Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

İnsan Göz Renklerinin Evrimi

2 dakika
32,102
İnsan Göz Renklerinin Evrimi
Tüm Reklamları Kapat

Öncül insanların, Afrika kıtasından dünyaya yayıldıkları düşünülmektedir. Ekvator çizgisi Afrika kıtası üzerinden geçer ve bu bölge neredeyse bütün yıl boyunca direkt güneş ışığına maruz kalır. Direkt olarak bölgeye ulaşan güneş ışığı, ultraviyole ışığı ve sıcak havaları da beraberinde getirir, bu durum da koyu ten renginin seçilimi (doğal seçilim) konusunda baskı yaratır. Deride bulunan melanin gibi pigmentler, güneşin zararlı ışıklarına karşı koruma sağlar. Bu durum, koyu ten renkli insanların daha uzun süre yaşamasını, üremesini ve koyu ten rengi genlerini çocuklarına aktarmasını sağlar.

Gözlerin rengini kontrol eden genler de ten rengini oluşturan genlerle yakından ilişkilidir. Öncül insanların, koyu ten tenkli, neredeyse siyah gözlü ve koyu renk kıllara ve saçlara (göz ve ten renginin oluşumunu sağlayan genlerle yakından ilişkili) sahip oldukları düşünülmektedir. Kahverengi göz rengi, en baskın göz rengi olsa da, dünya çapında insan topluluklarında farklı göz renkleri gözlenmektedir.

Peki bu kadar göz rengi nereden geldi?

Tüm Reklamları Kapat

Kanıtlar hala toplanmakta olsa da, çoğu bilim insanı, daha açık göz renklerinin doğal seçiliminin koyu deri rengi tonlarının seçiliminin gerekliliğinin kalmaması ile ilişkisi olduğunu düşünmektedirler. İnsanların ataları dünyanın farklı yerlerine göç ettiler ve bu da koyu ten renginin seçilimi konusundaki baskıyı ortadan kaldırdı.

Özellikle günümüz Batı Avrupa'sına yerleşen erken insanların, hayatta kalmak için koyu ten ve göz rengine ihtiyaçları kalmamıştı. Bu denli yüksek enlemlerde farklı mevsimler görülmekte ve Afrika kıtasında ekvator yakınlarındaki gibi direkt güneş ışığı alımı olmamaktaydı. Seçilim baskısının azalmasıyla, mutasyona uğramış genlerin korunma ihtimali daha da fazlalaştı.

Genetikten bahsettiğimizde, göz rengi biraz karışık hale gelebilir. İnsanın göz rengi, diğer bir çok özellikte olduğu gibi tek bir gen tarafından belirlenmeyen, poligenik (bir çok genin etkisiyle oluşan) bir özelliktir. Bu genler, bir araya gelip farklı renklerin çeşitli tonlarında göz rengi oluştururlar. Koyu renkli gözlerin seçilim baskısının ortadan kalkması bir çok farklı mutasyonun gen havuzunda korunmasını sağlamıştır. Bu da hem anneden hem de babadan gelen farklı genlerin bir araya gelmesiyle daha da farklı göz renklerinin oluşmasını sağlamıştır.

Batı Avrupalıların ataları, dünyanın diğer bölgelerindeki insanlara göre daha açık ten ve göz renklerine sahiplerdir. Bu bireylerden bazılarında, DNA'larının bir kısmının soyu tükenmiş olan Neadertallere de benzerlik gözlenmiştir. Neandertallerin de, Homo sapiens (modern insan) kuzenlerine göre daha açık renkli saçlara ve gözlere sahip oldukları düşünülmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Yeni göz renkleri, mutasyonların birikmesi sayesinde evrilmeye devam etme imkanı bulmuştur. Ayrıca, göz renklerinin çeşitli tonlarına sahip insanların daha farklı göz rengi olan bireylerle eşleşmesi sonucu yeni göz rengi tonları da ortaya çıkmıştır.

Cinsel seçilim, belki de zamanla ortaya çıkmış farklı göz renklerini açıklayabilir. İnsanların, çiftleşmesi rastgele olmama eğilimindedir. Bizler çekici özellikleri olan eşleri seçebilmekteyiz. Bazı bireyler, daha çekici olduğunu düşündüğü göz rengine sahip olan kişileri eş olarak seçebilir. Daha sonra bu göz rengine sebep olan genler çocuklarına geçerek gen havuzunda uzun süreler kalabilir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
10
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 16
  • İnanılmaz 5
  • Bilim Budur! 4
  • Tebrikler! 3
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Muhteşem! 2
  • Umut Verici! 2
  • Üzücü! 1
  • Güldürdü 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: ThoughtCo | Arşiv Bağlantısı
  • Heather Scoville. The Evolution Of Eye Color. (5 Nisan 2017). Alındığı Tarih: 23 Haziran 2018. Alındığı Yer: ThoughtCo. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 14/12/2024 00:40:10 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7016

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Dalga Boyu
Grup
Tutarlılık
İngiltere
Eşcinsellik
Embriyoloji
Biyolojik Antropoloji
Dağılım
Akademi
Hidrotermal Baca
Maske
Makina
Uzay Görevleri
Işık Hızı
Epistemoloji
Viroloji
Elektromanyetik
Önlem
Koronavirüs
Cinsellik
Teşhis
Kemik
Lipit
Alkol
Darwin
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
H. Scoville, et al. İnsan Göz Renklerinin Evrimi. (18 Nisan 2015). Alındığı Tarih: 14 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7016
Scoville, H., Özdoğan, K. T. (2015, April 18). İnsan Göz Renklerinin Evrimi. Evrim Ağacı. Retrieved December 14, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7016
H. Scoville, et al. “İnsan Göz Renklerinin Evrimi.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Translated by Kadir Toykan Özdoğan, Evrim Ağacı, 18 Apr. 2015, https://evrimagaci.org/s/7016.
Scoville, Heather. Özdoğan, Kadir Toykan. “İnsan Göz Renklerinin Evrimi.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Translated by Kadir Toykan Özdoğan. Evrim Ağacı, April 18, 2015. https://evrimagaci.org/s/7016.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close