Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Gorile ve İnsana Giden Yol 10 Milyon Yıl Önce Şekillenmiş Olabilir!

3 dakika
2,667
Gorile ve İnsana Giden Yol 10 Milyon Yıl Önce Şekillenmiş Olabilir!
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 8 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

İki primat… Biri orman yaşamının getirileriyle hayatına devam eden herbivor (otçul), diğeri milyonlarca yıl önce savan macerasına atılan atalarının yadigarı olarak omnivor (hem etçil hem de otçul). Büyük bir çeneye sahip goril, büyük bir beyne sahip insan… Peki bu farkları doğuran çatallanma ne zaman oldu? Bugüne kadar bildiklerimiz ne kadar doğru? Goriller ve insanların ortak ataları nerede yaşadı?

Kuyruksuz maymunlar çatısı altında kesişen insanın ve gorilin ortak ataları üzerine yeni bir görüş daha gün yüzüne çıktı. Önceki araştırmalara göre 7-8 milyon yıl öncesine kadar gittiği düşünülen, insana ve gorile giden yoldaki ayrımın, son yapılan saha araştırmalarının değerlendirilmesinin ardından 10 milyon yıl öncesine kadar uzanabileceği görüşü öne sürüldü.

2007 yılında, Tokyo Üniversitesi paleoantropologlarından Gen Suwa ve arkadaşları tarafından dokuz diş fosili bulunmuş; bugünkü gorillerin -soyu tükenmiş- atalarına ait olduğu düşünülen bu fosile Chororapithecus abyssinicus ismi verilmişti. Bulunuşuyla birlikte insan ve goril evrimi üzerine yeni tartışmaları da beraberinde getiren Chororapithecus abyssinicus; insanlar, şempanzeler, bonobolar, goriller, orangutanlar, gibonlar, siyamanglar gibi kuyruksuz maymunlara ait ortak atanın Avrupa ve Asya topraklarında değil, Afrika topraklarında olduğunu da gösteriyordu.

Tüm Reklamları Kapat

Goril, Şempanze ve Bugünkü İnsana Giden Yolda Önemli Bir Köprü: Chorora Oluşumları

Paleobiyologların 7 ila 12 milyon yıl arasındaki döneme ait kayıtları, insanın ve büyük kuyruksuz maymunların kökenine ait önemli bilgileri bünyesinde barındırıyor. Etiyopya’daki Chorora Oluşumları’nın, 1970’ten beri, yaklaşık 10,5 milyon yıl öncesinde yaşamış memeli canlılara ışık tutabilecek fosilleri bünyesinde barındırdığı düşünülüyordu. Chorora Oluşumları’ndaki fosillerden biri olarak karşımıza çıkan Chororapithecus abyssinicus’a ait fosilin ise yapılan araştırmalar sonucunda gorillerin atası olduğu düşünülüyor.

 

a) Geç Miyosen ve Afrika’daki canlıların yaşam alanlarını gösteriyor. 1. Chorora; 2. Lothagam; 3. Samburu Tepeleri; 4. Nakali (Görsel: Ulusal Jeofizik Bilgi Merkezi). b) Ana Etiyopya Çukuru (MER) ile Afar Çukuru arasındaki mesafeyi gösteriyor. Kırmızı çizgilerle giden bölge bu yazıda adı geçen Chorora Oluşumları’nı gösteriyor. Sarı ile işaretlenmiş yıldız ve daireler 5-7 milyon yıl öncesine ait volkanik merkezleri gösteriyorken (Kuzeydoğudan güneybatıya doğru: Afdem, Asabot ve Gumbi), kırmızı kare ise c’de detayları gösterilen belgeyi işaret ediyor. (Görsel: Ulusal Jeofizik Bilgi Merkezi). c) Chorora Oluşumları civarı
a) Geç Miyosen ve Afrika’daki canlıların yaşam alanlarını gösteriyor. 1. Chorora; 2. Lothagam; 3. Samburu Tepeleri; 4. Nakali (Görsel: Ulusal Jeofizik Bilgi Merkezi). b) Ana Etiyopya Çukuru (MER) ile Afar Çukuru arasındaki mesafeyi gösteriyor. Kırmızı çizgilerle giden bölge bu yazıda adı geçen Chorora Oluşumları’nı gösteriyor. Sarı ile işaretlenmiş yıldız ve daireler 5-7 milyon yıl öncesine ait volkanik merkezleri gösteriyorken (Kuzeydoğudan güneybatıya doğru: Afdem, Asabot ve Gumbi), kırmızı kare ise c’de detayları gösterilen belgeyi işaret ediyor. (Görsel: Ulusal Jeofizik Bilgi Merkezi). c) Chorora Oluşumları civarı
Etiyopya Haritalama Ajansı

Jeokimyasal, manyetostratigrafik ve radyoizotopik gözlemler sonucunda Chorora Oluşumları’nın 7 ile 9 milyon yıl öncesine kadar uzanan bir tabakaya sahip olduğu gözlendi. Chororapithecus abyssinicus’un ise yaklaşık 8 milyon yıl öncesine kadar gittiği ve bu sayede de insana ve gorile giden yoldaki ayrılığın bundan birkaç milyon yıl önce olabileceği düşüncesini güçlendirdiği belirtiliyor.

Diğer Chorora fosilleri ise 7 ila 8,5 milyon yaş aralığında ve bu dönemi kapsayan ilk Sahra altı memeli topluluğunu içeriyor. Bir diğer yandan bu fosiller, aşağı yukarı 9,8 milyon yaşındaki Nakalipithecus nakayama ile onunla ata-torun ilişkisinin olabileceği düşünülen C. abyssinicus da dahil olmak üzere 7 ila 10 milyon yıl öncesine ait birden fazla memelinin evrimine de işaret ediyor. Böylece Chorora’daki evrim süreci; goril, şempanze ve insana giden yoldaki evrimleşmenin Afrika’da gerçekleştiğini de doğrulamış oluyor.

Tüm Reklamları Kapat

Bugüne kadar Sahra’nın güneyinde 8-9 milyon yıl öncesine ait bir memeli fosilinin bulunmadığının altını çizen Suwa, bu fosillerin bu alanda ilk olduklarını dile getiriyor. Bir diğer yandan başta genetikçiler olmak üzere birçok bilim insanının, insan ile şempanze arasındaki ayrımın günümüzden 5 milyon, insan ile goril arasındaki ayrımın ise günümüzden 7-8 milyon yıl önce yaşandığını düşündüğünü dile getiren Suwa, Chorora’daki bu fosillerin bu görüş ile çeliştiğinin altını çiziyor.

Sonuç olarak Suwa ve arkadaşlarının bulguları Chororapithecus abyssinicus’un 8 milyon yıl öncesine kadar gittiğini ortaya koyuyor. İnsana giden yoldaki kıvrımdan çok gorile benzediği gözlemlenen, yani gorillerin atası olarak öne çıkan bu fosilin varlığı ise insan ile goril arasındaki yol ayrımının 8 milyondan daha geri bir tarihe gidebileceği fikrini akıllara getiriyor. Suwa ve arkadaşlarının bu konudaki tahminleri ise 10 milyon yıl olarak karşımızda.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
7
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Muhteşem! 2
  • Tebrikler! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • S. Katoh. (2016). New Geological And Palaeontological Age Constraint For The Gorilla–Human Lineage Split. Nature, sf: 215-220. | Arşiv Bağlantısı
  • B. Yirka. Gorilla Fossil Suggests Split From Humans As Far Back As 10 Million Years Ago. (11 Şubat 2016). Alındığı Tarih: 31 Mart 2020. Alındığı Yer: Phys.org | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 17:35:25 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4239

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Cinsel Yönelim
Işık
Vegan
2019-Ncov
Bakteriler
Editör Seçkisi
Kafatası
Retrovirüs
İklim
Solunum
Sars Mers
Argüman
Orman
Yer
Bilim İnsanları
Nasa
Adaptasyon
Sinir
Canlı Cansız
Hayatta Kalma
Ana Bulaşma Mekanizması
Zaman
Bilinç
Deprem
Hastalık Kontrolü
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
E. C. Kartal, et al. Gorile ve İnsana Giden Yol 10 Milyon Yıl Önce Şekillenmiş Olabilir!. (27 Şubat 2016). Alındığı Tarih: 21 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4239
Kartal, E. C., Ölez, Ş. (2016, February 27). Gorile ve İnsana Giden Yol 10 Milyon Yıl Önce Şekillenmiş Olabilir!. Evrim Ağacı. Retrieved November 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/4239
E. C. Kartal, et al. “Gorile ve İnsana Giden Yol 10 Milyon Yıl Önce Şekillenmiş Olabilir!.” Edited by Şule Ölez. Evrim Ağacı, 27 Feb. 2016, https://evrimagaci.org/s/4239.
Kartal, Emre Can. Ölez, Şule. “Gorile ve İnsana Giden Yol 10 Milyon Yıl Önce Şekillenmiş Olabilir!.” Edited by Şule Ölez. Evrim Ağacı, February 27, 2016. https://evrimagaci.org/s/4239.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close