hissetmez fakat başın birçok bölümü örneğin derisi, yüz, ağız ve boğazda bulunan sinir hücreleri acıyı hissedebilir. Baş ağrıları genelde meninjinlerde ve kan damarlarında gerçekleşen traksiyonlar ve iritasyonlardır. Beyin ve omuriliğin etrafındaki koruyucu zar olarak nitelendirilen Dura Mater nosireseptörlerle doludur. Dura Mater, beyin dokusunu ve omuriliği çevreleyen beyin zarlarının en kalın ve en dıştaki katmanıdır. Pia mater ve araknoid zarın arasında bulunan beyin-omurilik sıvısının korunmasından sorumludur. Bu nosiseptörlerin stimülasyonuyla baş ağrılarının olduğu düşünülmektedir. Aynı şekilde, baştaki kaslar ağrılara duyarlı olabilir. Baş bölgesinde bulunan ana sinirler; trigeminal ve kraniyal sinirlerdir. Trigeminal sinirler üç ana dala ayrılır: Oftalmik, maksiller ve mandibular sinirler. Eğer baş ağrınız varsa (bu hangi tip olursa olsun) genelde trigeminal sinirler aktif olur. Trigeminal sinirden gelen tüm bilgiler kafatasına gönderilir ve en nihayetinde beyin sapında Trigemino-servikal nükleus kaudalis adı verilen bir alana ulaşır. Trigeminal sistemin periferik sinirleri (yani beyin sapı ve omuriliğin dışında kalan çevresel sinir sistemi), bu bilgileri beynimize ileten merkezi sinir sistemiyle sinaps oluşturur.[2] Baş ağrısının gerçekleşmeye başladığı yerin de beyin sapı ve trigemino-servikal nükleus olduğu düşünülmektedir. Benim bildiklerim bu kadar umarım faydalı olmuştur :)
Kaynaklar
- D. L. Longo. Harrison's Principles Of Internal Medicine. ISBN: 9780071748902.
- R. O'Toole. The Anatomy Of Headaches - Part 1 | Melbourne Headache Centre. (1 Haziran 2021). Alındığı Tarih: 28 Ağustos 2024. Alındığı Yer: Melbourne Headache Centre | Arşiv Bağlantısı