NASA Yanlışlıkla Büküm Sürüşünü Keşfetti mi?

İddia

NASA'daki bir grup bilim insanı, EMdrive odası adı verilen bir odada parçacıkları yanlışlıkla ışıktan daha hızlı hareket ettirdi. Eğer bu doğruysa, ışıktan hızlı hareket etmemiz mümkün olabilir.

Gerçek mi?

Sahte

Gerçek Ne?

NASA'nın yaptığı bir deney sırasında bazı parçacıkların ışıktan hızlı hareket ettiği ölçüldü. Ancak bu ölçümler tekrar edilemedi ve o ölçümlerin neden o sonucu verdiği anlaşılamadı. Bu ölçümün tekrar edilememiş olması, deneyde anlık bir sensör/ölçüm hatasına işaret etmektedir. Kütleli cisimlerin ışık hızını geçmesi imkansızdır. Işık, şu anda bildiğimiz fizik yasaları dahilinde evrensel hız sınırıdır.

İddianın Kökeni

2015 yılında birçok okurumuz bize internette (özellikle İngilizce kaynaklarda) dolaşan, "NASA yanlışlıkla büküm sürüşünü keşfetmiş olabilir!" başlıklı ve türevlerindeki içerikteki haberlerle ilgili sorular sordu. NASA, iddialar üzerine resmi bir açıklama yaparak haberlerde çıkan hataları düzeltmek zorunda kaldı.

Bilgiler

Büküm sürüşü, Uzay Yolu (Star Trek) dizisinde ileri sürülen, uzay-zaman dokusunun bir kısmını sıkıştırıp, bir kısmını esneterek bir "büküm" yaratıp, ışık hızının bile aşılabileceğini ileri süren bir bilimkurgu içeriğidir.

NASA, "EMdrive" adı verilen bir çalışma dahilinde yaptıkları araştırmalar sırasında, gönderdikleri bazı lazerlerin ışık hızını aşan bir sürate ulaşmış olabileceğini, bunun "adeta büküm sürüşü gibi olduğunu" düşündüklerini söylemişti. Bu konuyu abartmayı tercih eden medya kaynakları, yüzlerce farklı siteden NASA'nın büküm sürüşünü keşfettiğini, artık uzak yıldızlara birkaç yılda ulaşabileceğimizi ilan ettiler.

Ne yazık ki böyle bir şey yok. NASA, lazer hızıyla ilgili ölçümlerinin doğru olduğundan emin olmamakla birlikte, haberler üzerine yaptıkları resmî açıklamada, "Büküm sürüşü şu anda sadece bir hayalden ibaret." diye belirttiler. Aradan yıllar geçmesine rağmen, 2015'teki deneysel anomali tekrar yaratılamadı ve sebebi halen anlaşılabilmiş değil. Dolayısıyla deneysel ve tek seferlik bir ölçüm/sensör hatası olması çok olası.

Bu Hata İlk Değil

Aslında bunu daha önce nötrinoların hızıyla ilgili yapılan ölçümlerde yaşamıştık. Basit bir kalibrasyon hatasından kaynaklanan ölçümler, bazı parçacıkların ışık hızını geçtiğini "göstermişti". Ancak kısa sürede bilim insanları hatayı fark ettiler ve ışık hızının geçilmediğini gördüler.

Kütleli bir parçacığın şu anda bildiğimiz fizik yasaları dahilinde ışığın hızını geçmesi imkansız. Takyonların bunu yapabileceğini düşünüyorsanız, buradaki yazımızı okumanızı tavsiye ederiz. Bu imkansızlığın en basit ve temel sebebi, kütleli bir parçacığın ışık hızını geçmek için sonsuz enerjiye ihtiyaç duyması; ancak Evren içerisinde sonsuz enerjinin bulunmamasıdır. Bu konuyla ilgili çok daha kapsamlı açıklamalarımız için buradaki ve buradaki yazılarımızı okuyabilirsiniz. Işık hızında giden bir aracın farlarını yaktığınızda olacakları öğrenmek içinse buraya tıklayabilirsiniz.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Bu tarz durumlarda tavsiyemiz, haber kaynaklarının abartılı iddialarına kapılmadan, bilimsel araştırma verilerinin değerlendirilmesini ve teyit edilmesini beklemektir.