Boz sincap (Sciurus carolinensis)

Gözlem Bilgileri

İngilitere'nin Derby şehrinin çeşitli bölgelerinde gözlemlediğimiz boz sincaplar (Sciurus carolinensis).

Tanım ve Genel Bilgiler

Bu sincap türüne "boz sincap" denmesinin sebebi renklerinden kaynaklıdır. Boz sincaplar genellikle gridir ancak kahverengimsi bir renge de sahip olabilirler. Kabarık ve uzun kuyrukları vardır. Göğüs kısımlarında beyaz kıllarla kaplı bir bölüm bulunur. Yetişkin boz sincapların uzunlukları 25-30 cm civarında olup kuyruk uzunlukları da yaklaşık aynı boydadır. Ağırlıkları ise yaklaşık 400 ile 600 g'dır.

Meltem Çetin Sever

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Boz sincaplar, memeliler sınıfının Rodentia (Kemirgenler) takımında bulunurlar. Sciuridae (Sincapgiller) familyasına ait Sciurus carolinensis türüdür. Boz sincapların fosilleri 0.5 ile 1.5 milyon yıl öncesine dayanır. Florida’da, Pleistosen Devri'ne ait Sciurus carolinensis de dahil olmak üzere 20 farklı buzul çağı hayvanı örneği bulunmuştur.  Vücut büyüklüğü Erken ve Orta Holosen Dönemi boyunca artmış gibi görünmekle birlikte daha sonra günümüzdeki boyutuna gelmiştir.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Amerika Birleşik Devletleri'nin orta ve doğu kısımlarında yaşayan bir sincap türüdür. Bununla birlikte İngiltere'ye de götürüldükten (19. Yüzyılın sonlarında) sonra popülasyonları hızla artmış olup İngiltere'deki kızıl sincapların (Sciurus vulgaris) neslini tehdit etmektedirler.

Popülasyon ve Koruma Statüsü

Boz sincap türü tehlike altında değildir. Boz sincap (Sciurus carolinensis), kızıl sincapa (Sciurus vulgaris) göre daha büyük ve güçlüdür. Ayrıca boz sincapların kışın için vücutlarında yağ depolama yetenekleri popülasyonlarının azalmasını engeller.

Meltem Çetin Sever

Davranış ve Etoloji

Boz sincaplar, karada kızıl sincaba (Sciurus vulgaris) göre daha fazla zaman geçirirler özellikle sonbahar ve kış aylarında onları meşe ve palamutları gömerken görebilirsiniz. Diğer sincap türlerinin bir çok üyesinde olduğu gibi boz sincaplar da yiyeceklerini saklarlar. Sincapların yer bulma konusunda hafızaları (mekansal bellek) çok iyidir. Sincaplar diğer hayvanların onların yiyeceklerini almasını önlemek için aldatıcı davranışlarda bulunabilirler. İzlendiklerini hissettikleri zaman yiyeceği gömecekmiş gibi davranıp ağızlarında saklarlar. Boz sincaplar, ağaçalardan baş aşağı inen az sayıda memeliden biridir. Ayrıca boz sincaplar sıcak kalabilmek için yuvalarını diğer sincaplarla paylaşabilirler.

Diyet ve Metabolizma

Ağaç kabuğu, ağaç tomurcukları, meyveler, birçok türde tohum ve meşe palamudu, ceviz, fındık ve sinek mantarları da (Amanita muscaria) dahil olmak üzere çeşitli yiyecekler yerler. Boz sincapların böcek, kurbağa, diğer sincapları da içeren küçük kemirgenler, küçük kuşlar ve yumurtalarını avladıkları da gözlenmiştir. Diğer yandan insanların, kedilerin, tilkilerin, atmacaların, baykuşların, rakunların, gelinciklerin ve yılanların sevdiği avlar arasındadırlar.

Meltem Çetin Sever

İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar

Eskiden Amerika'da yaşayan yerliler tarafından sık sık besin olarak tüketilirlerdi. Hatta günümüzde Birleşik Krallık'ta tüketilmeye devam ediliyorlar. Ancak bazı araştırmalara göre beyinleri, izole patojenik proteinler olan prionların etken olduğu deli dana hastalığına neden olabilir. Her nasılsa, popülasyonların fazla artışından ötürü Avrupa'da invaziv türler olarak değerlendirilirler.

Etimoloji

Genel ismi Sciurus, iki Yunanca kelimeden türemiştir; skia "gölge", oura da "kuyruk" anlamına gelir. Bu isim kuyruğunun gölgesinde oturan sincaba anlamına gelmektedir. Tür adı olan carolinensis, bu türün ilk kaydedildiği ve oldukça yaygın olduğu Amerika Birleşik Devletleri’nin Carolina eyalatinden gelmektedir.