Prokaryot mu, Ökaryot mu? Derin Denizlerde Prokaryotlar ile Ökaryotlar Arasında Geçiş Türü Olan Bir Mikroorganizma Keşfedildi!
Wikipedia
Bu haber 3 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Canlılar, iki büyük alan (İng: "domain") içerisinde sınıflandırılırlar: prokaryotlar ve ökaryotlar. Daha sonraki zamanlarda Carl Woese ve arkadaşları, Prokaryot alanını Bakteriler (Bacteria) ve Arkeler (Archea) olmak üzere ikiye ayrılmış ve böylece 3 alanlı (Bacteria, Archea ve Eukarya) bir sınıflandırmaya geçilmiştir.
Prokaryotlar daha "ilkel" veya "öncül" olarak değerlendirilirler. Gerçek bir çekirdek zarları, hücre zarına bağlı organelleri yoktur. Genetik materyalin bulunduğu hücre bölgesine "çekirdeğimsi" anlamına gelen "nükleoit" denir (öte yandan ökyaryotlarda belirgin bir çekirdek vardır). Ribozomları, ökaryotik ribozomlara (40S ve 60S) göre daha küçüktür (30S ve 50S).
Ökaryotlarda prokaryotlardan farklı olarak hücre iskelet elemanları (mikrofilament, ara filament ve mikrotübül) ve zarlı organeller bulunur. Bu da ökaryotik hücreyi daha düzenli ve organize kılar. Ayrıca ökaryotlar, çift zarlı mitokondri ve kloroplast organellerini de bulundurabilir. Daha önceden de izah ettiğimiz gibi Endosimbiyotik Teori, prokaryotlardan ökaryotların evrimini başarıyla açıklayan teoridir.
Her ne kadar bilim insanları uzun süredir ökaryotların prokaryotlardan evrimleştiğini düşünseler de, bu geçişi net bir şekilde gösterebilen bir ara formu tespit edememişlerdi! Bu nedenle ökaryotların prokaryotlardan tam olarak nasıl evrimleştiği konusu, biyolojinin en ilginç ve gizemli sahalarından birisi olarak kalmıştı. 2012 yılında yapılan benzersiz bir keşif, bu muammayı aydınlatma yönünde önemli bir adım oldu.
Derinlerde Bir Mikroorganizma: Parakaryon myojinensis
Japonya’nın güneydoğusundaki takımadaların bir parçası olan Aogashima Adası'nın yakınlarında, 1240 metre derinlikte Myojin Knoll su altı volkanındaki hidrotermal bacalarında yaşayan ve hücresel özellik bakımından hem prokaryottan hem ökaryottan izler taşıyan ara form kabul edebileceğimiz bir canlı keşfedildi: Parakaryon myojinensis.[1]
Bu keşifte elektron mikroskobu ve yapı analizlerinden (İng: "structome analysis") yararlanılarak, organizmanın 10 mikrometre uzunluğunda ve 3 mikrometre çapında olduğu anlaşıldı. Bir diğer deyişle yeni keşfedilen tür, Escherichia coli bakterisinden yaklaşık 100 kat daha büyüktür. Çıplak DNA filamentleri içeren tek zarlı bir nükleoit ve endosimbiyontlar barındırmaktadır; ancak mitokondrisi yoktur.
Prokaryot ve ökaryot canlılar arasında harika bir geçiş özelliği gösterdiği için, keşfedildiği yere de atıfta bulunarak türe "Myojin parakaryotu" anlamında Parakaryon myojinensis ismi verildi. Bu isimlendirmede Pará kelimesi Yunancada "ara" anlamına gelirken, káryon kelimesi Yunancada "çekirdek" anlamına gelir. Yani keşfedilen tür, tam da evrimsel biyolojinin öngördüğü üzere, prokaryotlar ile ökaryotlar arasında bir geçiş türüdür.
Prokaryotlar, genellikle metabolik faaliyetlerinin difüzyona bağımlı olmasından ötürü sadece birkaç mikrometre büyüklüğündedirler. P. myojinensis, prokaryotlara ait hücre büyüklüğü sınırlarını aştığı için, hücre içerisinde maddenin taşımasını sağlayan bir mekanizmanın evrimleşmiş olması beklenmektedir. Henüz bu tür bir mekanizmanın var olup olmadığı bilinmemektedir.
P. myojinensis türünün en belirgin özelliği, hücrenin %40'ını kaplayan, büyük nükleoididir. Örneğin maya mantarlarının çekirdeği, hücrenin sadece %7-11 civarını kaplar. Endosimbiyonlar, P. miyojinensis'in hücre hacminin %5'ini kaplamaktadır - ki bu, S. cerevisae (%2) ile E. dermatitidis (%10) arasında bir değerdir. Bu endosimbiyontların hücre içindeki görevi hakkında daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Araştırmacılar, bu türün kökeniyle ilgili olarak şöyle yazıyorlar:
"Parakaryon myojinensis", göreli olarak daha iri bir prokaryot ile daha ufak bir bakterinin endosimbiyotik evrimi sonucu ortaya çıkmış, muhtemelen stabil bir simbiyotik türdür. Hatta prokaryotlar ile ökaryotlar arasındaki bir geçiş türünün torunu bile olabilir. "P. myojinensis"in atasında muhtemelen hücre duvarı yoktu ve bu sayede bakterileri içine alması mümkün oluyordu. "P. myojinensis"in karmaşık sitomembran sistemine ve endosimbiyontları içeren fagozom-benzeri organellerine bakılacak olursa, o dönemlerde yaşamış olan atanın fagositoz mekanizması oldukça gelişmiş olabilir. "Parakaryon myojinensis", muhtemelen endosimbiyotik süreç tamamlandıktan sonra hücre duvarına kavuşmuştur. Ayrıca, her ne kadar "P. myojinensis" içindeki endosimbiyontlarda hücre duvarı olmasa da, ilk olarak konak tarafından yutulduklarında hücre duvarına sahip olma ihtimalleri vardır. Bu hücre duvarları, uzun dönem simbiyoz dolayısıyla zamanla yitirilmiş olabilir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
10
-
9
-
6
-
5
-
5
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- ^ M. Yamaguchi, et al. (2012). Prokaryote Or Eukaryote? A Unique Microorganism From The Deep Sea. Journal of Electron Microscopy, sf: 423-431. doi: 10.1093/jmicro/dfs062. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 20:14:29 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10069
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
