Balıklar, sudaki oksijeni solungaçlarıyla alırlar. Solungaçlar, balıkların başlarının yanlarında yer alan özel organlardır ve suyun içindeki oksijeni alıp karbondioksiti dışarı atarlar. Solungaçlar, birçok ince yaprakçıktan oluşur ve bu yaprakçıklar geniş bir yüzey alanı sağlayarak gaz değişimini kolaylaştırır.
Balık, ağzını açarak suyu içine alır ve su, solungaç kapaklarının altından geçerken çözünmüş oksijen, solungaçlardaki ince damarlara difüzyon yoluyla geçer. Bu süreç, suyun içindeki oksijenin balığın kanına karışması anlamına gelir. Kan, oksijenle dolduktan sonra balığın vücuduna taşınır. Hücrelere ulaşan oksijen, hücresel solunum için kullanılır ve bu süreçte açığa çıkan karbondioksit yine kan yoluyla solungaçlara geri taşınır. Solungaçlar, karbondioksiti sudan dışarı atar ve bu şekilde balık nefes almış olur.
Bu süreç, balıkların sudaki oksijen miktarı az bile olsa hayatta kalmasını sağlar. Ayrıca, bazı balık türlerinde solungaçların yapısı, yaşadıkları ortama uyum sağlamak için değişiklik gösterebilir. Örneğin, hızlı akan sularda yaşayan balıkların daha büyük ve verimli solungaçları olabilirken, durgun sularda yaşayan balıkların solungaçları farklı şekillerde adaptasyon gösterebilir.
Kaynaklar
- S. F. Perry. Fish Physiology, Volume 17: Fish Respiration. ISBN: 9780123504418.
- M. N. Fernandes. Fish Respiration And Environment. ISBN: 9781578083572.
