Pug (Pag, Mops) Cinsi Köpeklerde Yapay Seçilim Yoluyla Evrim
Türkçede "pag", "pak" ya da "mops" olarak bilinen pug isimli köpek çeşidi (fotoğrafta altta görülüyor), boxer ve bulldog gibi köpeklerde olduğu gibi kısa ağız/burun yapısına ve kıvrık bir kuyruğa sahiptir. Günümüzde en yaygın olarak bakılan köpek çeşitlerinden bir tanesidir. Ve tüm modern köpek çeşitleri gibi, insanın evrime müdahalesinin ürünü olarak evrimleşmiş bir hayvandır. Bu durum, her ne kadar evrimin gücünü bize gösteriyor olsa da, kontrolsüz bir şekilde yapılan müdahalelerin sıkıntılarını da ortaya koymaktadır.
Daha önceden buradaki yazımızda köpeklerin son 100 sene içerisinde nasıl Yapay Seçilim yoluyla, insanlar tarafından evrimleştirildiği konusunda bilgi vermiştik. O yazımızda paglara değinmiş olsak da, burada ek bir fotoğrafla konuyu biraz daha detaylandırmak istedik. Paglar, evrimin hızını arttırmak ve yönlendirmek için kullanılan Yapay Seçilim mekanizmasının beraberinde getirdiği sıkıntıları üzerinde bir damga gibi taşıyan köpekler arasında yer almaktadır.
Puglar; aşırı vücut ısınması (hararet), obezite, proptoz, yırtık kornea, entropyon, farenks refleksi, beyin zarı hasarı (nekrotizan meningoensefalit) ve hemispondili gibi hastalıklara son derece açık köpeklerdir. Öyle ki, bu hastalıklar onlar için "sıradan" görülebilecek kadar sıktır. Peki neden? İnsanlarda da birçok hastalığa "sık" rastlanır; ancak böylesi ciddi ve hatta ölümcül hastalıklar genellikle oransal olarak "nadir" bulunur. Diğer hayvanlarda da öyle... Köpeklerde vaziyet neden böyledir?
İnsanlar ve onlarla birlikte gelen istekleri, canlıların evrimine bile yön vermiştir. Vahşi kurtlardan doğal ve yapay seçilim yoluyla evrimleşen evcil köpekler, özellikle son 100 yıldır çok daha katı bir Yapay Seçilim etkisine maruz kalmaktadır. İnsanlar, talep ettikleri özelliklerin o köpek soy hattında daha belirgin olabilmesi için, o özellikleri taşıyan akraba bireyleri birbiriyle çiftleşmeye zorlamaktadır. Onlardan doğan yavrulardan da bizim isteklerimize en uygun olanlar seçilmekte, hayatta tutulmakta ve sonra tekrar bizim isteklerimize benzer olanlarla (ki bunlar genellikle yakın akrabaları olmaktadır) çiftleştirilmektedir. Bu iç melezlenme, çekinik genler üzerinde taşınan hastalıkların yavrularda daha sık olarak görülmesine neden olmaktadır (tıpkı insanlarda akraba evliliklerinin sakıncalı olması gibi). Böylece nesiller geçtikçe, sürekli bizim isteklerimize daha benzer köpekler evrimleşir. O soy hattının popülasyonları, bizim isteklerimize benzer olacak şekilde değişir. Ancak buna paralel olarak, o soy hatlarında çeşitli genetik hastalıklar ve bazı hastalıklara yatkınlıklar da hızla baş gösterir. Bu hastalıklardan "ani ölümcül" olmayanlar göz ardı edilmektedir. Ne pahasına? Köpekler bizim isteklerimize birazcık daha benzesinler diye... İşte fotoğrafta görülen, sadece 100 küsür yıl içerisinde evrimin bir köpeği neye dönüştürebileceğidir.
Aslında evrimi bu kadar net olarak görmemiz hoş, bunu kabul ediyoruz. Canlı kanlı bir örnek sunuyor bize... Ancak keşke hiçbir canlıyı böyle bir evrime zorlamasaydık. Ne de olsa evrimi kanıtlamak için sıradağlar kadar kanıtımız var. Varsaydı da böyle bir kanıtımız olmasaydı...
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git- 8
- 2
- 2
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Türev İçerik Kaynağı: Science and Dogs | Arşiv Bağlantısı
- C. Elegans. 100 Years Of Breed “Improvement”. (9 Mayıs 2014). Alındığı Tarih: 28 Ocak 2019. Alındığı Yer: Science and Dogs | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 12/12/2024 10:28:09 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3656
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.