Kemirgenler (Rodentia)

Tanım ve Genel Bilgiler

Alt ve üst çenelerinde sürekli büyüyen ikişerli kesici dişleri (incisor) ile bilinirler. Köpek dişleri (canine) yoktur. Kemirme davranışı sergileyerek beslendikleri için bu isim verilmiştir. Keza "kemiriciler" olarak da bilinirler. Genelde kısa uzuvları ve uzun kuyrukları bulunur. Gözler kafanın her iki yanında bulunur. Ancak hem önlerini hem arkalarını aynı derecede görebilirler. Tırmanma ve koşmada son derece başarılıdırlar. Her yıl 1 ile 18 arasında yavru doğurabilirler. Her türlü kara ortamına uyum sağlamış en çok biyoçeşitlilik sahibi memeli takımlarından biridir.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Memelilerin yaklaşık %40'ı kemirgendir (Rodentia). Kesici dişleri sürekli büyüyen tavşanımsılar (Lagomorpha) olarak bilinen memeliler de bir zamanlar kemirgenler (Rodentia) takımında sınıflandırılırdı. Ancak son araştırmalar ışığında yeni bir takıma alındılar. Dolayısıyla ortak ataları yeni olan kardeş takson diye bilinirler. Hatta ikisi birlikte Glires isimli bir klad oluştururlar.

66 milyon yıl önce non-avian dinozorların yok oluşu ile birlikte Paleosen Devri'nde türleşmeye başladılar. Kemirgenlere benzeyen ataları, tam olarak Rodentia üyesi sayılmaz. Ardından diğer kıtalara göç etmeleri ve onları avlayacak büyük yırtıcıların azalması ile birlikte 55 milyon yıl önceki Eosen Devri'nde büyük bir çeşitlilik gözleniyor. Okyanusları bile aşarak Güney Afrika'dan Madagaskar'a yerleştikleri bile görülüyor. Bu bilinçli bir yerleşme olmasa da, doğal afetler sonucu büyük parçalar üzerinde sürüklenme ile olabilir. Ayrıca kendileri Avustralya'yı kolonize eden ilk keseli memelilerdir.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Antarktika hariç her yerde bulunurlar.

Davranış ve Etoloji

Kemirgenler fazlası ile sosyal hayvanlardır. Karmaşık bir sosyal davranışları mevcuttur. Ayrıca tek ve çok eşli üreme davranışları da bulunur.

Diyet ve Metabolizma

Çoğu tohum ve bitki kökleri ile beslenirken, bazılarında hepçil diyet de görülür.

İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar

Laboratuvar ortamında en çok kullanılan denek hayvanlarıdır. Aynı şekilde evcil hayvan olarak da yaygındır. Bazı türleri evlerde işgalci türler olarak bilinirler ve çeşitli kültürlerde besin amacı da görürler.

Etimoloji

Latince rodent "kemirmek" anlamını taşır. Ardından -ia eki ile birlikte "çoğul" anlamı kazanır.