Küresel Karbon Emisyonlarının %80'ine Sadece 57 Şirket Sebep Oluyor!

Kâr amacı gütmeyen uluslararası bir kuruluş olan InfluenceMap tarafından yayınlanan bir analiz, Dünya çapında fosil yakıt kirliliğinin oluşma nedenlerinin hiç de eşit dağılmadığını ortaya koyuyor. Analize göre, 2016'dan 2022'ye kadarki küresel karbondioksit emisyonlarının %80'i yalnızca 57 şirket tarafından üretildi!

Dünya'nın önde gelen iklim araştırmacılarının katkılarıyla oluşturulan bir düşünce kuruluşu olan Carbon Majors Database'de paylaşılan raporda, iklim krizine ve küresel ısınmanın artmasına öncülük eden devlet kontrolündeki kuruluşlar ve yatırımcı şirketler listeleniyor.

Kömür, petrol, doğal gaz ve çimento üretimi; sadece 2022 yılında Dünya çapında yaklaşık 30.000 megaton karbondioksit salınımına neden oldu.The Guardian'a göre, Dünya'nın en büyük 122 kirleticisinden %65'i devlet şirketleri ve yarısından fazlası özel sektör şirketleriydi, ayrıca bunlar eskisine göre üretimlerini artırmıştı. 11 yıl önce Carbon Majors Database'i kuran ve Guardian'dan Jonathan Watts'a konuşan Richard Heede, şunları söylüyor:

Ürünlerinin zararlı olduğunu onlarca yıldır bilmemize rağmen, şirketlerin karbon yakıtlarının keşfini ve üretimini genişletmeye devam etmeleri kınanacak bir durumdur. Petrol ve gaz şirketlerinin hükümetleri ele geçirmesi nedeniyle, petrole ve gaza bağımlı hale getirilen tüketicileri suçlamayın.

InfluenceMap

2015'te kabul edilen ve 2100 yılına kadar küresel ısınmanın 1,5 dereceyi aşmaması gerektiğini belirten Paris Anlaşması'ndan bu yana, Dünya'nın en çok karbon salınımı yapan kaynağı Çin devletine ait kömür işletmesi olmuştur.^[3] Bu işletme, 2016'dan 2022'ye kadar küresel karbon emisyonlarının %25,79'unu oluştururken tarihsel olarak 1854'ten 2022'ye kadar tüm karbon emisyonlarının yaklaşık %14'ünü oluşturmuştur ve bu oran hâlâ Dünya'daki en yüksek orandır.

2016'dan bu yana, devlet işletmesi olan fosil yakıt üretim şirketleri atmosfere 30.000 megatonun üzerinde karbondioksit salınımı yaparak en büyük ikinci payını oluşturmuştur. Saudi Aramco, küresel emisyonların %4'ünden fazlasını, Gazprom %3'ünden fazlasını ve Coal India ise yaklaşık %3'ünü oluşturmuştur.

Yatırımcılara ait şirketler arasında bulunan petrol üreticileri Exxon Mobil, Shell, BP ve Chevron tarihsel olarak en fazla karbon emisyonu üreten şirketlerdi ve 1854'ten bu yana toplam üretimin %10'undan fazlasını oluşturdular. Paris Anlaşması'nın imzalanmasından bu yana da en fazla emisyonu üreten bu şirketler 2016'dan beri toplam üretimin yaklaşık %5'inden sorumluydu.

InfluenceMap

Yeni rapor, bu kuruluşların şaşırtıcı bir şekilde "ilerlediğini" de gösteriyor. Paris Anlaşması'nın imzalanmasından bu yana, en fazla karbon üreten 100 şirketten 58'i üretimlerini aslında artırmış durumda. Bu trend en belirgin olarak Asya'da görülüyor; burada 15 şirketten 13'ü faaliyetlerini artırmış. Aynı artış Orta Doğu'da (10 şirketten 7'si), Avrupa'da (23 şirketten 13'ü), Güney Amerika'da (5 şirketten 3'ü), Avustralya'da (4 şirketten 3'ü) ve Afrika'da (6 şirketten 3'ü) da gözleniyor. Kuzey Amerika'da ise 37 şirketten 16'sı, yani %43'ü 2016'dan bu yana karbon emisyonlarını artırmış.

Rapor, kömür madenciliği ve kullanımının 2016'dan sonra en çok değişen alan olduğunu belirtiyor. Küresel tüketim ise %8 artarak 2022'de tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmakla kalmadı, aynı zamanda üretim özel şirketlerden devlet kontrolündeki varlıklara ve ulus devletlere kaydı. Bu trend, Paris Anlaşması'na bilinçli bir şekilde kayıtsız kalındığını gösteriyor. Raporda Stand.earth'ün uluslararası program direktörü ve Fosil Yakıtların Yayılmasını Önleme Antlaşması İnisiyatifi'nin başkanı Tzeporah Berman, şu açıklamalarda bulunuyor:

Bu şirketler, sorunu reddederken ve iklim politikalarını erteleyip engellerken milyarlarca dolar kâr elde ediyorlar. Bu sonuçlar, hükümetlerimizin bu şirketlere karşı daha sert bir duruş sergilemesi gerektiğini ve fosil yakıtların yükselişini sona erdirip gerçekten adil bir geçiş sağlamak için yeni bir uluslararası iş birliğine ihtiyaç duyduğumuzu vurguluyor.