Hızlı Radyo Patlaması Nedir? Bu Sinyaller, Dünya Dışı Medeniyetin İzleri Olabilir mi?
Çin, Dünya Dışı Bir Medeniyetin Sinyallerini Yakalamış Olabilir mi?
Live Science
Bu haber 2 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Çin Hükümeti'ne bağlı bir haber kaynağı olan Global Times News, Dünya dışı bir medeniyetten gelmiş olabilecek sinyallerin yakalandığına dair bir rapor yayımladı.
Yayımlanan raporda, Pekin Normal Üniversitesi'nde Dünya dışı medeniyetler hakkında araştırmalar yapan bir takımın lideri olan bilim insanı Zhang Tonjie'nin de bir demeci vardı. Zang, tespit edilen dar bantlı elektromanyetik sinyallerin daha önce yakalananlardan farklı olduğunu söylüyordu ve ekibinin bunları araştırmaya devam edeceğini belirtiyordu.
Dünyanın En Büyük Radyo Teleskobu: FAST
Zang ve ekibinin tespit ettiği sinyaller, 500 metrelik çapı ile dünyanın en büyük radyo teleskobu olan, "Sky Eye" (Tür: "Gökyüzünün Gözü") lakaplı, karstik bir çöküntüye kurulu olan FAST tarafından yakalandı.
4500 alüminyum panelden oluşan FAST, bu paneller hareket ettirilerek kendi ekseninden 40 derece ötedeki hedeflere bile doğrudan odaklanabilmektedir. Galaksideki nötr hidrojeni haritalamak, yıldızlararası molekülleri tespit etmek, pulsarları gözlemlemek gibi önemli bilimsel görevleri vardır. En dikkat çekici görevlerinden biri de SETI, yani Dünya dışı zekayı araştırma misyonudur. Bunun için hızlı radyo patlamalarını incelemektedir.
Hızlı Radyo Patlamaları (Fast Radio Bursts)
Hızlı radyo patlamaları (İng: "Fast Radio Bursts" veya kısaca "FRB"); milisaniyeler içinde meydana gelen, bazılarının kendini tekrar ettiği gözlemlenebilen çok yüksek enerjili sıradışı radyo sinyalleridir. İlk hızlı radyo patlaması, 2007 yılında astronom Duncan Lorimer ve ekibi tarafından tespit edilmiştir. Lorimer Patlaması adı verilen bu sinyaller milyarlarca ışık yılı öteden gelmiştir ve muazzam bir enerjiye (Güneş'in 80 yılda üreteceği enerjiye) sahiptir. Ne var ki Lorimer ve ekibi, bu patlamanın yerini tam olarak belirleyememiştir.
Konumu tam olarak belirlenebilen ilk hızlı radyo patlamaları ise, birçok patlama yayan bir kaynaktan gelmiştir. İlk patlama 2012 yılında Porto Riko'daki Arecibo Teleskobu ile keşfedilmiştir. Sonraki patlamalar, New Mexico'daki VLA Gözlemevi tarafından tespit edilmiş ve sinyallerin 3 milyar ışık yılı uzaktaki küçük bir galaksiden geldiği bulunmuştur.[1]
İlerleyen yıllarda bunun gibi çeşitli galaksilerden gelen daha birçok hızlı radyo patlaması keşfedilmiştir. 28 Nisan 2020'de ise bu sefer Samanyolu Galaksisi'nden gelen sinyaller tespit edilmiştir. Sinyaller aşırı manyetik ve düzensiz bir pulsardan (bir nötron yıldızından) gelmiştir. Yine Kanada Hidrojen Yoğunluğu Haritalama Deneyi (CHIME), bir magnetardan, yani muazzam manyetik alanlara sahip olan bir nötron yıldızından son derece yoğun bir radyo patlaması rapor etmiştir. Yakındaki bir galaksiden gelen böylesine bir patlama; tipik bir FRB'ye çok benzemektedir, hatta ayırt edilemezdir. Bu keşifler, FRB'lerin bunun gibi kaynaklardan gelebileceğini göstermiştir.
Henüz FRB'lerin kaynakları tam olarak kesinleşmiş değildir. Tüm gözlemleri izah edebilecek bir teorinin geliştirilebilmesi için, çok daha güçlü ve enerjik kaynaklara ihtiyaç vardır.[2]
İşte bu belirsizliğe bağlı olarak, bazı uzmanlar hızlı radyo patlamalarının Dünya dışı gelişmiş medeniyetlerden geliyor olabileceğine dair düşünceler ileri sürmüşlerdir. Çin'de yapılan gözlem sonucunda doğan "Dünya-dışı medeniyetten gelen sinyal" iddiası da bunun bir benzeridir.
Yanlış Tespit Edilen FRB'ler: Perytonlar
Hızlı radyo patlamaları, kaynaklarında çok güçlü olsalar da Dünya'ya ulaşana kadar iyice zayıflarlar. Öyle ki, Dünya'ya ulaşan sinyallerin gücü Ay'daki bir cep telefonundan yayılacak sinyalden 1000 kat zayıf olabilmektedir.
Bu nedenle FAST gibi radyo teleskoplarının çevreleri "Radio Quiet Zone" (Tür: "Radyoların Yasaklandığı Bölge") ilan edilmiştir. Yani bu bölgelere cep telefonu, radyo, bilgisayar gibi sinyal yayabilecek cihazlar getirmek yasaktır. Çünkü bu elektronik aletlerden yayılabilecek sinyaller yanlış gözlemlere sebep olabilmektedir. Örneğin Parkes Gözlemevi tarafından FRB'ye benzeyen ve kendini tekrar eden bazı sinyaller yakalanmıştır ve uzunca bir süre bu sinyaller hakkında çalışmalar yürütülmüştür. Fakat sonradan bu sinyallerin tesis yakınlarındaki bir mikrodalga fırından geldiği tespit edilmiştir.[3]
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Bunun gibi hatalara "peryton" adı verilmiştir. Peryton, kanatlı geyik olarak tasvir edilen mitolojik bir yaratıktır. Perytonları özel kılan şey ise gölgelerinin aynı bir insana benzemesidir. FRB sanılan yanlış tespitlere de peryton adı verilmesinin sebebi budur. Dünya dışı bir kaynaktan geldiği zannedilen veriler, aslında Dünya'dan, bizzat insanların kendisinden veya insan yapımı cihazlardan gelmektedir.
FAST'in Yakaladığı Sinyaller de Peryton Olabilir!
Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesi'nde SETI araştırmacısı olan Dan Werthimer'e göre, Çin'deki teleskobun tespit ettiği sinyaller de gelişmiş bir medeniyetten gelmemektedir. Ona göre, FAST'in yakaladığı sinyaller, birer radyo parazitinden ibarettir. Yani Dünya dışı bir medeniyetten değil, insanlardan gelmektedir. Şöyle anlatıyor:[4]
SETI araştırmacıları tarafından şimdiye kadar tespit edilen tüm sinyallerin, başka bir medeniyetten değil, kendi medeniyetimizden geldiği tespit edilmiştir. Gezegenimizin yüzeyinden Dünya-dışı yaşam gözlemi yapmak giderek zorlaşmaktadır. Giderek daha fazla verici ve uydu üretildikçe, radyo kirliliği daha da kötüleşiyor. Bazı radyo bantlarının SETI için kullanılması imkansız hale geldi.
Dolayısıyla bu tür gözlemler yapmak istiyorsak, Ay'ın arka tarafına bir radyo teleskobu inşa etmeliyiz. Bu tür bir teleskop, gezegenimizin tüm radyo kirliliğinden doğal bir şekilde korunacaktır.
Sonuç
Sonuç olarak Çin'in FAST teleskobunun tespit ettiği sinyaller, muhtemelen, giderek artan radyo kirliliği ve parazitten kaynaklanmaktadır. Bunların gerçekten bir "uzaylı sinyali" olduğu gibi olağanüstü bir iddiayı ileri sürmek için, olağanüstü düzeyde kanıt üretmek gerekmektedir. Şu ana kadar bu yapılabilmiş değildir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
18
-
10
-
7
-
6
-
6
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- ^ K. Bannister, et al. A Brief History: What We Know So Far About Fast Radio Bursts Across The Universe. (11 Şubat 2021). Alındığı Yer: The Conversation | Arşiv Bağlantısı
- ^ Nature. (2020). A Bright Millisecond-Duration Radio Burst From A Galactic Magnetar. Nature, sf: 54-58. doi: 10.1038/s41586-020-2863-y. | Arşiv Bağlantısı
- ^ A. Hellemans. Microwave Ovens Posing As Astronomical Objects. (5 Mayıs 2015). Alındığı Yer: IEEE Spectrum | Arşiv Bağlantısı
- ^ L. David. Did China Just Detect Signals From An Alien Civilization?. (15 Haziran 2022). Alındığı Yer: Space.com | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 21:00:36 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11957
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
