Doğuran Memeliler (Theria)
Ammo Paradise
- Taksonomi
- Taksonomi
- Bilimsel Adı Theria
- Halk Arasındaki Türkçe Adı Doğuran Memeliler
- Halk Arasındaki İngilizce Adı Live-bearing Mammals
- Alt Alem (Subkingdom) Gerçek Dokulular (Eumetazoa)
- Tip (Type) Parahoxlu Hayvanlar (Parahoxozoa)
- Klad Bilateria
- Klad Nephrozoa
- Üst Şube (Superphylum) İkincil Ağızlılar (Deuterostomia)
- Şube (Phylum) Kordalılar (Chordata)
- Klad Olfactores (Olfactores)
- Alt Şube (Subphylum) Omurgalılar (Vertebrata)
- Aşağı Şube (Infraphylum) Gerçekçeneliler (Gnathostomata)
- Klad Teleostomi
- Klad Euteleostomi
- Klad Sarcopterygii
- Klad Dipnotetrapodomorpha
- Klad Tetrapodomorpha
- Klad Eotetrapodiformes
- Klad Elpistostegalia
- Klad Stegocephali
- Üst Sınıf (Superclass) Dört Bacaklılar (Tetrapoda)
- Klad Reptiliomorpha
- Klad Amniyot (Amniota)
- Klad Sinapsitler (Synapsida)
- Klad Eupelycosauria (Eupelycosauria)
- Klad Sphenacodontia (Sphenacodontia)
- Klad Sphenacodontoidea (Sphenacodontoidea)
- Klad Terapsitler (Therapsida)
- Klad Teriyodontlar (Theriodontia)
- Klad Eutheriodontia (Eutheriodontia)
- Klad Sinodontlar (Cynodontia)
- Klad Epicynodontia (Epicynodontia)
- Klad Eucynodontia (Eucynodontia)
- Klad Probainognatiyenler (Probainognathia)
- Klad Prozostrodontia (Prozostrodontia)
- Klad Mammaliamorpha (Mammaliamorpha)
- Klad Mammaliaformes (Mammaliaformes)
- Sınıf (Class) Memeliler (Mammalia)
- Üst Bölük (Superdivision) Theriimorpha (Theriimorpha)
- Alt Sınıf (Subclass) Theriiformes (Theriiformes)
- Üst Birlik (Superlegion) Trechnotheria (Trechnotheria)
- Birlik (Legion) Cladotheria (Cladotheria)
- Klad Tribosphenida (Tribosphenida)
- Alt Sınıf (Subclass) Doğuran Memeliler (Theria)
- Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
- Gözlem Ekle
Tanım ve Genel Bilgiler
Yavrularını doğururlar ve bütün memeliler gibi süt ile beslerler. Anne ile madde alışverişini sağlayan plasenta ve umbilikal kord (göbek bağı) sayesinde gerçekleşir. Kulaksız foklar (Phocidae) dışında dış kulakları bulunur. Eteneliler çoğunlukla diş yapısına göre sınıflandırılırlar. Yumurtalayan memeliler (Prototheria) gibi coracoid kemiğe sahip değillerdir. Sadece kürek kemiğinin bir uzantısı olan processus coracoideus olarak bulunur.
Keseli (Metatheria) ve eteneli (Theria) yavruları, annenin immün sistemini baskılayarak anne içerisinde gelişimini sürdürmeye devam eder. Fakat keseliler kısa bir hamilelik dönemi ardından yavrularını tam gelişmemiş olarak doğururken, etenelilerde bu süreç daha uzun sürdüğü için yavru gelişim sürecinde daha fazla ilerleme katedebilir. Zira keselilerin çoğunda gerçek plasenta bulunmaz.
Evrimsel Tarih ve Taksonomi
Yaşayan neredeyse bütün memeliler bu alt sınıfın üyesidir. Sadece ornitorenk (Ornithorhynchus anatinus) türünü barındıran ornitorenkgiller (Ornithorhynchidae) ve 4 tür echidna diye bilinen dikenli karıncayiyengiller (Tachyglossidae spp.) üyesi dışındaki bütün memeliler bu alt sınıftadır. İçerisinde keseliler (Metatheria) ve eteneliler (Theria) olmak üzere iki büyük aşağı sınıfa (infraclass) ayrılır.
Erken Kretase Devri'ne ait nesli tükenmiş 160 milyon yıllık Juramaia sinensis isimli bir tür keşfedilmişti. Bu tür, ilk doğuran memeli (Theria) özelliklerini barındırıyordu. Ancak moleküler analizler, doğuran memelilerin Orta Jura gibi daha önceki zamanlarda evrimleştiğini gösteriyor.
Plasentanın gelişimi başlıca sintisin (syncytin) proteini sayesinde gerçekleşir. İlginçtir ki yapılan genetik analizlere göre bu proteini kodlayan genin memelilerde bulunması bir retrovirüs enfeksiyonu sayesinde mümkün oluyor! Çünkü retrovirüsler, ters transkriptaz enzimi ile RNA'dan DNA yapabiliyorlar. Ayrıca konak hücrenin genomuna gen yerleştirebiliyorlar veya mutasyonlara neden olabiliyorlar. Bazı omurgalı hayvanlarda bu retrovirüs enfeksiyonu takip edilirse, çeşitli plasenta benzeri yapıları görmek mümkün olabilir. Örneğin 25 milyon yıl önce yaşamış bir sürüngen fosilinde plasenta benzeri izlerin bulunma nedeni bundan kaynaklanıyor olabilir.
Ekolojik Dağılım ve Habitat
Dünya'nın neredeyse her yerinde yayılmışlardır. Derin denizlerdeki balinalardan, gökyüzündeki yarasalara kadar görülebilirler. Örneğin Cuvier gagalı balinası (Ziphius cavirostris) 2992 metre dalabilmesi ile bilinen en derin dalabilen memelidir. Aynı şekilde çok soğuk ve çok sıcak iklime dahi uyum sağlayabilmişlerdir.
Popülasyon ve Koruma Statüsü
Tazmanya kaplanı (Thylacinus cynocephalus), çöl fare-kangurusu (Caloprymnus campestris), Sardinya pikası (Prolagus sardus), Falkland tilkisi (Dusicyon australis), Arap ceylanı (Gazella arabica), kuagga (Equus burchelli quagga) ve Steller denizineği (Hydrodamalis gigas) gibi onlarca türün nesli tükenmiştir.
Diyet ve Metabolizma
Otçul ve etçil çok geniş bir diyet yelpazesine sahip bir alt sınıftır. Sadece böcekçil ve balıkçıl beslenenler de oldukça yaygındır.
Etimoloji
Latince Theria "meme" anlamına gelmektedir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
3
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Wikipedia. Theria. (10 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 10 Temmuz 2018. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
- IFPS. Yakın Zamanda Nesli Tükenmiş Türler. (10 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 10 Temmuz 2018. Alındığı Yer: IFPS | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/12/2024 10:13:59 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7273
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
