Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Hayvanların Güzel Buldukları Tatlar, En Çok İhtiyaç Duydukları Elementlere Göre Evrimleşti!

Güzel Tadın Evrimi: Evrim, Neden Cips ve Dondurma Gibi Gıdalara Karşı Koyamadığımızı Açıklayabilir!

Hayvanların Güzel Buldukları Tatlar, En Çok İhtiyaç Duydukları Elementlere Göre Evrimleşti! Pixabay
3 dakika
2,443
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 2 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Kuzey Karolina Eyalet Üniversitesi'nden araştırmacılar, besinlerin kompozisyonlarındaki moleküler değişikliklerin ve hayvanların moleküler düzeydeki ihtiyaçlarının; tuzlu, tatlı ve umami gibi hoşa giden tatların oluşumlarını açıklayabileceğini buldu.

Tatlar, henüz besinler yutulmadan ve sindirilmeden dahi onlar ile ilgili çok şey anlatırlar. Bu tatların bazıları da besinlerin moleküler kompozisyonu ile ilişkilidir. Bir örnek vermek gerekirse, yaşlandırılmış (İng: "aged") bir biftek, umami tat reseptörlerini etkinleştirir. Çünkü bu etin bileşiminde yüksek konsantrasyonlarda azot elementi bulunur. Azot, amino asit moleküllerinin yapısında bulunur, yani yaşam için elzemdir; ancak bazı durumlarda, hayvanın gereksinimlerinden daha düşük konsantrasyonlarda bulunabilmektedir. Aynı şekilde, sodyum elementi de doğadaki birçok besinde sınırlı olarak bulunur. Eğer yaşamanız için sodyuma ihtiyacınız varsa -ki bütün hayvanların ihtiyacı vardır- siz daha çok tuzlu tada adapte olmuşsunuzdur ve tuzlu besinleri arayıp bulmaya çalışırsınız. Konu ile ilgili olarak bu çalışmanın ortak yazarı ve Kuzey Karolina Eyalet Üniversitesi Uygulamalı Ekoloji Bölümü'nden Lee Demi şöyle diyor:

Tüm Reklamları Kapat

Beslenmedeki dengesizlikler moleküler düzeyde bile olsa, hayvanların büyüme ve gelişmesini sınırlandırabilir. Biz, hayvanların tat alma yetilerinin, düşük konsantrasyonlarından dolayı onların büyümesini sınırlandıran elementlere ve besin ögelerine göre adapte olduğunu tespit ettik.

Bu hipotezi araştırabilmek için, Demi ve iş arkadaşları üç farklı hayvan grubunun (memeliler, balıklar ve böcekler) vücutlarındaki elementlerin kompozisyonları ile bütün besin ağlarının temelini oluşturan bitkilerin vücut kompozisyonlarını karşılaştırdı. Bunun sonucunda araştırmacılar, nadir bulunan elementler içeren besinleri yiyen hayvanların, bu elementleri algılayıp onları bulduğu için hayvanları ödüllendirebilecek daha fazla tat reseptörüne sahip olduğunu belirledi. Demi şöyle devam ediyor:

Hayvanların kendi moleküler kompozisyonlarını değiştirebilme yetileri oldukça kısıtlı olduğu için, "Ne yerseniz o'sunuz." diyen eski atasözü gerçekten uygun değil. Tersine, hayvanlar en azından moleküler perspektifte "oldukları şeyi yiyerek" hoşlarına giden tatlar ile ödüllendirilselerdi, bu onların besin ögesi kısıtlamalarına girme ihtimalini azaltmaya yardım ederdi.

Hepçil ve otçul hayvanların, çeşitli besin değerlerindeki farklı besinleri yemesi çok önemlidir. Bu çerçeveden bakıldığında tatlar, tüketiciler için hangi besine öncelik vermeleri konusunda bir araç haline geliyor. Böylece onlar da daha az gerekli element içeren besinlerle zaman kaybetmiyorlar. Aynı ölçüde tatlar, tüketicileri ihtiyaçları olan elementten ihtiyaçlarından fazla miktarda tüketmekten de koruyor. O yüzden bir avuç cips yemek, bir avuç tuz yemekten daha caziptir.

Tüm Reklamları Kapat

Besin zincirinin neresinde olduğunuz tat alma sisteminizi bütünüyle belirleyebilir. Örneğin orkalar gibi besin zincirinin en üstündeki yırtıcılar, evrimsel süreç içerisinde birçok tat duyusunu kaybetmiştir. Bu çalışma gösteriyor ki yırtıcılar, hepçil ve otçullara göre daha az element dengesizliği yaşarlar. Çünkü yırtıcıların avları, zaten onların element ihtiyaçları ile uyuşmaktadır. Yine de yırtıcılar, tuzlu tat algılarını korumaktadırlar ve tuz, çok tüketildiğinde zararlı olabilmektedir. Çalışmanın ortak yazarlarından ve Kuzey Karolina Eyalet Üniversitesi Uygulamalı Ekoloji Bölümü'nden Benjamin Reading şöyle diyor:

Çeşitli besinlerin çekiciliği evrimsel süreçte güçlü birer etmen olmalıydı. Çünkü tat duyusu olmadan hayvanlar büyümeleri ve gelişmeleri için gerekli olan elementleri maksimum düzeylere çıkartmak umuduyla her şeyi fazlaca tüketecekti. Böylece çok fazla yiyeceklerdi ve daha az ihtiyaçları olan şeyleri büyük miktarlarda boşaltacaklardı, bu da hiç verimli olmayacaktı.

Araştırmacılar aynı zamanda memeliler, balıklar ve böceklerdeki tat alma evrimlerinin aynı yönde değiştiğine dair güçlü kanıtlar da buldular. Bütün bu gruplar aynı tatlara sahip sodyum, azot ve fosfor gibi aynı elementlere öncelik vermek üzere adapte olmuşlardır.

Sodyum elementi ihtiyacımızı karşılamak için cipse karşı kayamıyoruz
Sodyum elementi ihtiyacımızı karşılamak için cipse karşı kayamıyoruz
Pixabay

Çalışmanın ortak yazarlarından ve Kuzey Karolina Eyalet Üniversitesi Uygulamalı Ekoloji Bölümü'nden Brad Taylor şöyle diyor:

Fosfor biraz daha merak uyandırıcı, çünkü yeni keşfedilen bu tadın ATP ve fosfolipidler gibi moleküllerde bulunan fosfat ile güçlü bir bağlantısı var. Fosfat, bitkilerin kullanımı için ve bazen de organizmaların büyümesinin sınırlandırılması için gereken fosforun rahatça alınabilen formudur. Bu yüzden element formu, tat reseptörleri ve organizmaların ihtiyaçları arasındaki bağ oldukça açıktır.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
16
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 7
  • İnanılmaz 7
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Muhteşem! 1
  • Bilim Budur! 1
  • Umut Verici! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Science Daily | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 05:14:53 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10641

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
N. C. S. University, et al. Hayvanların Güzel Buldukları Tatlar, En Çok İhtiyaç Duydukları Elementlere Göre Evrimleşti!. (30 Haziran 2021). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10641
University, N. C. S., Çolak, C., Bakırcı, Ç. M. (2021, June 30). Hayvanların Güzel Buldukları Tatlar, En Çok İhtiyaç Duydukları Elementlere Göre Evrimleşti!. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10641
N. C. S. University, et al. “Hayvanların Güzel Buldukları Tatlar, En Çok İhtiyaç Duydukları Elementlere Göre Evrimleşti!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Canberk Çolak, Evrim Ağacı, 30 Jun. 2021, https://evrimagaci.org/s/10641.
University, North Carolina State. Çolak, Canberk. Bakırcı, Çağrı Mert. “Hayvanların Güzel Buldukları Tatlar, En Çok İhtiyaç Duydukları Elementlere Göre Evrimleşti!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Canberk Çolak. Evrim Ağacı, June 30, 2021. https://evrimagaci.org/s/10641.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close