Cevap: E
ÖSYM'nin beni bu sorularla şaşırtıyor doğrusu. Bu Evrimsel Biyoloji sorusu, takdire şayan bilgiler içeriyor. Bu yüzden haklarını teslim etmek zorundayım.
Bu soru, Evrimsel Biyoloji'nin en temel mekanizmalarından ikisini, genetik varyasyonlar ile doğal seçilimi net bir şekilde anlatmaktadır. Bunun için tipik bir örnek olarak endüstriyel devrim dönemi kelebekleri kullanılmıştır. Zaten soru ifadesinde konu açık bir şekilde belirtilmiştir.
Verilen her şık, Evrim ile ilgili önemli noktalara değinmektedir. Bu sebeple bunları açmakta fayda vardır.
I numara yanlıştır. Çünkü mutasyonlar evrime sebep olmazlar. Çevresel değişimler mutasyonlara sebep olsalar da, bu çok çok sınırlı bir mutasyondur ve evrimsel değişime sebep olamaz. Mutasyonlar, bireyin kendisinde meydana gelir ve üreme hücrelerinde veya zigotta meydana gelmediği sürece kalıtsal olamaz. Ancak mutasyonlar, genetik çeşitliliğe katkı sağlamak açısından önemlidir. Zira mutasyonlar sıkça meydana gelirler ve rastlantısaldırlar. Bunlar üreme hücrelerinde ve zigotta meydana geldiğinde, önemli çeşitlilik unsurları haline gelebilirler. Ancak bir türün değişmesinin doğrudan mutasyona bağlanması çoğu zaman mümkün değildir. Bu sebeple I yanlıştır.
II doğrudur. İşte evrim bu şekilde olur. Neredeyse hiçbir özellik bir popülasyon içerisinde %100 dağılmaz. Mutlaka belli bir oran bulunacaktır: saç rengi, göz rengi, saç uzunluğu, boy, deri rengi, deri kalınlığı, enzimatik faaliyet gibi milyarlarca özellik, belirli şekillerde popülasyon içerisinde çeşitlilik (varyasyon) gösterir. Bu varyasyon mutasyonlar, crossing-over, transpozonlar, plazmidler, vb. Evrim Mekanizmaları tarafından sağlanır. Daha sonra, bu genetik varyasyon üzerine çevresel değişimlerin neden olduğu baskılar işler. Yani evrimin Seçilim Mekanizmaları devreye girer. Bu mekanizmalar nesiller içerisinde değişim yaratırlar. İşte evrim budur. Evrim, mutasyonlarla bir anda olan bir olay değildir. Evrim, çeşitliliğin seçilmesi sonucu oluşan bir değişimdir.
III de bu sebeple doğrudur. Canlıların değişmesinin sebebi, çevresel değişimler sonucu likenlerin gelişememesinden ötürü ağaç kabuklarının koyu renginin ortaya çıkmasının, koyu renkli kelebekler için avantaj sağlamaya başlamasıdır. Bu, kısa sürede açık renkli kelebeklerin eski avantajını yitirerek av olmasına sebep olur ve popülasyon içerisinde koyu rengi sağlayan gen avantajlı hale gelir ve yayılır. İşte bu şekilde, bütün özellikler farklı yönlerde seçildiğinde, nesiller sonunda bir türden başka türler meydana gelebilir. Biz de buna türleşme veya Evrim diyoruz.
Yani cevap, II ve III'tür.
