Sağır Farelerde Sesi Algılayabilen Kulak Hücreleri Yeniden Üretildi!

Neuron dergisinde Amerikan ve Japon araştırmacalar tarafından yayınlanan bir çalışmaya göre, yüksek sese maruz kalmaktan oluşan işitme kaybı ilaçlarla kısmen tedavi edilebiliyor. Bu çalışma, gürültüye maruz kalmaktan zarar görebilen ses algılayıcı kıl hücrelerinin bir ilaçla yenilenmesinin uyarılabileceğini gösteren ilk kanıt. Bu da, yüksek sesle müzik dinleyen veya sık sık metal konserlerine en önden katılım gösterenler için iyi haber! Kuşlar gibi bazı hayvanların kulak içindeki sese duyarlı kılsı hücreleri kendi başlarına yenilenebilirken insanların ve diğer memelilerin kıl hücreleri yenilenemez. Ve bu "kıl hücreleri" gürültüye maruz kalmanın yanı sıra enfeksiyon veya bir takım ilaçların yan etkilerinden de zarar görebilir.

Benzer araştırma gen tedavisinin yetişkin memeli kulağında yenilenmeyi tetikleyebileceğine işaret etmişti. Şimdi Albert Edge, Massachusetts Göz ve Kulak Kliniği ve Harvard Tıp Fakültesi’nde kök hücre biyologu, ve iş arkadaşları kimyasal bir bileşiğin de destek hücreleri yeni kıl hücrelerine dönüşmeye teşvik edebileceğini gösterdi.

Çalışmada kullanılan ilaç Notch denilen bir proteinin aktivitesini engelliyor, Edge’in laboratuarı ve diğerleri daha önce bu proteinin destek hücrelerinin kıl hücrelerine dönüşmesini engellediğini göstermişti. Böylece, teoride Notch etkisiz hale getirilirse, kıl hücreleri yeniden oluşabilecekti. Ancak elbette Notch’ın vücuttaki tek görevi bu değildi ve tedavi sadece bu teoriye dayanılarak yapılamazdı. Bu sebeple ilaç ilk olarak Alzheimer hastalığını tedavi için üretilmiş olmasına rağmen, vücutta bir çok geni düzenleyen Notch’u engellemesi ve yan etkilere yol açması nedeniyle başarısız oldu.

Çalışmada, ilacın ağızdan alınan bir miktarı sağır farelerde işitmeyi iyileştirdi ve kıl hücresi sayısını artırdı, ama bir çok da yan etkisi vardı. Bu yüzden Edge ve takımı ilacı doğrudan vücudun diğer kısımlarına ulaşmasının olası olmadığı iç kulağa iletti. Edge şöyle söylüyor:

Farelere ilacı lokal olarak verdiğimizde, gayet sağlıklı göründüler. Ama uygulamada hastalar üzerinde kullanılabilir olmasından önce, bundan emin olmalıyız.

Fareleri tedavi ettikten bir ay sonra, Edge, Tokyo Keio Üniversitesi Tıp Fakültesinden kök hücre biyologları Kunio Mizutari ve Masato Fujioka ile birlikte, hayvanların kulaklarındaki destek hücrelerinin kıl hücrelerine dönüştüğünü keşfetti. Tedavi edilen fareler düşük frekanslarda işitmelerinin yaklaşık %20’sini geri kazandı.

Stanford Tıp Fakültesinde kıl hücresi yenilenmesini araştıran kulak burun boğaz doktoru ve bilim adamı Alan Cheng, sonuçların yetişkin memeli kulaklarında iyileşmenin imkansız olmadığını gösteren araştırmaları doğruladığını söyledi. Şöyle devam ediyor:

Ancak en azından hastaların faydalanabileceğini söyleyebilmemiz için, farklı zarar modellerinde kullanımını doğrulamak gerekiyor.

İlacın işitmeyi ne kadar iyileştirdiğini görmek için, araştırmacılar her hayvanın kulak kanalına küçük bir hoparlör yerleştirdi ve ses geçirmez bir odada beyin kökünde seslere tepki olarak olu elektriksel aktiviteye baktılar. Edge şöyle anlatıyor:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Tedaviden önce fareler, ne kadar ses verirsek verelim hiç tepki vermiyordu. Ancak tedaviden sonra, takım düşük frekanslı yüksek seslere karşı elektriksel aktivite tespit edebildi.

Bu ilacın veya benzer bir kimyasal insan hastalar üzerinde kullanılabilmesinden önce yapılması gereken çok iş var. Edge şöyle devam ediyor: 

Bulduğumuz işitme kazanımı hayli küçük. İnsan ayarlarında, fareler tamamen sağır olmaktan yüksek sesli düşük frekansları alabilir hale geldi.

Bir sonraki adımda, takım ilacın gürültü dışında bir etken, toksinler gibi, tarafından zarar görmüş kıl hücrelerini iyileştirip iyileştiremeyeceğini araştıracak. Cheng aynı zamanda farelere ilacın gürültüye maruz bırakıldıktan hemen sonra verildiğini, ancak insanlarda işitme kaybının genellikle günler veya haftalar geçmeden teşhis edilemediğini söyledi. Sözlerini şöyle bitiriyor: "Tedavinin geç kalınmış durumlarda yararlı olup olmadığı üzerinde durulmalı."