Gorile ve İnsana Giden Yol 10 Milyon Yıl Önce Şekillenmiş Olabilir!

İki primat… Biri orman yaşamının getirileriyle hayatına devam eden herbivor (otçul), diğeri milyonlarca yıl önce savan macerasına atılan atalarının yadigarı olarak omnivor (hem etçil hem de otçul). Büyük bir çeneye sahip goril, büyük bir beyne sahip insan… Peki bu farkları doğuran çatallanma ne zaman oldu? Bugüne kadar bildiklerimiz ne kadar doğru? Goriller ve insanların ortak ataları nerede yaşadı?

Kuyruksuz maymunlar çatısı altında kesişen insanın ve gorilin ortak ataları üzerine yeni bir görüş daha gün yüzüne çıktı. Önceki araştırmalara göre 7-8 milyon yıl öncesine kadar gittiği düşünülen, insana ve gorile giden yoldaki ayrımın, son yapılan saha araştırmalarının değerlendirilmesinin ardından 10 milyon yıl öncesine kadar uzanabileceği görüşü öne sürüldü.

2007 yılında, Tokyo Üniversitesi paleoantropologlarından Gen Suwa ve arkadaşları tarafından dokuz diş fosili bulunmuş; bugünkü gorillerin -soyu tükenmiş- atalarına ait olduğu düşünülen bu fosile Chororapithecus abyssinicus ismi verilmişti. Bulunuşuyla birlikte insan ve goril evrimi üzerine yeni tartışmaları da beraberinde getiren Chororapithecus abyssinicus; insanlar, şempanzeler, bonobolar, goriller, orangutanlar, gibonlar, siyamanglar gibi kuyruksuz maymunlara ait ortak atanın Avrupa ve Asya topraklarında değil, Afrika topraklarında olduğunu da gösteriyordu.

Goril, Şempanze ve Bugünkü İnsana Giden Yolda Önemli Bir Köprü: Chorora Oluşumları

Paleobiyologların 7 ila 12 milyon yıl arasındaki döneme ait kayıtları, insanın ve büyük kuyruksuz maymunların kökenine ait önemli bilgileri bünyesinde barındırıyor. Etiyopya’daki Chorora Oluşumları’nın, 1970’ten beri, yaklaşık 10,5 milyon yıl öncesinde yaşamış memeli canlılara ışık tutabilecek fosilleri bünyesinde barındırdığı düşünülüyordu. Chorora Oluşumları’ndaki fosillerden biri olarak karşımıza çıkan Chororapithecus abyssinicus’a ait fosilin ise yapılan araştırmalar sonucunda gorillerin atası olduğu düşünülüyor.

Etiyopya Haritalama Ajansı

Jeokimyasal, manyetostratigrafik ve radyoizotopik gözlemler sonucunda Chorora Oluşumları’nın 7 ile 9 milyon yıl öncesine kadar uzanan bir tabakaya sahip olduğu gözlendi. Chororapithecus abyssinicus’un ise yaklaşık 8 milyon yıl öncesine kadar gittiği ve bu sayede de insana ve gorile giden yoldaki ayrılığın bundan birkaç milyon yıl önce olabileceği düşüncesini güçlendirdiği belirtiliyor.

Diğer Chorora fosilleri ise 7 ila 8,5 milyon yaş aralığında ve bu dönemi kapsayan ilk Sahra altı memeli topluluğunu içeriyor. Bir diğer yandan bu fosiller, aşağı yukarı 9,8 milyon yaşındaki Nakalipithecus nakayama ile onunla ata-torun ilişkisinin olabileceği düşünülen C. abyssinicus da dahil olmak üzere 7 ila 10 milyon yıl öncesine ait birden fazla memelinin evrimine de işaret ediyor. Böylece Chorora’daki evrim süreci; goril, şempanze ve insana giden yoldaki evrimleşmenin Afrika’da gerçekleştiğini de doğrulamış oluyor.

Bugüne kadar Sahra’nın güneyinde 8-9 milyon yıl öncesine ait bir memeli fosilinin bulunmadığının altını çizen Suwa, bu fosillerin bu alanda ilk olduklarını dile getiriyor. Bir diğer yandan başta genetikçiler olmak üzere birçok bilim insanının, insan ile şempanze arasındaki ayrımın günümüzden 5 milyon, insan ile goril arasındaki ayrımın ise günümüzden 7-8 milyon yıl önce yaşandığını düşündüğünü dile getiren Suwa, Chorora’daki bu fosillerin bu görüş ile çeliştiğinin altını çiziyor.

Sonuç olarak Suwa ve arkadaşlarının bulguları Chororapithecus abyssinicus’un 8 milyon yıl öncesine kadar gittiğini ortaya koyuyor. İnsana giden yoldaki kıvrımdan çok gorile benzediği gözlemlenen, yani gorillerin atası olarak öne çıkan bu fosilin varlığı ise insan ile goril arasındaki yol ayrımının 8 milyondan daha geri bir tarihe gidebileceği fikrini akıllara getiriyor. Suwa ve arkadaşlarının bu konudaki tahminleri ise 10 milyon yıl olarak karşımızda.