Logomuz

Evrim Ağacı'nın logosu, 16 Şubat 2015'te, Serhat Seykan tarafından tasarlanmıştır.

Evrim Ağacı'nın eski logosu olarak kullanılan, aslında "logo" olma değeri ve niteliği taşımayan amblemin aksine, Evrim Ağacı için kuruluşundan 4 seneden fazla bir süre sonra tasarlanan ilk logonun, son derece sade; ancak çok sayıda mesajı o sadelik çerçevesinde yansıtabilmesi hedeflenmiştir.

Bu açıdan bakıldığında Evrim Ağacı'nın logosu, sayısız ilginç bilimsel olgu ve felsefi içeriği çok yalın ve sade çizgilerle aktarabilmektedir. Bunlardan bazıları aşağıdaki gibi özetlenebilir:

Logonun Parçaları

1. E-A Harfleri:

Logoda göze çarpan ilk önemli noktalardan biri, çok göze sokulmuyor olsa da, DNA'nın nükleotit çiftleri arasına gizlenmiş E ve A harfleridir. Bunlar, Evrim Ağacı'nın baş harfleri olması bakımından logoda bulunuyor olması önemlidir. Ancak daha önemlisi, bu harflerin büyük oranda gizlice logoya yerleştirilmiş olmasıdır.

2. DNA:

DNA, evrimin en temel birimidir. Öyle ki, bazı evrimsel biyoloji ekolleri, evrimsel sürecin yalnızca gen bazında çalıştığını, organizmaların bu genlerin "kölesi" ve "konağı" konumunda kaldıklarını ileri sürmektedir (bkz: Bencil Gen Teorisi). Bu kadar ekstrem yaklaşımlar bir yana, gerçekten de DNA olmaksızın evrimsel analizden söz edilemez. Dolayısıyla, evrimsel biyoloji ve onun en yakın yol arkadaşı olan popülasyon genetiğini bir arada temsil eden, hem biyolojinin ve tüm canlılığın, hem evrimin en temel birimi olarak DNA, Evrim Ağacı'nın logosunun merkezinde yer almaktadır. Fizik için atom neyse, biyoloji için de DNA odur. Onu oluşturan alt parçalar bulunabilir; ancak yine de "temel birim" olarak kabul edilir (tıpkı metrenin SI dahilinde temel birim kabul edilmesi gibi).

3. Mutasyon:

Evrimle ilgili en fazla yanlış anlaşılan ve anlatılan noktalardan birisi, mutasyonlardır. Mutasyonlar, kötü namlarına rağmen, evrimin seçilim mekanizmalarının üzerine etki ettiği çeşitliliği yaratan nihai ve en önemli kaynaklardır. Mutasyonlar bir canlıyı yerin dibine sokabileceği gibi, bulunduğu ortamın yıldızı da yapabilir. Mutasyonların (ve diğer çeşitlilik mekanizmalarının) yarattığı çeşitlilik olmaksızın, evrimden söz edilemez. Bu nedenle, üstten ikinci nükleotit çiftinde bir bozulma, kırılma gösterilmiştir. Bu, silinme tipi bir mutasyon olarak düşünülebilir. Aynı zamanda bu, E harfinin daha kısa olan orta kolunu da, gizlice de olsa netleştirmektedir.

4. Seçilim:

DNA'nın uçlarından çıkan ve logonun etrafını dolaşan çizgiler, merkezden uzaklaştıkça daralmaktadır. Bu, bir popülasyon içerisinden seçilen avantajlı grubun ayıklanmasını temsil etmektedir. Evrimsel süreç, popülasyon içerisindeki çeşitlilik arasından bulunulan ortama en uyumlu bireylerin seçilimi ve daha fazla üremesiyle gerçekleşir. Dolayısıyla, evrimin ana itici gücü olan seçilim, logo içerisinde bu şekilde yer almaktadır.

5. X Kromozomu:

Her ne kadar DNA yapısı gereği heliks (sarmal) biçimli olsa da, DNA'nın sadece 2 boğumu gösterilerek aynı zamanda X harfinin oluşması sağlanmıştır. X kromozomu, insanlarda hem erkekler, hem dişilerde bulunan yegane cinsiyet kromozomudur. Bu açıdan, farklı cinsiyetlerin ortak temellerine işaret etmek açısından, özellikle X figürü kullanılmıştır.

6. Döngüsel Sonsuzluk:

Evrimsel süreç, doğal bir algoritmadır, döngüseldir ve teknik olarak zamanın sonuna kadar (veya sonsuza kadar) çalışabilir. Var olan varyasyon içerisinden en uyumlular seçilir, diğerleri elenir, seçilenlerin mutasyonlardan kaynaklı avantajları üreme yoluyla gelecek nesillere aktarılır ve yeniden seçilim döngüsü başlar. Bu şekilde sonsuza kadar devam eder. Bu nedenle DNA'nın uçlarından çıkan kollar, DNA'nın üst ve alt kısımlarını tamamlayarak bir nevi 8 rakamını oluşturmaktadır. Aynı zamanda logonun bir ucundan diğer ucuna doğru takip edildiğinde de, yan yatmış bir 8 görülmektedir. Yan yatmış 8 rakamı, evrensel olarak sonsuzluk işaretidir ve logoda kendisine yer bulmaktadır.

7. Yin Yang ve Diyalektik Felsefesi:

Evrim Ağacı olarak birçok yazımızda gösterdiğimiz gibi, çoğu zaman bilimsel konuların tek kutuplu açıklamaları bulunmaz. Aynı doğal yasaları açıklamak için geliştirilen farklı bilimsel teorilerin farklı kısımları geçerlidir ve genellikle sonuca (gerçeklere), bu farklı fikirlerin geçerli ve geçersiz taraflarının çarpışması sonucu ulaşırız. Dolayısıyla her iyi teori içerisinde geçersiz taraflar ve her kötü teori içerisinde geçerli taraflar bulmak mümkündür. Bu karşıt teorilerin (tez ve antitezlerin) bir araya gelişi ve fikirsel arenada çarpışması, sentezi doğurur. Logodaki genel görünüm ve Yin Yang sembolünü çağrıştırması, bu nedenle, kasten yapılmıştır.

8. Sarmal Galaksi:

Logomuz içerisinde bulunan mesajlardan bir diğeri ise, merkezinde bol miktarda malzeme ve "ışık" barındıracak şekilde beyaz renkte tasarlanmış, kolları iki tarafa doğru uzanan bir sarmal galaksinin temsilidir. Galaksimiz Samanyolu, spiral bir galaksi olması bakımından kendisine logomuzda yer bulmuştur.

Logo yarışması çağrımız için buraya, 2. tur bilgileri için buraya, sonuç duyurusu için buraya uğrayabilirsiniz.

***

YASAL UYARI: Evrim Ağacı'nın logo ve ambleminin bütün hakları saklıdır. İzinsiz olarak resmi ve ticari amaçlarla kullanılamaz. Kişisel ve ticari olmayan kullanımlar için (ev, ofis, araba gibi şahsi mekanlara asmak gibi) izin almaya gerek yoktur.