Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
İsmail Durgut
Üye 27 Kasım 2023 2 Cevap
2

Altın yüzük sayesinde nasıl hamile kadınlar bebeklerin cinsiyetlerini biliyorlar?

İnternette hamile kadınların karınlarının üstünde altın yüzük sallayıp bebeklerin cinsiyetlerini bildiklerini gördüm acaba insanların yaydığı manyetizmadan dolayı mı yoksa tamamen hurafe mi
1,246 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Çağrı Mert Bakırcı
PhD 27 Kasım 2023

Bir yüzük kullanarak cinsiyeti tespit etmenin hiçbir yolu yoktur; bu tamamen "kocakarı masalı" olarak tabir edilen halk efsanesinden ibarettir.

Her şeyden önce, bir cismin hareket ettirilebilmesi için üzerine bir kuvvet uygulanması gerekir. Eğer ki hareket temas olmaksızın yaşanıyorsa, bu kuvvet ya kütleçekim kuvveti ya da elektromanyetik kuvvet yoluyla aktarılmak zorundadır:

  • Dünya gibi devasa bir gök cisminin civarındaki ufak cisimlerin kütleçekimi göz ardı edilebilecek kadar küçüktür (zaten annenin kendi kütleçekimi, bebeğinkinden veya yüzüğünkinden çok daha büyük olacaktır).
  • Dolayısıyla geriye sadece elektromanyetizma kalmaktadır. Bebek cinsiyeti, elektromanyetik alanda anlamlı bir değişim yaratmamaktadır; eğer yaratsaydı insanları bu şekilde cinsiyetlere ayırmamız mümkün olurdu (ama değil).

İkincisi, eğer böyle bir yöntem olsaydı, zaten tıp dahilinde kullanılıyor olurdu. Şu anda var olan tıbbi yöntemlere neden "bilim" diyoruz da böylesi güya "çalışan" bir yöntemi bilime dahil etmeyelim? Bunun tek mantıklı açıklaması var: Yöntem çalışmıyor.

Tüm Reklamları Kapat

İnsanların bu tip zırvaların çalıştığına inanmasının 2 temel nedeni var:

  • Tahmin etmeye çalışılan şeyin %50 ("ya erkek ya kız") gibi çok büyük bir ihtimalle ikiye ayrılıyor olması: Eğer 2 değil de 3000 cinsiyet olsaydı, böyle zırvalar gelişemezdi, çünkü kafadan uydurduğunuz şeyin tutma ihtimali %50 değil, %0.033 olacaktı ve hiç tutturamayacağınız için kimse sizi ciddiye almayacaktı.
  • İnanma ihtiyacından doğan algıda seçicilik: Bu tür şeylere inanan insanlar gerçeğe değer veren veya sistemli bir şekilde gerçekleri ortaya çıkarma donanımına sahip insanlar değiller. Daha ziyade, doğanın gizemli/anlaşılmaz güçlerce işlediğine inanan sıradan (ve yanılan) insanlar. Bu insanların mucizelere inanma ihtiyacı, gözlerinin önündeki verileri kasten (yanlı bir şekilde) ayıklamalarına neden oluyor.

Böylesi bir şeyi test etmek çok kolay: 1 tane değil, 1000 tane hamile kadın alırsınız, yüzük testini yaparsınız, sonrasında doğum çizelgesiyle kıyaslarsınız. Yüzük testinin doğruluk payını hesaplarsınız. Bunu yaptığınızda, %50 civarında bir doğruluk payı olduğunu göreceksiniz.

Neden? Çünkü temelde 2 cinsiyet var ve yüzük de 2 hareket yapabilir (çizgi halinde ileri-geri salınmak ve daireler çizmek). Bu durumda:

  • Bebek gerçekte erkek olacak ve yüzük çizgi çizecek ("doğru" tahmin)
  • Bebek gerçekte erkek olacak ve yüzük daire çizecek (yanlış tahmin)
  • Bebek gerçekte kız olacak ve yüzük çizgi çizcek (yanlış tahmin)
  • Bebek gerçekte kız olacak ve yüzük daire çizecek ("doğru" tahmin)

Yani bu yöntemin tahmin başarısı, yazı-tura atarak tahmin etmekten veya işkembeden sallamaktan tamamen farksız! E o zaman buna bir "yöntem" denebilir mi? Bunun bir yöntem olabilmesi için %90'ları geçtim, en azından %75 küsür doğru tahminde bulunmasını beklerdik ki ciddiye alabilelim (ki kulağa en az bu yüzük yöntemi kadar "saçmalık" gibi gelen ama makul şekilde çalıştığını bildiğimiz yöntemler var).

Tüm Reklamları Kapat

Kıyas olması bakımından ultrasonla cinsiyet teşhisinin başarı oran 20. haftaya kadar %100'e ulaşıyor. Amniyosentez yöntemiyle %99 başarıyla cinsiyet tahmin edilebiliyor.

Elimizde böyle araçlar varken koca karı masallarına ihtiyacımız var mı? Yani asıl soru şu: Bu tür saçmalıklara inananlar, neden inanıyorlar?

44
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Muharrem Varol
Turizm mezunu iyi bir gözlemciyim. 27 Kasım 2023

Bu da eski mitlerden bir tanesi halk efsanesi eski zaman bireylerin tıp ve doktora gitme gereği duymamalarından kaynaklı "peki merakımızı nasıl giderebilirizin" kendilerince bireysel açıklama gayretinden başka bir şey değil lakin bayanların biyolojik olarak bebeklerinin cinsiyetlerinin beslenme şekillerinden tutun kendi hücrelerinde ki gözle görülür veya görülemeyecek etkileri olduğu bilinen bir gerçektir.

5
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close