Kalp Sağlığı İçin Gıda Kalitesi, Karbonhidrat veya Yağı Kesmekten Daha Önemli!

Neredeyse 200.000 kişiyi onlarca yıl boyunca takip eden yeni bir araştırma, kalp sağlığı söz konusu olduğunda, tüketilen yiyeceklerin kalitesinin düşük karbonhidratlı veya düşük yağlı bir diyet uygulamak kadar önemli olduğunu ortaya koydu. Sonuçlar, sağlıklı ve kaliteli yiyecekler seçmenin kalbi korumanın anahtarı olduğunu gösteriyor.

Son yirmi yılda, düşük karbonhidratlı ve düşük yağlı diyetler, kilo kontrolü, kan şekeri ve kolesterol seviyelerinin iyileştirilmesi gibi potansiyel sağlık faydaları nedeniyle revaçta olsa da bu durum, bu diyetlerin kalp hastalığı riskini azaltmadaki etkisi konusundaki tartışmaları sonlandıramadı. Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'ndan Qi Sun'ın laboratuvarında doktora sonrası araştırmacı olarak görev yapan Dr. Zhiyuan Wu şunları söylüyor:

Düşük karbonhidratlı veya düşük yağlı diyetlerde ne yediğinizin, diyetin kendisi kadar önemli olduğunu gördük. Bu diyetlerin bitkisel gıdalar ve tam tahıllar açısından zengin olan sağlıklı versiyonları daha iyi kalp sağlığı sonuçları ve iyileştirilmiş metabolik fonksiyonlarla bağlantılıydı. Buna karşılık, sağlıksız gıdalara ağırlık veren düşük karbonhidratlı ve düşük yağlı diyetler, daha yüksek kalp hastalığı riskiyle ilişkiliydi.

Wu, bulgularını 31 Mayıs-3 Haziran tarihlerinde Orlando'da düzenlenecek olan Amerikan Beslenme Derneği'nin ana yıllık toplantısı NUTRITION 2025'te sunacak. Araştırma, 1986-2016 yılları arasında gerçekleşen Sağlık Profesyonelleri Takip Çalışmasından 43.430 erkeği, 1986-2018 yılları arasında gerçekleşen Hemşirelerin Sağlık Çalışmasından 64.164 kadını ve 1991-2019 yılları arasında gerçekleşen Hemşirelerin 2. Sağlık Çalışmasından 92.189 kadını kapsıyor. Araştırmacılar, yaklaşık 200.000 kişiyi uzun yıllar boyunca izleyerek yeme alışkanlıklarını ve kalp hastalığı geliştirip geliştirmediklerini takip ettiler.

Ekip, katılımcıların doldurduğu detaylı anketlerden elde edilen bilgilerle, düşük karbonhidratlı ve düşük yağlı diyetlerdeki yiyecek seçimlerinin ne kadar sağlıklı veya sağlıksız olduğunu puanladı. Tam tahıllar, meyveler, sebzeler, kuruyemişler ve baklagiller gibi yiyeceklerden gelen karbonhidratlar, yağlar ve proteinler, yüksek kaliteli ve sağlıklı olarak sınıflandırılırken patates ve işlenmiş tahıllardan gelen karbonhidratlar ile hayvansal gıdalardan alınan doymuş yağlar ve proteinler ise düşük kaliteli ve sağlıksız kabul edildi.

Ayrıca araştırma ekibi, 10.000'den fazla katılımcısının kan metabolitlerini ölçerek beslenme kalitesinin metabolik düzenlemelerine nasıl etki ettiğini değerlendirdi. Wu şu değerlendirmeyi yapıyor:

Bu yaklaşım, bu diyetlerin biyolojik etkilerini daha iyi anlamamızı sağladı ve bulgularımızı güçlendirdi.

Yapılan analizler, sağlıklı bir düşük karbonhidratlı veya düşük yağlı diyet uygulayan katılımcıların koroner kalp hastalığı geliştirme riskinin daha düşük olduğunu, sağlıksız versiyonları uygulayanların ise riskinin arttığını gösterdi. Bu sağlıklı beslenme düzenleri, ister düşük karbonhidratlı ister düşük yağlı olsun, kalp hastalığı geliştirme riskini yaklaşık %15 oranında azalttı. Wu bulguları şu cümlelerle özetliyor:

Bulgularımız, yiyeceklerin kalitesini artırmanın kalp sağlığı için çok önemli olduğunu gösteriyor. İster düşük karbonhidrat ister düşük yağlı bir diyet uygulayın; işlenmemiş, az işlenmiş ve bitkisel gıdalara ağırlık verip, rafine tahılları, şekeri ve hayvansal gıdaları sınırlandırırsanız koroner kalp hastalığı riskinizi önemli ölçüde azaltabilirsiniz.

Diyetini iyileştirmek isteyenlere araştırmacılar, daha fazla tam tahıl, meyve, sebze, kuruyemiş ve baklagil tüketmelerini, işlenmiş etler, rafine karbonhidratlar ve şekerli yiyecekleri ise kesmelerini öneriyor. Ayrıca, gıda etiketlerini okumanın ve meyve suları ya da işlenmiş atıştırmalıklardaki eklenmiş şeker gibi düşük kaliteli içeriklere dikkat etmenin önemli olduğunun altını çiziyorlar.

İleride, araştırmacılar, diyet kalitesi ile kalp sağlığı arasındaki ilişkiyi etkileyen diğer faktörleri incelemeyi planlıyor. Örneğin, genetik özellikler, yaşam tarzı tercihleri ve diğer metabolik işaretçilerin bu bağlantıyı nasıl etkilediğini araştırmayı hedefliyorlar. Ayrıca, düşük karbonhidratlı veya düşük yağlı diyetlerin Tip-2 Diyabet ve kanser gibi diğer sağlık durumları üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlıyorlar. Bu bulgular, bireylere özel diyet önerileri geliştirilmesine katkı sağlayabilir.