Arılar çok saldırgan davranışlar göstermemesine rağmen yaptığımız bazı davranışları tehdit olarak görüp savunma maksadıyla ''arı sokması'' diye adlandırdığımız davranışı sergilerler. İşçi arı, karın bölgesinin en sonunda bulunan zehir kesesine bağlı iğnesini bize batırır ve vücudumuz ağrılı bir reaksiyon göstermeye başlar. Kızarıklık, şişme, bölgede yanma ilk belirtilerdir fakat arı sokmasına karşı alerjiniz varsa durum daha da ciddileşebilir. Kusma, nefes darlığı, bayılma, tansiyon düşüklüğü hatta Anafilaktik şok ile ölüme kadar birçok sonuç ortaya [1]çıkabilir. Eğer arı sokmasına karşı alerjiniz olduğunu düşünüyorsanız en yakın sağlık kuruluşuna gitmeniz mantıklı seçim olacaktır.
Türkiye'de arı sokmasına karşı kullanılan geleneksel tedavi yöntemlerini kategorize etmek gerekirse
- Arı ürünleri ( arı sütü ve polen karışımı, bal, balmumu, propolis. )
- Bitkisel ürünler ( Çay, Fesleğen, Eğreltiotu, Hatmi, Isırgan, Itır otu, incir, patates, maydanoz, nane, sarımsak, soğan, Aloe vera. )
- Doğa ürünleri ( Buz, çamur, toprak. )
- Gıda ürünleri ( Domates, kesme şeker, salça, sirke, yoğurt, maya. )
- Kimyasal ürünler ( Alkol, amonyak, aspirin, diş macunu, kolonya..)
- Vücut sıvıları ( idrar, ter, tükürük)
Aslında yapmamız gereken kısa bir ilk yardım acı ve ağrıyı azaltacaktır. Eğer arı iğnesi deride kalmışsa steril edilmiş bir cımbız yardımıyla çıkarılmalıdır. Bölge soğuk su ve antibakteriyel bir sabunla yıkanmalıdır. Soğuk su şişliği indirmeye, sabun ise zehrin temizlenmesine yardımcıdır. Şişliğin devam etmesi halinde 20 dakika kadar bölgeye buz kompresi yapılabilir. Sokulan bölgeyi kaşımamak bizim için daha iyi bir sonuç elde etmemizi sağlayacaktır. Yapılan uygulamalar sonucu sokulan kişi alerjik reaksiyon açısından gözlemlenmelidir.[1]
Peki neden yoğurt sürmemiz gerektiğini düşünüyoruz?
Sadece arı sokmasında değil, yara ve yanık tedavisinde de yoğurt kullanmak geleneksel tedavi yöntemleri arasında.
Yoğurt, laktik asit fermantasyonu sonucuyla ortaya çıkan bir süt ürünüdür. İçinde protein, kalsiyum, yağ, karbonhidrat, potasyum, sodyum, fosfor, kolesterol barındırır. Yararlı bakteriler açışından zengin bir besin kaynağıdır. İçerisinde bulunan Lactobacillus ve Streptococcus bakterileri probiyotik sınıfındadır ve bağırsak florası üzerinde çokça yararları bulunur.
Arı sokmasında soğuk olan yoğurt sokulan bölgeyi kaplayacak şekilde sürülür ve bir süre bekletilir. Bekletilen yoğurdun şişkinliği aldığı, ağrıyı ve acıyı azalttığı iddia edilir fakat bununla ilgili herhangi bilimsel bir açıklama yoktur. Yoğurdun soğuk olarak sürülmesi soğuk kompres işlevi görerek şişkinliği azaltabilir. Türkiye'de kullanılan yaygın geleneksel tedavi yöntemleri süre, miktar, uygulama şekli, iyileştirici etkisi veya sağlığa riskleri hakkında net bir bilgiye sahip değiliz.
Bu konuda toplumun her kesimi arı, yılan, akrep vb yaban hayvanlarının sokması konusunda bilgilendirilmesi ve farkındalığın arttırılması için halk sağlığı uygulamaları gerekmektedir.
Kaynaklar
- Recep Sıralı, et al. Türkiye'de Arı Sokmasına Karşı Kullanılan Bazı Geleneksel Ve Ilk Yardım Uygulamaları. Alındığı Tarih: 23 Eylül 2023. Alındığı Yer: dergipark | Arşiv Bağlantısı
