25 Temmuz 2018’de İtalyan Uzay Ajansı, Mars’ın güney kutbuna yakın buz tabakasının altında büyük miktarda sabit sıvı suyun varlığını gösteren işaretler saptadıklarını duyurdular. Sıvı su barındırdığı düşünülen bu devasa “göl”, 20 km genişliğinde ve Mars’ın güney kutbundaki buzulun 1.5 km altında bulunuyor. Keşifle ilgili makale Science dergisinde yayımlandı.
Aslında, Mars’ın geçmişinde bol miktarda suyun bulunduğunu biliyoruz. Eylül 2012’de Curiosity adlı yüzey aracı, gezegende bir zamanlar suyun aktığına dair deliller sunmuştu. Şimdi ise bu keşifle beraber, Mars’ın yüzeyinde veya yüzeyine yakın yerlerde suyun hala sıvı halde bulunabildiğine dair güçlü kanıtlar elde ettik.
MARSIS (Mars Advanced Radar for Subsurface and Ionosphere Sounding) adlı bir radar aracı Mars’ın güney kutbundaki kalın buz tabakalarını incelemek için kullanıldı. MARSIS, düşük frekansta elektromanyetik dalga atımları kullanarak kızıl gezegenin yüzeyini taramaktadır. Bu dalgaların bazısı Mars yüzeyindeki ve altındaki cisimlerle etkileşime geçip tekrar radara yansır. Bu da gezegenin jeolojik yapısı hakkında bizlere ipuçları verir. Aslına bakılacak olursa, MARSIS’e benzer araçlar Antarktika ve Grönland buzullarının altındaki sıvı suyu incelemek için de kullanıldı. Bu verilere göre sıvı su, buz katmanlarına ve kayalara göre daha fazla radar sinyali yansıtıyordu. İşte Dünya’daki bu buzulların altından elde edilen veriler ile MARSIS'in 2012 ile 2015 yılları arasında taramış olduğu buzullardan elde ettiği veriler karşılaştırıldı.
Mars’ın güney kutbundaki 20 km’lik bu alana ait radar sinyali profili ile Dünya’daki buzullardan elde edilen radar sinyali arasında şaşılacak derecede benzerlik vardı! Science'ta yayımlanan makalenin yazarı Roberto Orosei, basit bir hesaplama ile bu gölün en az birkaç yüz milyon metreküp su barındırıyor olabileceğini vurguladı!
Eğer ki buz kütlesinin altında gerçekten saklı bir göl var ise, suyun sıvı halde kalması için buradaki suyun oldukça tuzlu olması gerekir. Mars kayalarında bulunan magnezyum, kalsiyum ve sodyum suya karışarak bu karışımı yaratmış olabilir. Milyonlarca yıldır gün yüzü görmeyen bu su birikintisi, yüzey altı kayaçlarındaki tuzlardan besleniyor olabilir. Bu tip ortamlar, yaşamın barınabilmesi için oldukça zorludur; ancak Dünya'daki bu tip su kütlelerinin yaşam barındırdığını düşünecek olursak, Mars’ta yaşamın izine bir adım daha yaklaştığımızı söyleyebiliriz.
Orosei ise bunun gerçekten de bir göl olduğuna kesin noktayı koyacak nihai kanıtı elde etmenin zorluğuyla ilgili şunları söylüyor:
Oraya gidip 1.5 km kalınlığındaki buzu delebilecek uçan bir robota ihtiyaç var. Bunu yapmak için şu anda sahip olmadığımız birtakım teknolojik yenilikler gerekiyor.
NASA'nın Jet İtim Laboratuvarı'nın Mars programı yöneticisi Richard Zuzek şunları söylüyor:
Birçok arayüz size tuhaf radar sinyalleri verebilir. Alınan bu sinyal, tam da sıvı suyun vermesini bekleyeceğimiz bir sinyal. Ama bu sinyali üretecek tek kaynak sıvı su mudur? İşte bu soru, zor soru.
Cornell Üniversitesi Astrofizik ve Gezegensel Bilimler Merkezi direktörü Jonathan Lunine ise şunları söylüyor:
Mars'ı daha fazla araştırdıkça, daha karmaşık ve ilgi çekici hale geliyor. Bulunan eğer gerçekten sıvı su ise, aşırı tuzlu yapısı yaşam için zorlu bir ortam oluşturacaktır. En azından Dünya'da bilinen yaşam için... Günümüzde bildiğimiz hiçbir karasal organizmanın yaşayamayacağı bir ortam. Ama buna rağmen günümüzde Mars'ta stabil bir su gövdesi olduğunu bulmak şaşırtıcıdır ve araştırmaya değerdir.
NASA Jet İtim Laboratuvarı'nda astrofizikçi Dr. Umut Yıldız ise Twitter hesabında Planum Australe bölgesindeki yüzey altı gölünün keşfi ile ilgili olarak şunları söylüyor:
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
7
-
5
-
2
-
2
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Türev İçerik Kaynağı: Engadget | Arşiv Bağlantısı
- Swapna Krishna. Scientists May Have Found Liquid Water On Mars. (25 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 25 Temmuz 2018. Alındığı Yer: Engadget | Arşiv Bağlantısı
- R. Orosei, et al. (2018). Radar Evidence Of Subglacial Liquid Water On Mars. Science, sf: --. | Arşiv Bağlantısı
- Robbie Gonzalez. Scientists Discover Evidence Of The First Large Body Of Liquid Water On Mars. (25 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 25 Temmuz 2018. Alındığı Yer: Wired | Arşiv Bağlantısı
- Iaps.inaf. Marsis. (25 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 25 Temmuz 2018. Alındığı Yer: Iaps.inaf | Arşiv Bağlantısı
- Mary Halton. Liquid Water 'Lake' Revealed On Mars. (25 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 25 Temmuz 2018. Alındığı Yer: BBC | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 13:57:46 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7318
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
