Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Anonim
Anonim Üye
3

Aynı kaynaktan çıkan herhangi bir fotona veya elektrona etki etmek diğer fotonları veya elektronları da etkiler mi?

Dolanıklık ilkesiyle ilgili bir video izlerken böyle bir şeyle karşılaştım ve doğruluk payını bilmek istiyorum. Eğer doğruysa güneşten yayılan herhangi bir fotona etki edersek güneşten yayılan tüm fotonlara etki etmiş olur muyuz?
1,040 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
3 Cevap
Soruyu Soranın Seçtiği Cevap
Rıdvan Arslan
Lise öğrencisi

Evet dediğiniz kısmen doğru ancak birkaç önemli nokta var fotonların yada elektronların dolanık olabilmesi için aynı kaynatkan eş zamanlı olarak fırlatılması lazım parçacıkların kuantum durumlarının da eş olması lazım daha iyi anlamak için şöyle açıklayalım. Önce tanımdan başlayalım; İki veya daha fazla bileşenin oluşturduğu kuantal sistemin bileşenleri arasındaki yerel olmayan ani iletişime kuantal dolanıklık denir.Entangle olan veya aralarında kuantal bağ bulunan iki parçacık birbirlerinden çok uzaklarda bulunsa da aralarında bir bilgi iletişimi söz konusudur. Quantum entanglement, Türkçe kuantal bağ durumu veya kuantum dolanıklık, bağlaşık veya yerel olmayan bir iletişim kanalıdır.Dolanık bir kuantum sistemini açıklamak için önce sistemin kuantum durumunda bulunmasının ne anlam geldiğini anlamak gerekir.Kuantum fiziği doğanın yerel olmadığını olayların birbirleri ile ilintili olduğunu bilimsel olarak kanıtlamıştır. Kuantum dolanıklık doğanın bu özelliğinin bir sonucudur.Öncelikle bir sistemin kuantum durumunun (Quantum State) ne demek olduğunu açıklayalım. Durum fonksiyonu veya olasılık fonksiyonu, atomik boyutlarda bir sistemin içinde bulunduğu fiziksel durumu tanımlayan matematiksel bir ifadedir. Bu ifade, daha önce birçok defa dile getirildi. Nasıl bir gazın hacmi, sıcaklığı ve basıncı o gaz kütlesinin fiziksel durumunu tanımlarsa, kuantum sayılarıyla da bir atomik sistemin içinde bulunduğu fiziksel durum tanımlanır. Örneğin Hidrojen atomunun temel enerji seviyesini, yani en düşük enerji seviyesini, n0 ile gösterilen bir kuantum sayısı ifade eder. Atom bir üst enerji seviyesinde bulunuyorsa onu da n1 sayısı ifade eder. Bir atomik sistemin içinde bulunduğu kuantum durum, sistemi karakterize eden bu ve benzeri sayılarla ifade edilir. Bunlar sistemin içinde bulunduğu enerji durumunu veya diğer benzer fiziksel büyüklükleri ifade eder. Hareket eden bir merminin namlu çıkış hızı ve atış açısı merminin hareketi için ne anlama geliyorsa n0 , n1 , n2gibi sayılarda benzer anlama gelir.Özdeş temel parçacık çiftleri arasında, parçacıkların özelliklerine bağlı olarak bize garip gelen bir iletişim kanalı vardır. Birbirlerinden haberdardırlar.İki temel parçacık etkileşerek tek bir kuantum durumu oluşturursa, bu iki parçacık aralarında bir bağ oluşturur. Buna kuantal bağ veya kuantum dolanıklık denir.Kuantal bağ, her iki parçacığın tek tek durumlarını belirleyen kuantum durumlarından bağımsız değildir. Örneğin iki elektron arasındaki etkileşme elektronları eksenleri etrafında zıt yönde dönme hareketi yapmaya zorlarsa, iki elektrondan oluşan sistem singlet durumdadır.Singlet durumu Elektronlardan biri saat ibreleri yönünde dönüyorsa diğeri de aynı yönde dönüyor demektir, yani tek bir dönme durumu var demektir. İki elektron arasındaki kuantal bağ, elektronlardan birini saat ibreleri diğerini tersi yönde döndüren etkileşme oluşturur. Atom çekirdeğini oluşturan nötron ve protonları, birbirine nükleer kuvvetler bağlar, bu kuvvet olmadan bağın oluşması olanaklı değildir. Görüldüğü gibi mikroskobik boyutlarda sistemi oluşturan parçacıklar arasında bir bağ oluşması için mutlaka bir etkileşme yani bir kuvvet alanı söz konusudur.Işık, foton dediğimiz ışıma enerjisi parçacıklarından oluşur. Bir ışık demeti akan bir foton nehri gibidir. Görünür ışık veya tüm elektromanyetik dalgalar elektrik ve manyetik alan şiddetinin dalga hareketi yaparak ilerlemesidir.Işığı meydana getiren elektrik alan şiddetinin titreşim doğrultusu o ışığın titreşim doğrultusunu belirler. Elerhangi bir ışıma yatay veya düşey eksen ile belli bir açı yapan her doğrultuda titreşebilir. Bir lazer demeti, bilinen bir kristal üzerine düşürüldüğünde tek bir foton yansıyarak bir foton çiftine ayrılır. Yansıyan foton çiftinin titreşim doğrultuları arasında 90° derecelik bir açı meydana gelir. Fotonlardan biri yatay eksen doğrultusunda titreşiyorsa diğeri düşey eksen doğrultusunda titreşir. Fotonun yansımadan önceki açısal momentumu yansımadan sonraki açısal momentumuna eşittir. Dönme açısal momentum ile ölçülür. Açısal momentum enerji gibi korunan bir büyüklüktür. Bir lazer demetinin kristal üzerinden yansıtmak gibi basit bir laboratuvar deneyi ile birbirlerine kuantal bağlı foton çifti elde edilir. Kristalden yansıtılan fotonun titreşim doğrultusunu ölçmek bu foton ile kuantal dolanık durumunda bulunan diğer fotonun titreşim doğrultusunu ölçmek anlamına gelir. EPR mantığı bu olgu üzerine inşa edilmiştir. Fotonlar için geçerli olan maddesel parçacık elektronlar için de geçerlidir, yani elektronlar arasında da kuantal bağlaşık durumlar elde edilir.Birbirlerinden ayrı uzay konumlarda bulunmalarına rağmen tek bir parçacıkmış gibi davranırlar.Foton ve elektron gibi mikroskobik parçacıkların veya taneciklerin kuantal dolanık olmaları, taneciklerin uzay ve zamanda aynı noktada bulunmaları olarak açıklanır. Kuantal bağın oluşması için zaman bir ana, uzay ise bir noktaya sıkışır. Bu cümleler size garip gelebilir. Zaman ardı ardına gelen anların bütünüdür. An ölçülebilecek en küçük zaman aralığıdır. Uzayın algılanması için mutlaka madde ve enerji içermesi gerekir, içinde hiçbir nesnenin ve enerjinin bulunmadığı bir uzay hiçliktir; tasavvuru mümkün değildir. Esasında göreli olmayan kuantum mekaniğinde zaman tektir. Kuantum bağlaşık olan her iki parçacık da aynı zamanı ölçer. Kuantal bağ durumunda bulunan bir foton veya elektron çifti arasında zaman ve konum üst üste çakışır. Parçacıklar arsında bir uzay-zaman tüneli oluşur. Bu tünel size çok garip gelen bir yapıya sahiptir, klasik fiziğin tanımladığı uzay koordinatları ve zaman ölçüsü ile anlaşılamaz. Klasik fizikte zaman geçmişten geleceğe doğru yek yönlü akar. Kuantal bağ durumu oluştuğunda zaman bükülür, geçmiş ile gelecek üst üste biner. Kuantal bağ durumunda bulunan bir foton veya bir elektron çifti arasındaki iletişim, çiftin zaman ve konum olarak çakışmış olmasının sonucudur. Çiftler bir paranın iki yüzü gibi, aralarında mesafeler olsa da tektirler.Uzay-zamanda böyle bir tünel, klasik fiziğin Öklidiyen koordinatlar (en, boy, yükseklik, birbirine dik üç eksenden meydana gelen koordinat sistemi, x, y, z gibi) ile belirlenen iki farklı uzay noktası arasında düşünülen tünelden farklıdır. Genel görelilik, uzayın geometrisini içinde bulunan madde ve enerjinin belirlediğini söyler. Bu kuramın gerçekliği çok sayıda deney ile doğrulandığına göre, söylediği doğrudur. Örneğin yerkürenin oluşturduğu ve bizim algıladığımız uzay birbirine dik üç eksen ile temsil edilir. İki nokta arasındaki uzaklık kesin olup bu iki noktayı birleştiren doğru parçasının uzunluğuna eşittir. Düzlem geometrinin temel aksiyomu yerkürenin oluşturduğu uzayın geometrisini ifade eder, yani bizlerin lise sınıflarında okuduğumuz geometridir. Üçgenlerin eşitliği Pisagor-Thales teoremleri, hep bu geometri içinde tanımlıdır. Bükülmüş bir uzayda, biri Ankara’da diğeri Andromeda galaksisi arasındaki iki nokta arasındaki uzaklık sıfırdır ve zaman aynıdır. Bu nedenle iletişim ani olarak meydana gelir.Zamanın mutlak olmadığı, onu ölçen gözlemcinin hızına bağlı olduğu deneyler ile kanıtlanmıştır. Çok yüksek hızlarda hareket eden bir nesnenin ölçtüğü zaman ile hareketsiz bir gözlemcinin ölçtüğü zaman aynı değildir. Özel görelik de zamanın deneylerde görüldüğü gibi mutlak olmadığını söyler. Genel görelilik ize uzayı, önceleri de sözünü ettiğimiz gibi, uzayın şeklini yani geometrisini içerdiği enerji miktarına bağlar. Enerji mutlak maddesel formda olmak zorunda değildir. Einstein ünlü E =MC² formülü madde ile enerjinin aynı bir fiziksel olduğunu söyler. Çok yüksek açısal hızlarda dönmekte olan içi boş bir silindir göz önüne alınız. Eğer dönme hareketinden kaynaklanan enerjisi yeteri kadar yüksek olursa, yani silindir geometri ekseni etrafında çok hızlı dönüyorsa, silindirin içinde, dışında algılanan uzaydan farklı bir uzay vardır.Böylesine hızlı dönmekte olan silindirin tepesinden, örneğin bir kum tanesini serbest düşmeye bırakın, tanecik dışarıda olduğu gibi düşey doğru boyunca yere değil, duvara doğru yönelen bir eğri boyunca hareket eder. Bunun anlamı silindirin içinde uzayın büküldüğüdür. İçi su dolu bir kovayı döndürdüğünüzde dönme hızı yeteri kadar yüksek ise, yatay bir düzlem olan su yüzeyi kenarlara doğru çekilerek kovanın ortasında bir çukur oluşturur, yani dönme enerjisi uzayı gererek şeklini değiştirir, yani büker. Artık su zerreleri bu eğik yüzey üzerinde hareket ederler. Nasıl manyetik alan kullanarak yerçekimi etkisiz hâle getirilip hava yastığı oluşturulup üzerinde vagonlara sürtünmesiz hareket ettiriyorsa, yani farklı bir uzay yaratıyorsa, dönmekte olan kova veya silindirlerde içerisinde bizim algıladıklarımızdan farklı uzay yaratırlar. NMR Görüntüleme sistemi diye bir açıklama yapılabilir. Görüntüleme silindirinin içi dışarıdaki uzaydan fiziksel özellikleri itibariyle farklı bir uzaydır. Örneğin orada ne internet kullanabilirsiniz ne de T V izleyebilirsiniz. Enerji ve uzay geometrisi arasındaki bağıntılar kuantum bağ durumunu açıklayabilecek bir uzay yapısı oluşturur.Kuantum bağ durumunu açıklayacak uzayın iki uzay-zaman noktası arasındaki uzay- zaman tüneli noktalar üst üste gelecek şekilde açılır. Kuantal dolanıklık böyle bir uzay-zamanın meydana gelmesi ile açıklanır. Ne elektronun kütlesi ne foton enerjisi uzay-zamanı bükerek iki ayrık noktayı üst üste getirecek enerji yoğunluğuna sahip değildir. Uzayın geometrisini enerji yoğunluğu belirler. Sadece elektronların kütle enerjisi göz önüne alınırsa, iki noktayı üst üste getiren bir uzay geometrisi elde edilemez.Şimdi bu mekanizmanın, yani uzay-zamanı bükerek iki ayrık noktayı üst üste getirecek enerji yoğunluğunu sistemin nasıl oluşturduğunu açıklayalım. Bir eksen etrafında dönme hareketi yapan elektronlar da içinde bulundukları uzayı bizim algıladığımız uzaydan farklı bir geometriye dönüştürür yani bükerler. Enerji elektronun dönme hareketinden kaynaklanır. İçi boş silindirlerin yüksek hız ile dönmelerinden kaynaklanan enerji uzayı nasıl bükerse, elektronların dönmesinden kaynaklanan enerji de uzayı büker. Sirklerde silindirin duvarlarında dönen akrobat motosikletçiler yer çekimine rağmen düşmezler. Bu motorun dönmesi ile ortaya çıkan enerjinin kütle-çekim kuvvetinden üstün olduğunu gösterir. Dönme hareketinin oluşturduğu yeni uzay-zamanda çift arasındaki uzaklık ve zaman farkı sıfıra düşer yani bir uzay-zaman tüneli açılır. Dönme hareketi yapan elektron çifti, sanki bir matkapla duvarı deler gibi, uzay-zamanı delerek elektron arasında bir süper tünel kazar. Uzayın sıfır uzunluktaki bir tünele dönüşmesi elektron çiftinin dönme hareketinden meydana gelen bizlerin dolaylı olarak varlığını algıladığı bir yapıdır. Bu nedenle aralarında ani bir iletişim meydana gelir. Tünelin çıkış ve giriş kapıları üst üste gelmiştir. Süper uzayda tek olan çifti bizler kendi uzay-zamanımızda farklı konumlarda bir çift gibi görürüz.Kara delikler maddesel yoğunluğun oluşturduğu süper kütle-çekim alanının uzayı bükmesi ile ortaya çıkan kozmik yapılardır. Enerjinin çok küçük bir hacim içinde yoğunlaşması ile meydana gelirler. Işık dâhil tüm enerji formlarını içine çeker, bu nedenle kara delik adı verilmiştir. Uzayın bükülerek kara delik oluşması sadece kozmik boyutlarda görülen bir doğa olayı değildir. Parçacık hızlandırıcılarında da benzer bir durum ortaya çıkar. Kuantal dolanık iki parçacık arasındaki bilgi bu tünelden geçerek iletilir.Fındık büyüklüğündeki bir taşı yukarı fırlatırsanız, bir miktar yükselir sonra geri döner. Aynı taşı sapan ile fırlatsanız biraz daha yükseğe çıkar, fakat yine geri döner. Kıtalar arası füzeler bile, belli bir yüksekliğe çıktıktan sonra geri dönerler. Geri dönüşün nedeni yerçekimdir. Gece karanlığında bir el fenerini yukarı doğru tutsanız ışık demeti yer çekimine hiç aldırmadan yükselir. Büyüklü küçüklü bütün taşları, devasa füzeleri, bombaları, dev uçakları, kendisine doğru çeken koskoca dünya, küçücük bir el fenerinden çıkan ışığa hâkim olamaz. Ancak dünyayı portakal büyüklüğünde bir hacim içine sıkıştırırsanız, kütle çekim alan şiddeti çok büyür; el fenerini filan dinlemez, yakınından geçen ışık demetlerini büker ve içine çeker. Artık dünya bir kara deliktir. Kara delikler, ışık da dâhil bütün enerji formlarını içine çeken ve karartan kozmik hortumculardır. Bir kara deliğin etki bölgesine girip çıkmak mümkün değildir.CERN deneyinde ışık hızına yakın hızlarda hareket eden proton demetleri alın alına çarpıştıklarında, teknolojinin bu güne kadar üretebildiği en yüksek enerjiye ulaşmaktadırlar. Proton boyutu bir metrenin katrilyonda biri kadardır. 27 km uzunluğundaki dairesel yörüngede dolanmakta olan proton için teknoloji zamanı durdurmuştur. Çarpışama anında enerji metrenin 1OO trilyonda biri kadar küçük bir boyut içine sıkışacaktır. Kuantum dolanık parçacıklarda da benzer bir olgu söz konusudur. Elektronun dönme hareketinden kaynaklanan enerji, kara delik uzayına benzeyen eğri bir süper uzay yaratır. Bu uzayda dönme enerjisinin açtığı tünel ile elektron veya foton çifti arasında kuantal bağ oluşturur. Süper tünel yolu ile aralarında ani iletişim gerçekleşir

411 görüntülenme
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
1
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
Özgür Aras
Özgür Aras
23K UP
Fizikçi, Yazılımcı ve Felsefeci

Tam olarak bahsettiğiniz gibi etki etmez. Öyle olsaydı lambalarımızdan çıkan ışık ile farklı yöntemler geliştirirdik.

Konunun tam olarak karşılığı, aynı kuantum durumunda olan sistemler için geçerli olmasıdır. Bu bir lazer gibi sistemde aynı anda oluşan foton veya bir nükleer malzemeden aynı anda çıkan iki radyoaktif parçacık olabileceği gibi, tek bir fotonun 50% geçirgen bir aynada iki farklı yolu aynı anda izleyecek bir mach-zehnder interferometresi de olabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Eğer kuantum sistemleri ile yapılan deneyleri incelerseniz çoğusunun single photon üreteci ve yine single photon ölçümü yapan sistemler ile donatılmış olduklarını görebilirsiniz.

Yapılan ölçümler genellikle tekil foton ve polarizasyon ölçümlerine dayanmaktadır. Tekil elektron eldesi zor olduğu için pek kullanılmamakta, sadece çift yarık deneyi gibi istatistik tabanlı ölçümlerde kullanılmaktadır.

Bunlar dışında dolanıklılık durumu için eşfazlılık ve eşanlılık şarttır.

137 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Faraday. (7 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 7 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  2. Yazar Yok. University Of Pittsburgh. (7 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 7 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
1
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
Evrim Yener
Acemi Bilim Tutkunu

Normalde soru olarak sormam gerekiyor biliyorum fakat bahsi geçmişken yukarıdaki ilk cevaba istinaden kafama takılan birşeyi sormak istiyorum. Kuantum bilgisayarları için bahsedilen çalışma prensibinde, elektronlari etkilemeyecek şekilde ayarlanmiş şartlarla birlikte, elektronlarin yüksek ısılardaki dengesiz hareketlerini daha stabil hale getirebilmek için mutlak sıfıra yakın bir ısıda bulundurulmaları gerektiğini biliyorum. Bu durumda elektronlarin ivmeleri ya da kütle çekim kuvvetleri azalmış olmayacak mı? Ve uzay-zamani; dolanıklık yaratıp, zamanda ve uzayda tekillik ya da özdeşliği sağlayabilecek kadar bukebilmek için gerekli enerji ve kütle nasıl oluşabilecek.(Henüz acemi bir bilim tutkunu olarak bilmediğim, araştırdığım kadarıyla da ulaşamadigim cevaplara ve doğru sorulara yaklaşmak niyetiyle soruyorum)

0
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.