Göz Hareketleri ve Sesli Komutlar, Oyun Karakterlerini Daha Etkili Bir Şekilde Kontrol Etmemizi Sağlayabilir mi?

Bilgisayar oyunlarında karakterlerinizi kontrol etmek için sadece klavye-fare ikilisini kullandıysanız, farklı kontrol yöntemlerinin de kullanılabildiğini görünce şaşırabilirsiniz. Geçtiğimiz yıllarda mobil oyunlardaki farklı etkileşim yöntemlerini kıyasladığımız makalemizde, dokunmatik kontrollerin dışında göz hareketlerimiz ve sesli komutlarımızın bir birleşimini kullanarak oyun oynanabileceğini gösterdik.^[1]

Çokbiçimli Etkileşim Yöntemleri ve Oyunlar

Çalışmamızı yaparken ana hedefimiz; elleri kullanmadan göz hareketlerimizi kullanarak mobil oyun oynanmasına katkıda bulunmaktı. Bu sebeple, daha önceden tasarladığımız bir mobil oyunu kullandık. Bu oyundaki ana karakter, hem dokunmatik kontroller ile hem de göz hareketleri-sesli komut birleşimiyle kontrol edilebilmekteydi.

Göz hareketlerimizin yanında sesli komutu kullanmamızın sebebi; daha önceleri gerçekleştirilen sınırlı sayıda araştırmada göz hareketlerinin fare imlecini veya oyun karakterlerini kontrol etmekte kullanılırken, kullanıcıların gözün doğası nedeniyle -uzun süre aynı noktaya sabit bakamamak, gözleri uzun süre açık tutamamak, vb.- yaşadığı zorluklardı. Bu kontrol yöntemi tek başına kullanıldığında ortaya çıkan bu tarz eksiklikleri tamamlayacağını düşündüğümüz modalite ise sesli komut oldu. Dahası, biz araştırmamızı yaparken göz hareketleri-sesli komut birleşimini dokunmatik kontroller ile kıyaslayan bir araştırma da mevcut değildi. Bu sebeple bu karşılaştırmayı yapmayı uygun bulduk.

Deneyin Tasarlanması

Bu etkileşim yönteminin başarısını ölçebilmek adına, oyuncu etkileşimini değerlendiren bir anket kullandık ve aynı zamanda oyuncunun iki farklı tip kontrol yöntemindeki performansını ölçtük.^[2] Kullandığımız oyundan, oyun içi bir ekran görüntüsünü aşağıda görebilirsiniz.

Deney için kullandığımız oyun, 2 boyutlu bir platform-koşu oyunuydu. Oyuncu, dokunmatik kontroller veya göz-ses birleşimi ile görüntüde görünen kareyi kontrol ederek, engellere takılmadan belirli bir süre boyunca 2 grup halinde birbirine paralel 4 adet platformda ilerlemeye çalışıyordu.

Göz-ses birleşimiyle karakter kontrol edilirken, oyuncu ekranın üst yarısına baktığında karakter üstteki platform grubuna, alt yarısına baktığında ise alttaki platform grubuna geçiyordu. Aynı süreçte oyuncu "jump" (Tür: "zıpla") sesli komutunu kullanarak karakterini tek bir sefer zıplatıyor, ya da "twice" (Tür: "iki kez") sesli komutunu kullanarak çift zıplama ile karakterinin aynı grup içindeki platformlar arasında yer değiştirmesini sağlayabiliyordu.

Dokunmatik kontroller ise benzer şekilde, ekranın hangi noktasına dokunulduğuna göre karakterin platform grubunu değiştirmesini, zıplamasını veya çift zıplamasını sağlıyordu. Altta bulunan görsellerde, oyunu iki farklı yöntemle de oynayan bir kullanıcıyı ve tasarladığımız deney ortamını görebilirsiniz.

Deneyin Sonuçları ve Düşüncelerimiz

24 kullanıcının katıldığı deneylerin sonucunda gördük ki oyuncular, göz-ses komutu birleşimini karakterlerini kontrol etmek için kullandıklarında, dokunmatiğe göre daha başarılı değillerdi. Ancak yine aynı kullanıcılardan topladığımız anket sonuçlarına göre, kullanıcılar göz hareketleri-sesli komut içeren oyun kontrollerine dokunmatik kontrollerden daha güçlü bir bağlılık hissetmişlerdi. Bu durum bize, bu yeni oyun kontrol yönteminin, mobil oyunlarda dokunmatik kontrollere bir alternatif olabileceğini düşündürdü.

Bu ikili oyun etkileşim yöntemi gelecekte dokunmatik kontrollere bir alternatif olabilirse, bunun aynı zamanda çok değerli bir diğer katkısı da olacaktır. Ellerinde hasar bulunan veya ellerini kullanma yetisini kaybetmiş kişiler ile yaşlılık ve hastalık sebepleriyle ellerini kullanmakta zorluk çekenler de oyun oynayabilecek ve belki de bu etkileşim yöntemi sayesinde bilgisayar, telefon vb. dijital cihazları daha kolay kullanabileceklerdir.