Evet b12 olmazsa olmaz bir vitamindir. Eksiliğinde anemi, uyuşma ve dengesizlik görülebilir.
B12 vitamini nerde üretilir hadi bakalım: b12 yalnızca prokaryotlar tarafından sentezlenir. Bizim vücutlarımızda bile b12 sentezleyen prokaryot canlılar vardır. Fakat biz buna rağmen içimizde üretilen b12 vitaminini kullanamayız. Bunun sebebi b12 sentezleyen bakterilerin, kalın bağırsakta bulunmasıdır. İnsanda ve diğer pek çok canlıda(örn: atlar, tavşanlar) b12 vitamini ince bağırsakta emilir. Kalın bağırsakta bulunan b12 ince bağırsağa geri dönemeyeceği için bize faydası yoktur. [2]
Fakat tavşanlar buna ilginç bir çözüm bulmuştur. Koprofaji 😅, başta ilginç dursada tavşanlar kalın bağırsakta üretilen b12 vitaminini almak için dışkılarını yerler. Bu davranışa koprofaji denir.
Diğer bir örnek ise atlardır. Atlarda tıpkı insanlar gibi b12 üretir fakat kullanamadan dışkılar. Onlar koprofaji yapmak yerine, dışkıya mazur kalmış otları yerler. Bu davranış sayesinde atılan b12 kazanılır.
Biraz farklı bir örnek verelim şimdi. Örneğin inek gibi çok mideli canlılarda, midelerden bazılarında b12 üreten bakteriler bulunur. B12 üretildikten sonra yoluna devam eder ve ince bağırsaktan emilir.
Öte yandan yakın akrabamız olan primatların, tamamen otçul olduğu ifadesi yanlıştır. Böcek, küçük omurgalılar hatta diğer primatları avlarlar.[1] Fakat onlarında b12 alımında temel rol, yine kirlenmiş bitkileri yemekti. Ayrıca bazı örneklerde koprofaji davranışındada bulunmuşlardır.
Veganlar hayatları boyunca b12 takviye olarak almak zorundadır. B12 üretimi sentetik yollarla, bakterilerin fermantasyon yapması sonucu
Kaynaklar
- J. Hawley. The Grisly, Diverse World Of Meat-Eating Primates. (15 Haziran 2021). Alındığı Tarih: 15 Temmuz 2025. Alındığı Yer: Discover Magazine | Arşiv Bağlantısı
- Neil A. Campbell, et al. (2021). Campbell Biyoloji - 12. Baskıdan Çeviri. ISBN: 9786052828335. Yayınevi: Palme Yayınevi. sf: 1490.
