Pulmoner fibrozis, akciğerlerdeki küçük hava keselerinin (alveoller) duvarlarının kalınlaşıp sertleşmesiyle meydana gelir. Duvarlardaki aşırı kalınlaşma ve sertleşme kan ile hava arasındaki gaz geçişini zorlaştırır. Dolayısıyla vücuttaki dokuların oksijen ihtiyacı karşılanamaz.
Nedenleri
Pulmoner fibrozun nedeni bilinmemektedir, böyle durumlarda hastalığa idiyopatik (nedeni bilinmeyen) pulmoner fibrozis adı verilir; fakat pulmoner fibrozis bazı hastalıklara veya durumlara bağlı olarak da gelişebilir. Pulmoner fibrozun, diğer hastalıklara ya da durumlara bağlı olarak geliştiği nedenler şunlardır;
Romatoid artrit (el ve ayak eklemlerinin iltihaplanması)
Skleroderma
Lupus (kelebek hastalığı)
Kas hastalıkları
Silika, asbest, metal veya kömür tozuna maruz kalma
Tahıl tozu, küf, bakteri, kuş ve hayvan dışkıları gibi çevresel tahrişlere uzun süre maruz kalma
Sigara
İlaç kullanımı
Radyasyon tedavisi
Belirtiler
Pulmoner fibrozis genellikle yavaş ilerleyen bir hastalıktır. Hastalığın erken evrelerinde, belirtileri çok anlaşılamayabilir. Fakat ilerleyen dönemlerde; giyinme, banyo yapma ve yeme - içme gibi günlük yaşamsal aktiviteleri önemli derecede etkileyebilir.
Pulmoner fibrozis belirtileri, diğer akciğer hastalıklarına benzer şekilde, aşağıdaki gibidir:
Şiddetli öksürük
Nefes darlığı
Yorgunluk
Halsizlik
Göğüs ağrısı
İştah kaybı
Açıklanamayan kilo kaybı
Çomaklaşmış parmaklar ve ayak parmakları
Tanı Yöntemleri
Pulmoner fibrozisin ve diğer akciğer hastalıklarının teşhisi, kapsamlı bir fizik muayene ile testlerle konulabilir. Pulmoner fibrozis hastalığının tanısında kullanılan bazı testler aşağıdaki gibidir;
Akciğer Röntgeni
Akciğerlerin genel görüntüsü hakkında fikir verir, benzeri klinik bulgulara neden olabilecek akciğer enfeksiyonları, pnömotoraks gibi hastalıkların olup olmadığının kontrol edilmesinde kullanılabilir.
Kan Testleri
Çevresel veya alerjik reaksiyonlardan şüpheleniliyorsa tam kan testi istenebilir.
Arteriyel Kan Gazı
Bu kan testi, kandaki oksijen - karbondioksit miktarını kontrol eder ve kanda bulunan asit oranını ölçer.
Solunum Fonksiyon Testi (PFT)
Solunum probleminin şiddetini belirlemek için spirometre kullanarak, akciğerler tarafından solunan havanın hacmi ve hızı ölçülür.
Bilgisayarlı Tomografi (CT)
Bu yüksek çözünürlüklü teknoloji, röntgenden daha ayrıntılı olarak, kesitsel bir tarama sunar, böylece doktorunuz akciğerinizin anatomik özelliklerini detaylıca inceleyebilir.
Bronkoskopi
Bronkoskopi, sert veya esnek ve ucunda kamera bulunan bir sistemle akciğerdeki solunum yollarının incelenmesidir. Tanıdaki rolü, interstisyel fibrozis ile benzeri bulgulara sahip olabilecek diğer hastalıkların dışlanmasıdır. Bronkoskopi esnasında küçük örnekler alınabilir.
Cerrahi Biyopsi
Torakoskopik (kamera eşliğinde yapılan göğüs cerrahisi) cerrahi yöntemler ile akciğerlerden parça alınmasıdır. Alınan parçalar bir patalog tarafından incelenerek hastalığın şiddeti ve seyri belirlenir.[1]
Kaynaklar
- A. W. V. T. Y. Kurulu. Pulmoner Fibrozis. Alındığı Tarih: 5 Kasım 2022. Alındığı Yer: Acıbadem Sağlık Grubu | Arşiv Bağlantısı